Οι Θέσεις για το 17ο Συνέδριο του ΚΚΕ θέτουν επιτακτικά σαν κεντρικό καθήκον την ολόπλευρη ισχυροποίησή του. Το ερώτημα που τίθεται είναι λοιπόν ποια ή ποιες είναι οι βασικές προϋποθέσεις για την πραγματοποίησή του;

Κατά τη γνώμη μου μία είναι η βασική προϋπόθεση για να συμβεί τούτο, και αυτή είναι το ξεκαθάρισμα από μέρους μας το τι έγινε στη Σοβιετική Ενωση. Και τι εννοώ με αυτό.

Απλά δεν είναι δυνατόν να ορίζεται από την ΚΕ η εποχή μας σαν εποχή της ανασυγκρότησης του κινήματος και των κοινωνικών επαναστάσεων, να συνδυάζουμε το σήμερα με το σοσιαλιστικό αύριο, χωρίς να έχουμε καθαρή αντίληψη γιατί στράβωσε το κλήμα και πώς στράβωσε τούτο.

Δεν είναι δυνατόν το ΚΚΕ να κερδίσει τις καρδιές και το νου των μισθωτών εργαζομένων και της διανόησης χωρίς να απαντάει ολοκληρωμένα και με περίσσιο θάρρος γιατί και πώς έγινε η παλινόρθωση του καπιταλισμού στην ΕΣΣΔ.

Δεν είναι δυνατόν να δημιουργηθεί διακριτός κομμουνιστικός πόλος παγκόσμια, χωρίς βαθιά γνώση του χτες και ολοκληρωμένες αντιλήψεις για το τι πάμε να κτίσουμε και ποιες είναι όχι μόνο οι βασικές αρχές, αλλά και τι προϋποθέσεις ο σκελετός να συναντάει. Την εσωτερική διαρρύθμιση και τη διακόσμηση ας την πραγματοποιήσουν οι άνθρωποι του μέλλοντος.

Δεν είναι δυνατόν ο σοσιαλισμός του μέλλοντος να 'ναι «ιστορική συνέχεια του σοσιαλισμού που γνωρίσαμε» (Θέση 7...). Χρειαζόμαστε επιτακτικά θεωρία για το Σοσιαλισμό.

Θεωρώ ότι από τη Μεγάλη Οχτωβριανή Επανάσταση και την εξουσία των Σοβιέτ φτάσαμε στο σημείο η ίδια η καθοδήγηση του ΚΚΣΕ να οργανώσει και να καθοδηγήσει την αντεπανάσταση. Φυσικά, αυτό δεν έγινε από τη μία μέρα στην άλλη. Ηταν μια εξελικτική διαδικασία που άρχισε με την επέμβαση των δυνάμεων της Αντάντ, όπου ο Λένιν και το Ανώτατο Σοβιέτ αναγκάστηκαν να αφαιρέσουν τη διοίκηση των επιχειρήσεων από τα Σοβιέτ και διόρισαν μονοπρόσωπες διοικήσεις στα εργοστάσια. Ο Λένιν όμως τόνιζε ότι αυτό δεν είναι Μαρξισμός είναι υποχώρηση και τούτο γίνεται για να σωθεί ο λαός από την πείνα. Μετά το θάνατο του Λένιν, η καθοδήγηση του ΚΚΣΕ με επικεφαλής τον Στάλιν, την πιο τραγική προσωπικότητα στο κομμουνιστικό κίνημα, και τούτο γιατί από τη μια έσωσε τη νεαρή Σοβιετική Δημοκρατία, από την άλλη δημιούργησε τις προϋποθέσεις για την ανατροπή της χωρίς τη θέλησή του, κατόρθωσαν η ΕΣΣΔ να 'χει εκπληκτικούς ρυθμούς ανάπτυξης μέχρι το 1951 ενώ ο καπιταλισμός διεθνώς ταλανίζονταν από την οικονομική κρίση του 1929 και πραγματοποιούσε το 2ο Παγκόσμιο Πόλεμο, όπου η Σοβιετική Ενωση σύντριψε το φασισμό, και κανένας δεν τα αμφισβητεί αυτά, από την άλλη δημιουργήθηκαν οι προϋποθέσεις το κόμμα να αυτονομηθεί από την κοινωνία, οι διαφορετικές αντιλήψεις που δε συμφωνούσαν με την καθοδήγηση του ΚΚΣΕ δε δημοσιεύονταν, η όποια διαφορετική αντίληψη στην καθοδήγηση δε δημοσιευόταν στις εφημερίδες, η επιστημονική έρευνα αντί να είναι η πηγή της διαμόρφωσης της γραμμής του κόμματος απέκτησε απολογητικό χαρακτήρα. Χαρακτηριστικό είναι το γεγονός «ότι ενώ στο 17ο Συνέδριο το 1934 το 80% των αντιπροσώπων είχαν γίνει μέλη πριν το 1920, στο 18ο Συνέδριο το 1939 το 50% των αντιπροσώπων ήταν κάτω των 35 ετών», δηλαδή οι μπολσεβίκοι επαναστάτες παραμερίστηκαν και άρχισαν να παίζουν πρώτο ρόλο μέλη του κόμματος που στα χρόνια της επανάστασης και του εμφύλιου πήγαιναν σχολείο.(Κ. Κάππος, Κριτική του Σοβιετικού Σχηματισμού).

