ΛΟΥΞΕΜΒΟΥΡΓΟ (του ανταποκριτή μας ΒΗΣ. ΓΚΙΝΙΑ).--

Το Συμβούλιο Υπουργών Εξωτερικών της Ευρωπαϊκής Ενωσης (ΕΕ) συμφώνησε ομόφωνα χτες στο Λουξεμβούργο στο κείμενο της ευρωπαϊκής «κοινής θέσης» ενόψει του σημερινού Συμβουλίου Σύνδεσης ΕΕ - Τουρκίας, με το οποίο πιέζουν για εξεύρεση λύσης στο Κυπριακό «μέχρι τον Ιούνη», ώστε να τηρηθεί το χρονοδιάγραμμα της διεύρυνσης, ενώ η τουρκική πλευρά επιμένει για ευρωπαϊκή δέσμευση περαιτέρω αναβάθμισης των σχέσεων μέχρι το τέλος του χρόνου.

Το Συμβούλιο Σύνδεσης (ΣΣ) θα πραγματοποιηθεί σήμερα στο Λουξεμβούργο σε επίπεδο υπουργών Εξωτερικών και με την παρουσία του Ισμαήλ Τζεμ. Η τουρκική διπλωματία εντείνει τις πιέσεις για περαιτέρω «ανταλλάγματα» και χτες στις Βρυξέλλες ο Τούρκος αντιπρόεδρος Μεσούτ Γιλμάζ συναντήθηκε με τον πρόεδρο της Κομισιόν Ρομάνο Πρόντι επαναφέροντας την ουσιαστική τουρκική απαίτηση, αυτήν την περίοδο, για ευρωπαϊκή δέσμευση ότι μέχρι το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της Κοπεγχάγης το Δεκέμβρη του 2002, θα έχει οριστεί συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα έναρξης ενταξιακών διαπραγματεύσεων μεταξύ Τουρκίας και ΕΕ.

Πρόκειται για σκληρό διπλωματικό παζάρι αφού η οριστική απόφαση για τη διεύρυνση της ΕΕ αναμένεται τον ερχόμενο Σεπτέμβρη, και μέχρι τότε η επίλυση ή όχι του Κυπριακού θα κρίνει και την ενταξιακή πορεία της Κύπρου προς την ΕΕ. Δε διαφαίνεται πρόοδος σχετικά με τον ευρω-στρατό και τις σχέσεις ΕΕ - ΝΑΤΟ που εκκρεμούν μετά τις ελληνικές επιφυλάξεις στη σχετική τριμερή συμφωνία ΗΠΑ - Βρετανίας - Τουρκίας, παρόλο που ανακοινώθηκε για σήμερα σχετική διμερής συνάντηση του Γ. Παπανδρέου με τον προεδρεύοντα του Συμβουλίου της ΕΕ Ισπανό ομόλογό του, Ζ. Πικέ και τον Χ. Σολάνα, στο περιθώριο του Συμβουλίου Υπουργών Εξωτερικών στο Λουξεμβούργο.

Το ΣΣ πραγματοποιείται στη βάση της χτεσινής ομόφωνης «κοινής θέσης» της ΕΕ, η οποία αναμένεται να γίνει αποδεκτή και από τουρκικής πλευράς. Οσον αφορά την «εταιρική σχέση» ΕΕ - Τουρκίας «χαιρετίζεται» ομόφωνα η προσπάθεια της Τουρκίας «προς τον εκδημοκρατισμό» παρόλο που επισημαίνονται «καθυστερήσεις» στους τομείς περιορισμού των πολιτικών, θρησκευτικών και γλωσσικών περιορισμών.

Γίνεται ειδική αναφορά στις ελληνο-τουρκικές σχέσεις και για πρώτη φορά μετά το Ελσίνκι τονίζεται επίσημα ότι η ΕΕ προσδοκά σε επίλυση των διαφορών στο πλαίσιο του διεθνούς δικαίου και της παραπομπής στη Χάγη μέχρι το 2004. «Χαιρετίζεται» επίσης η έναρξη των ελληνο-τουρκικών «διερευνητικών» διπλωματικών επαφών προς την κατεύθυνση συνολικής επίλυσης των διαφορών. Οσον αφορά το Κυπριακό, η ΕΕ επαναλαμβάνει τις αποφάσεις του Ελσίνκι (άρθρο 9), αλλά για πρώτη φορά τίθεται χρονικός προσδιορισμός, μέχρι τον ερχόμενο Ιούνη, στις προσπάθειες εξεύρεσης λύσης.

Η ΕΕ ενθαρρύνει τις διακοινοτικές συνομιλίες στη βάση των ψηφισμάτων και των αποφάσεων του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, αλλά τονίζει ότι με δεδομένο το προαναγγελθέν χρονοδιάγραμμα της συνολικής διαδικασίας διεύρυνσης, θα πρέπει να υπάρξει συμφωνία μέχρι τον Ιούνη, αφού τον ερχόμενο Σεπτέμβρη η Κομισιόν θα ανακοινώσει τελεσίδικα τις χώρες που θα προσχωρήσουν στην ΕΕ. Τα χρονικά περιθώρια στενεύουν για όλα τα ανοιχτά ζητήματα της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής.