Η ιδεολογικοπολιτική ισχυροποίηση του Κομμουνιστικού Κόμματος δεν αφορά αποκλειστικά τα μέλη και τους οπαδούς του. Αντικειμενικά, αφορά τη συντριπτική πλειονότητα του ελληνικού λαού. Το ΚΚΕ είναι η μόνη υπολογίσιμη πολιτική δύναμη, η ικανή να συσπειρώσει, να οργανώσει, να διαπαιδαγωγήσει και να κατευθύνει την εργατική τάξη και τους συμμάχους της για την επαναστατική ανατροπή του καπιταλισμού και την εγκαθίδρυση του σοσιαλισμού.

Το εκμεταλλευτικό σύστημα και ο ιμπεριαλισμός, προκειμένου να διαιωνίσουν τη ληστρική τους παρουσία, φροντίζουν να κυριαρχούν ποικιλοτρόπως στη συνείδηση των δυνάμει ανατροπέων τους. Ορθότατα, επομένως, το Κόμμα θέτει ως πρώτιστο χρέος την ιδεολογική και την πολιτική του ενδυνάμωση. Οσο πιο θωρακισμένο είναι ιδεολογικά, τόσο αποτελεσματικότερη αποβαίνει η πολιτική του δράση. Και όσο μεγαλύτερη εμβέλεια έχει η τελευταία, τόσο πειστικότερη είναι η ιδεολογική του παρέμβαση.

Στο 14ο Συνέδριο τέθηκαν οι βάσεις της ανασυγκρότησης. Οι αρνητικές καταστάσεις που προηγήθηκαν δεν οφείλονται σε συγκυριακούς λόγους. Οι αιτίες τους, για να μην επαναληφθούν στο μέλλον τα ίδια με άλλη μορφή, πρέπει να αναζητηθούν στην κρίση του Διεθνούς Κομμουνιστικού Κινήματος, την οποία προκάλεσε η ρεβιζιονιστική αντεπανάσταση στην ΕΣΣΔ, μετά το θάνατο - δολοφονία του Στάλιν. Το 20ό Συνέδριο του ΚΚΣΕ είναι η μήτρα όλων των δεινών.

Το ΚΚΕ, επειδή αρνήθηκε να υποκύψει, δέχτηκε σφοδρότατη επίθεση, καθαιρέθηκε η νόμιμη ηγεσία του και οδηγήθηκε σε περιπέτειες, που επέτρεψαν να ριζώσει και στην Ελλάδα η σοσιαλδημοκρατία, την οποία, με την πολιτική του, αντικειμενικά, συνέδραμε. Το όντως μαρξιστικό - λενινιστικό Πρόγραμμα, που επεξεργάστηκε το 15ο Συνέδριο και η σαφήνεια με την οποία τέθηκαν οι κατευθύνσεις του Αντιιμπεριαλιστικού Δημοκρατικού Μετώπου στο 16ο Συνέδριο αντέστρεψαν το κλίμα κι αποτέλεσαν ελπιδοφόρο εφαλτήριο για την ανάπτυξη του επαναστατικού κινήματος στη χώρα μας.

Το 17ο Συνέδριο θα αποτελέσει σταθμό. Αρκεί να αποβληθούν και τα τελευταία αρνητικά κατάλοιπα του παρελθόντος και να αναδειχτεί ξεκάθαρα η μαρξιστική - λενινιστική φυσιογνωμία του Κόμματος. Αν, παρ' ελπίδα, τηρηθεί ανεκτική στάση, χάριν κάποιων ισορροπιών, προς υφιστάμενες ακόμα εσφαλμένες αντιλήψεις και πρακτικές, η πολιτικοϊδεολογική ισχυροποίηση θα ανασταλεί και δε θα προωθηθεί ο αγώνας, μέσω της επιστημονικής μελέτης των αντιθέσεων και του κατάλληλου χειρισμού τους, για το σοσιαλιστικό μετασχηματισμό, προπομπό του πλήρους κομμουνισμού.

Προς ποια κατεύθυνση πρέπει να στραφεί η ιδεολογική ενδυνάμωση; Η ολοκλήρωση, το '89-'91, των αντεπαναστάσεων, που, με αφετηρία το 20ό Συνέδριο εξακτινώθηκαν και προς τις άλλες χώρες του σοσιαλιστικού στρατοπέδου, καταδεικνύει ότι, αν θέλουμε όντως να εξαγάγουμε τα αναγκαία συμπεράσματα, οφείλουμε να συγκαταλέξουμε τον οπορτουνισμό στους κύριους ιδεολογικούς εχθρούς μας. Η νικηφόρα έκβαση του αγώνα ενάντια στα ιδεολογήματα της αστικής τάξης προαπαιτεί να συντρίψουμε όλους εκείνους, που με «αριστερό» προσωπείο επιχειρούν να υποκαταστήσουν το μαρξισμό - λενινισμό με μια νερόβραστη θεωρία, δήθεν σύγχρονη, μα, ουσιαστικά, μπαγιάτικη. Οποιος υπερασπίζεται την πρωτοπόρα κοσμοθεωρία που προλεταριάτου, δεν μπορεί ταυτοχρόνως να αποδέχεται το αντισοσιαλιστικό σύστημα, που επεβλήθη μετά το 20ό Συνέδριο, καθώς και τα ιδεολογικά του στηρίγματα κι επακόλουθα. `Η με τον επιστημονικό σοσιαλισμό ενάντια στο ρεβιζιονισμό, ή με το ρεβιζιονισμό ενάντια στον επιστημονικό σοσιαλισμό. Τρίτος δρόμος δεν υπάρχει.

Η ριζική καταδίκη του αντεπαναστατικού χρουστσοφικού συνεδρίου και των παρενεργειών του, η κατάδειξη των πραγματικών κοινωνικών, οικονομικών, πολιτικών και ιδεολογικών αιτίων, που οδήγησαν στην παλινόρθωση του καπιταλισμού, και η πλήρης αποκατάσταση του Στάλιν, του τέταρτου κλασικού της θεωρίας μας, θα προσδώσουν στο κίνημα ακατάβλητη ορμή, θα επαναδραστηριοποιήσουν αποστρατευμένους και απογοητευμένους, και θα συσπειρώσουν γύρω από το ΚΚΕ ανθρώπους, που τώρα δρουν σε μικρές οργανώσεις, ώστε κάθε κομμουνιστής να μπορεί να αντικρούει τα φληναφήματα της αστικής τάξης και του ιμπεριαλισμού επιστημονικά επαρκώς και να υπερασπίζεται το σοσιαλισμό, όχι ως απολογητής μιας υπόθεσης του παρελθόντος, αλλά ως διεκδικητής και οραματιστής του μέλλοντος.

Και η οικοδόμηση του Μετώπου, η οποία είναι το μέγα ζητούμενο στην παρούσα φάση, θα προωθηθεί έτσι αποτελεσματικότερα και η συμβολή του ΚΚΕ στην ανασυγκρότηση του διεθνούς κομμουνιστικού κινήματος. Το κύρος του Κόμματος θα μεγαλώσει, αν αποκαταστήσει τον Νίκο Ζαχαριάδη, τη λαμπρότερη επαναστατική φυσιογνωμία των Βαλκανίων στον 20ό αιώνα, τον ηγέτη που το μπολσεβικοποίησε, το εξόπλισε ιδεολογικά και το κατέστησε ικανό να μεγαλουργήσει. Η αποκατάστασή του συνιστά πράξη στοιχειώδους κομμουνιστικής ηθικής. Οι ιστορικοί έχουν το χρόνο μετά να πούνε το δικό τους το λόγο.

Η ιδεολογική ενδυνάμωση του Κόμματος αποτελεί χρέος κάθε κομμουνιστή. Χρειαζόμαστε κίνημα ολοκληρωμένων προσωπικοτήτων. Ο καλός αγωνιστής δεν αντανακλά ως οντότητα την κοινωνία από την οποία προέρχεται και την οποία σκοπεύει να ανατρέψει, αλλά συνιστά ελκτικό πρόπλασμα του κόσμου, τον οποίο πασχίζει να δημιουργήσει. Ο ιδεολογικά εξοπλισμένος κομμουνιστής υπερασπίζεται και προβάλλει νικηφόρα την κοσμοθεωρία του σε κάθε τομέα σύγκρουσης με τις αστικές και μικροαστικές αντιλήψεις: Από τη διαλεκτικοϋλιστική ερμηνεία της θεωρίας των κβάντα και την κατάρριψη της παπαδίστικης αντίληψης για την κοσμογένεση («μεγάλη έκρηξη») έως τα ζητήματα της αισθητικής και της αλλοτρίωσης και την κατάδειξη ότι ισχύει απολύτως και σήμερα η θεωρία της αξίας και της υπεραξίας του Μαρξ και ότι ο σοσιαλισμός, ανταποκρινόμενος στο ρεαλισμό της κοσμογονίας, εξακολουθεί να είναι αναγκαίος και επίκαιρος.

Για να ισχυροποιηθεί ιδεολογικά το ΚΚΕ και να καταστεί συλλογικός διανοούμενος, που αναπτύσσει τη θεωρία, επιβάλλεται να συστρατεύσει όλους τους συνεπείς μαρξιστές μελετητές και θεωρητικούς. Τα βιβλία τους, όταν μάλιστα υπερασπίζονται την κοσμοθεωρία μας κατά τη σύγκρουσή της με άλλα ρεύματα και φωτίζουν ζητήματα κεφαλαιώδους σημασίας, όσον αφορά τις αιτίες που οδήγησαν στην παλινόρθωση του καπιταλισμού, να αξιοποιούνται και όχι να αποσιωπώνται. Μια τέτοια αρνητική ενέργεια βλάπτει την επιστημονική πρόοδο, παρεμποδίζει τον αγώνα και ωφελεί αποκλειστικά την αστική και μικροαστική ιδεολογία. Είναι λυπηρό να συμβαίνει αυτό, ενώ, παράλληλα, προβάλλονται βιβλία που ναι μεν στρέφονται κατά της «παγκοσμιοποίησης», μα αναιρούν τη θεωρία της αξίας και της υπεραξίας του Μαρξ, καθότι κυρίαρχη θέση τους έχουν ότι ο δευτερογενής τομέας υποκαθίσταται νομοτελειακά από τον τριτογενή, η παραγωγή «αποϋλοποιείται», το «κόστος παραγωγής των υπηρεσιών της τεχνολογίας της πληροφορικής είναι δύσκολο, αν όχι αδύνατο, να υπολογιστεί», κλπ.

Η ισχυροποίηση θα κριθεί και από τη δουλιά στην ΚΝΕ. Σπουδαίο ρόλο στη διαμόρφωση της προσωπικότητας του κομμουνιστή διαδραματίζει η μελέτη. Εκτός από το «Συρμό», υπάρχει και η «Σύγχρονη Εποχή». Τουλάχιστον πενήντα βιβλία ετησίως θα έπρεπε να μελετά κάθε νέος αγωνιστής.

Ο έντυπος και ηλεκτρονικός Τύπος του Κόμματος οφείλει να ανεβάσει το επίπεδό του. Ο «Ριζοσπάστης» να δώσει μεγαλύτερο βάρος στα θεωρητικά και ιδεολογικά ζητήματα, με κείμενα ελκυστικά γραμμένα. Ο ραδιοφωνικός «902» να αυξήσει τις εκπομπές ιδεολογικής παρέμβασης επί ποικίλων θεμάτων και να καταργήσει όσες μουσικές εκπομπές δεν υπηρετούν την αισθητική και πολιτιστική αγωγή του λαού, απαραίτητο όρο της ιδεολογικής ενδυνάμωσης. Μεγάλη προσοχή χρειάζεται στην ορθή χρήση της γλώσσας, καθρέφτη της σκέψης. Κομμουνιστής και γλωσσοκτόνος είναι ιδιότητες ασυμβίβαστες, με μεγάλο θύμα την παραγωγή ιδεολογίας. Η «Κομμουνιστική Επιθεώρηση», τέλος, έχει βελτιωθεί. Αλλά κάποια άρθρα είναι προχειρογραμμένα. Οι συντάκτες τους ούτε τη βασική βιβλιογραφία δεν αξιοποιούν. Ανατρέχοντας στην ΚΟΜΕΠ της Κατοχής και των κατοπινών χρόνων, καθώς και στο περιοδικό «Δημοκρατικός Στρατός», βλέπουμε πως γράφει κανείς ωραία κείμενα υπό τις πλέον, μάλιστα, αντίξοες συνθήκες, όταν διαπνέεται από μεράκι για την ομορφιά κι έρωτα για την αλήθεια και δε διεκπεραιώνει βαρετά ένα καθήκον.

Τέτοιους αγωνιστές χρειάζεται ο τομέας της ιδεολογίας!

Ανδρέας Σκαμπαρδώνης

Λεχαινά Ηλείας