Από τότε είχε δημιουργηθεί ο μηχανισμός που εξελίχτηκε ως το σημείο να καθοδηγήσει την αντεπανάσταση.

Δε νομίζω ότι σήμερα πρέπει να μας φαίνονται παράξενα το τι επακολούθησε από το 1931 και μετά, στο 20ό Συνέδριο και όλες τις άλλες εξελίξεις στη Σοβιετική Ενωση όπου βαφτίζονταν οι απολογητικές αντιλήψεις στο ΚΚΣΕ σαν το Α και το Ω του Μαρξισμού - Λενινισμού, ενώ οι ρυθμοί ανάπτυξης έπεφταν από το πεντάχρονο 1951 -1955 η καθοδήγηση μιλούσε για παλλαϊκό κράτος, ότι φτιάχνουμε την υποδομή για τον κομμουνισμό, και το 1983 ο Αντρόποφ έλεγε στον σ. Χαρίλαο Φλωράκη ότι «αν συνεχιστεί η σημερινή κατάσταση και δε λάβουμε αποτελεσματικά μέτρα αμέσως, σε πέντε το πολύ χρόνια πολλά εργοστάσια θα αρχίσουν να κλείνουν...». Στην αποδοχή αυτών των αντιλήψεων φέρνουμε όλοι μας ευθύνες με την άκριτη υποστήριξή μας στη Σοβιετική Ενωση και στο ΚΚΣΕ. Εδώ συναντάμε ένα σημείο - κλειδί.

Μπορούμε να έχουμε εμπιστοσύνη στην εκάστοτε καθοδήγηση του Κόμματος; Ενα είναι σίγουρο, ότι τυφλή εμπιστοσύνη δεν πρέπει να 'χουμε με τίποτα. Την εμπιστοσύνη του Κόμματος και όλου του λαού η καθοδήγηση πρέπει να την κερδίζει καθημερινά. Πώς όμως αυτό μπορεί να γίνει;

Θα μου πει κάποιος σύντροφος ότι με το να 'χει σωστές θέσεις. Σωστό, αλλά από μόνο του δε φτάνει πρώτα και κύρια, γιατί μια θέση κρίνεται σαν σωστή ή λάθος μόνον εκ των υστέρων. Τι πρέπει να γίνει;

Πρώτον, η καθοδήγηση πρέπει να 'χει εμπιστοσύνη στα μέλη του Κόμματος, τους φίλους και τους οπαδούς και όλους τους μισθωτούς εργαζόμενους, δημοσιεύοντας στο «Ριζοσπάστη» όποια διαφορετική άποψη υπάρχει, αν υπάρχει γιατί δεν είναι αναγκαστικό να υπάρχει, για σοβαρά πολιτικά και ιδεολογικά ζητήματα στο Πολιτικό Γραφείο και στην ΚΕ. Αυτό θεωρώ ότι είναι αναγκαίο να συμπεριληφθεί στο καταστατικό του Κόμματος όταν αλλάξει, και τούτο γιατί τα μέλη της καθοδήγησης δεν είναι ποιο ίσα μέλη από τα απλά μέλη του Κόμματος.

