Οι πιστοί και υμνητές της καπιταλιστικής ιδεολογίας - με προεξάρχοντες τους καθ' ημάς «αριστεροδεξιούς» υπηρέτες του «εκσυγχρονισμού» - ισχυρίζονται πως ο καπιταλισμός υπερασπίζεται τη διαφορετικότητα του ανθρώπου στη ζωή και στην κοινωνία. Οτι εκτιμά τη διαφορά στους ανθρώπινους χαρακτήρες και στις συμπεριφορές. Οτι αποδέχεται τις διάφορες ιδεολογικές πεποιθήσεις και πολιτικές προτιμήσεις. Οτι αναγνωρίζει τις διαφορετικές πολιτιστικές, θρησκευτικές, σεξουαλικές επιλογές. Οτι δε διαχωρίζει τους πολίτες με βάση τις ταξικές, τις φυλετικές και τις εθνικές καταβολές.

Ο καπιταλισμός επιχειρεί να ισοπεδώσει τα πάντα και να επιβάλει παντού μια πανάσχημη ομοιομορφία. Προβάλλει ως «ιδανικό είδος» ανθρώπου ένα νοητικό «υβριδιακό μόρφωμα», που μοιάζει με ρομποτικό ανθρωποειδές, αποτελεί κράμα «λίγων απ' όλα» κι αποκαλείται «μέσος άνθρωπος». Ενας «στρογγυλεμένος», «χωρίς γωνίες», «χύμα» άνθρωπος που μπορεί ν' αλλοτριωθεί και να χειραγωγηθεί ευκολότερα, ώστε να μετατραπεί σε θύμα και υποχείριο της εκμεταλλευτικής εξουσίας. Η προσπάθεια αφαίρεσης των ιδιαίτερων και ξεχωριστών χαρακτηριστικών του ανθρώπου, ώστε να μετεξελιχθεί σ' ένα «ομοιόμορφο είδος», είναι, μεν, χρονοβόρα και δύσκολη, αλλά τα κέρδη για τους καπιταλιστές από την επίτευξη αυτού του σκοπού είναι τόσα, που τους κάνουν να μη φείδονται κόπων και θυσιών.

Κάποιοι ανάμεσα και στους ομοϊδεάτες μου μπορεί να διαφωνήσουν, υποστηρίζοντας ότι το καπιταλιστικό σύστημα θέλει κι επιδιώκει τη διαφορετικότητα, προκειμένου ν' αξιοποιεί τις ιδιαίτερες δυνατότητες των διαφορετικών ανθρώπων για το συμφέρον της εξουσιάζουσας άρχουσας τάξης. Και για του λόγου το αληθές να επικαλεστούν το γεγονός ότι στην καπιταλιστική κοινωνία που ζούμε, βλέπουμε «να φύονται όλα τα φυτά» και «ν' ανθίζουν όλα τα λουλούδια». Νομίζω ότι η διαφορά αφορά στο «Φαίνεσθαι» κι όχι στο «Είναι», καθώς πρόκειται για προβολή μιας πολυμορφίας και μιας παραλλαγής κι όχι γι' αποδοχή και προώθηση της διαφορετικότητας, ως προς το περιεχόμενο και την ουσία. Παρατηρήστε πόσο διαφορετικοί φαίνονται οι άνθρωποι της τηλεόρασης και πόσο όμοιος είναι ο τρόπος σκέψης και έκφρασής τους.

Σήμερα, ο αγώνας για να μη μετεξελιχθεί κάποιος από «διαφορετικό» σε «μέσο» άνθρωπο - για να κρατήσει, δηλαδή, τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά που διαμορφώνουν την προσωπικότητά του - είναι πράξη αντίστασης στην ισοπεδωτική επιθετικότητα της καπιταλιστικής εξουσίας. Διαφορετικότητα, όμως, δε σημαίνει ατομικός εγωισμός, ούτε, βεβαίως, ατομική δράση έξω από τα πλαίσια της ομαδικής δραστηριότητας, της συλλογικής συνεισφοράς και της κοινωνικής αναφοράς. Το αντίθετο είναι το σωστό, καθώς μόνο μέσα στο σύνολο ξεχωρίζουν οι μονάδες...