Πίσω από τα φαινόμενα κακοδιοίκησης και κακοδιαχείρισης στον κρατικό μηχανισμό, υπάρχουν συγκεκριμένες αιτίες και ο μεγάλος ένοχος: η κυβέρνηση και η αντιλαϊκή πολιτική που εφαρμόζει. Αυτό προκύπτει αβίαστα από την ετήσια έκθεση του Σώματος Επιθεωρητών - Ελεγκτών Δημόσιας Διοίκησης (ΣΕΕΔΔ), παρά τη συστηματική προπαγανδιστική εκστρατεία της κυβέρνησης να ενοχοποιήσει τους εργαζόμενους (τεμπέληδες, διαφθορά, κλπ.), προκειμένου να επιβάλει τις νεοφιλελεύθερες επιλογές της στη δημόσια διοίκηση. Τα συμπεράσματα από τις 52 εκθέσεις ελέγχου του ΣΕΕΔΔ, που συντάχθηκαν μετά από ισάριθμες έρευνες σε διάφορες υπηρεσίες του δημοσίου, επιβεβαιώνουν με κατηγορηματικό τρόπο ότι για την ταλαιπωρία των πολιτών και την αθλιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών την κυρίαρχη ευθύνη φέρει η κυβέρνηση. Η κυβέρνηση και η πολιτική της είναι που ευθύνονται για τις μεγάλες ελλείψεις προσωπικού σε κρίσιμους τομείς για την εξυπηρέτηση των λαϊκών μαζών, την άθλια υλικοτεχνική υποδομή, την ανυπαρξία μηχανισμών ελέγχου, τη σκόπιμη ύπαρξη διάσπαρτων νόμων, κ.ο.κ. Παρά την προσπάθεια που γίνεται να «αποκεντρωθούν» οι ευθύνες στους επιμέρους φορείς, προβάλλουν ανάγλυφα οι εγκληματικές ευθύνες των κυβερνώντων.

Για του λόγου το αληθές αρκεί να αναφερθούν οι διαπιστώσεις των ελεγκτών σε τρεις βασικούς τομείς: Στην αναδάσωση καμένων δασικών εκτάσεων, στην έκδοση οικοδομικών αδειών και την αυθαίρετη δόμηση και στην κατάσταση στα νοσοκομεία και ασφαλιστικά ταμεία.

Οσον αφορά στα προβλήματα στη λειτουργία των δασαρχείων, σχετικά με την κήρυξη ως αναδασωτέων καμένων εκτάσεων, την αποκατάσταση καμένων δασικών εκτάσεων, τον αποχαρακτηρισμό δασικών εκτάσεων, τις οικοπεδοποιήσεις δασικών εκτάσεων, την αυθαίρετη δόμηση σε καμένες δασικές εκτάσεις, κλπ., αυτά εντοπίζονται στα εξής: Πρώτον, στην έλλειψη κωδικοποίησης του υφιστάμενου θεσμικού πλαισίου, το οποίο είναι διάσπαρτο και χαρακτηρίζεται από πολυνομία. Δεύτερον, η αδυναμία έγκαιρου εντοπισμού των αυθαίρετων κατασκευών και των καταπατήσεων, αδυναμία που οφείλεται «στην έλλειψη δασικού προσωπικού, στην ανυπαρξία δασολογίου, στην έλλειψη τεχνολογικής υποστήριξης (τακτικές αεροφωτογραφήσεις, χρήση υπολογιστών, κλπ.)», γεγονός που έχει αποτέλεσμα οι δασικές υπηρεσίες να μη γνωρίζουν ποιες είναι οι δασικές εκτάσεις! Η έκθεση επισημαίνει ότι ακόμα και όταν εντοπιστούν - συνήθως εκ των υστέρων - οι αυθαίρετες κατασκευές, αυτές δεν κατεδαφίζονται, γιατί υπάρχει - προφανώς σκόπιμη - ασάφεια των αρμοδίων υπηρεσιών αλλά και «απροθυμία της πολιτείας να αναλάβει το κοινωνικό κόστος της κατεδάφισης».

Στον τομέα της έκδοσης οικοδομικών αδειών και στην καταπολέμηση της αυθαίρετης δόμησης οι ελεγκτές διαπιστώνουν ότι υπάρχουν μεγάλες ελλείψεις σε προσωπικό και μάλιστα κρίσιμων ειδικοτήτων (μηχανικοί, αρχιτέκτονες, κλπ.), ενώ απουσιάζει οποιαδήποτε επιμόρφωση. Οι κτιριακές εγκαταστάσεις είναι ανεπαρκείς, η μηχανοργάνωση ανύπαρκτη και η υλικοτεχνική υποδομή περιορισμένη. Χαρακτηριστικά, αναφέρεται στην έκθεση, ότι «οι υπηρεσίες δε διαθέτουν επαρκή μέσα μετακίνησης για πραγματοποίηση αυτοψιών, δεν έχουν αρχείο για το υφιστάμενο νομικό πλαίσιο, ενώ τα αρχεία στεγάζονται σε ακατάλληλα κτίρια από πλευράς ασφάλειας και προσβασιμότητας»! Επίσης, διαπιστώθηκαν ελλείψεις σε φακέλους οικοδομικών αδειών, καθυστερήσεις στην έκδοση οικοδομικών αδειών και αδιαφάνεια των ενεργειών.

Στα νοσοκομεία οι διαπιστώσεις είναι πασίγνωστες. Σε όλα τα νοσοκομεία που ελέγχθηκαν διαπιστώθηκε έλλειψη εσωτερικού κανονισμού, σημαντικές ελλείψεις στους κλάδους του νοσηλευτικού, παραϊατρικού, διοικητικού, τεχνικού και βοηθητικού προσωπικού. Οι ελλείψεις αυτές σε συνδυασμό με τη μεγάλη οικονομική επιβάρυνση των νοσοκομείων από ανείσπρακτες οφειλές ασφαλιστικών ταμείων ή περίθαλψη αλλοδαπών, ανασφάλιστων και «οικονομικά αδύνατων», την ελλιπή ή ανύπαρκτη μηχανοργάνωση, τις ελλείψεις στην υλικοτεχνική υποδομή και τις ανεπαρκείς εγκαταστάσεις, αποτελούν, σύμφωνα με την έκθεση, τους κύριους παράγοντες που επιδρούν αρνητικά στην εύρυθμη λειτουργία των νοσοκομείων.

Και ενώ οι ευθύνες της κυβέρνησης είναι κραυγαλέες, το υπουργείο μέσω των διορισμένων επιθεωρητών-ελεγκτών επιχειρεί να μεταθέσει τις ευθύνες στις επιμέρους υπηρεσίες και υπαλλήλους. Ετσι έχουν διαταχθεί Ενορκες Διοικητικές Εξετάσεις (ΕΔΕ) σε 21 περιπτώσεις, ενώ 8 πορίσματα του ΣΕΕΔΔ έχουν σταλεί στον εισαγγελέα. Πρόκειται για τον ΟΕΚ, τις Νομαρχίες Κορινθίας, Πειραιά, Βοιωτίας, Αθηνών και Μεσσηνίας, το Νοσοκομείο Βόλου και τη Διεύθυνση Υγιεινής του υπουργείου Υγείας.