Δεύτερον, για όλα τα ανοιχτά θέματα πολιτικά, θεωρητικά, οικονομικά και κοινωνικά που αποτελούν τον προγραμματισμό της ΚΕ να καθιερωθεί χώρος διαλόγου στον κομματικό Τύπο έτσι που να συμμετέχουν όσο το δυνατόν περισσότεροι σύντροφοι στην επεξεργασία της θέσης, όπου με κάποια διαδικασία και τα μέλη του Κόμματος να θέτουν θέματα για διάλογο, και το Κόμμα να καταχτά έτσι το ρόλο του «συλλογικού διανοούμενου». Να αποτελεί αυτός ο διάλογος το πιο αποτελεσματικό σύστημα ανάδρασης για τη βέλτιστη επεξεργασία των θέσεων του Κόμματος. Μη μου πείτε σύντροφοι της καθοδήγησης ότι η οποιαδήποτε άποψη εκφράζεται σε μια ΚΟΒ φτάνει μέχρι το ΠΓ, γιατί τούτο σπάνια αν όχι ποτέ συμβαίνει.

Και για να συμβάλω στο άνοιγμα αυτού του διαλόγου ποιος σύντροφος ή συντρόφισσα μπορεί να μου πει σήμερα για το ποια χώρα ή χώρες είναι αδύνατοι κρίκοι στο ιμπεριαλιστικό σύστημα σύμφωνα με τη θεωρία για τον ιμπεριαλισμό του Λένιν; Προσωπικά δεν έχω άποψη. Με πολύ μεγάλη χαρά θα μελετούσα κριτικά μια εμπεριστατωμένη απάντηση.

Τρίτον, τα στελέχη της καθοδήγησης του Κόμματος αν δεν έχουν, πρέπει να αποκτήσουν, την αντίληψη, από Γραφείο της ΚΟΒ μέχρι το ΠΓ της ΚΕ ότι είναι σε θητεία, για να υπηρετήσουν τα συμφέροντα της εργατικής τάξης και όλων των μισθωτών εργαζομένων, και ότι δεν αποτελεί αυτή η ιδιότητα σκαλωσιά για την κοινωνική αναγνώριση και ανέλεξη. Θεωρώ ότι για να δημιουργηθεί αυτή η αντίληψη σε όλους μας πρέπει η θητεία όλων όσοι είναι στην καθοδήγηση του Κόμματος, και όσα στελέχη έχουν δημόσιες θέσεις, να 'ναι περιορισμένου χρόνου. Το πολύ 12 χρόνια στην ΚΕ και αν μας προκύψει κανένας «Λένιν», και μακάρι, ας αποφασίζει το συνέδριο του Κόμματος με αυξημένη πλειοψηφία την επέκταση της θητείας. Ιδιαίτερα για τα επαγγελματικά στελέχη πρέπει να γίνει ιδιαίτερη μέριμνα, ώστε να μη χάσουν την επαφή τους με το αντικείμενο της εργασίας τους, έτσι που να μην εξαρτάται η εργασία τους από τη συμφωνία ή τη διαφωνία τους με την εκάστοτε καθοδήγηση.

Τέταρτον, οι αντιπρόσωποι από τις οργανώσεις για μεγάλα Σώματα (συνδιάσκεψη, συνέδριο) να εκλέγονται όσο πιο κοντά στις ΚΟΒ γίνεται. Και τούτο γιατί δεν μπορεί, για παράδειγμα, ένας σύντροφος από την Καρδίτσα ούτε τους συντρόφους από το Βόλο να ξέρει, ούτε την ιδεολογική και πολιτική τους συγκρότηση, ούτε αν έχουν το θάρρος της γνώμης, ούτε την αγωνιστικότητά τους, έτσι η εκάστοτε καθοδήγηση να μην μπορεί να κοντρολάρει τη σύνθεση ενός ανώτερου Σώματος του Κόμματος, και το κόμμα να εκφράζει αυτό που κάθε φορά είναι.

Με τις ευχές μου για ένα ουσιαστικό Συνέδριο.

Γιάννης Παππάς

Μηχανικός Λογισμικού

Βόλος