Μετά τα Σπάτα και τα "πανωπροίκια" του μετρό της Αθήνας, το "μεγάλο φαγοπότι" συνεχίζεται με δύο ακόμη αποικιοκρατικού τύπου συμβάσεις. Πρόκειται για το έργο της ζεύξης Ρίου - Αντίρριου, η σύμβαση για το οποίο πρόκειται σήμερα να συζητηθεί στην αρμόδια Επιτροπή της Βουλής και για το έργο της Λεωφόρου Ελευσίνας - Σταυρού - Σπάτων το "πράσινο φως" για την υπογραφή της σύμβασης του οποίου ενέκρινε χτες η Κυβερνητική Επιτροπή.

Με τα έργα αυτά δεν τελειώνει ασφαλώς το μοίρασμα της "πίτας" των μεγάλων έργων, αφού προκειμένου να ικανοποιηθούν τα μεγάλα ξένα και εγχώρια οικονομικά συμφέροντα η κυβέρνηση πρόκειται στη συνέχεια να υπογράψει και άλλες παρόμοιες σκανδαλώδεις συμβάσεις, όπως αυτή για το μετρό Θεσσαλονίκης, τη ζεύξη του Μαλιακού και άλλων τμημάτων της Εθνικής Οδού Αθηνών - Θεσσαλονίκης ή της Εγνατίας που θα ανατεθούν με τη μέθοδο της ληστρικής συγχρηματοδότησης - αυτοχρηματοδότησης. Ολα αυτά τα έργα, που δεν εξυπηρετούν κανένα αναπτυξιακό στόχο, λόγω του υψηλού εξωτερικού δανεισμού που επιβάλλουν - με την εγγύηση φυσικά του ελληνικού δημοσίου - θα υποθηκεύσουν το μέλλον της χώρας για αρκετές δεκαετίες, ενώ παράλληλα θα επιφέρουν τεράστιες αυξήσεις στα διόδια για την αποπληρωμή τους.

Μνημείο λεόντειας συμφωνίας σε βάρος του ελληνικού δημοσίου αποτελεί η σκανδαλώδης σύμβαση για το Ρίο - Αντίρριο, η συζήτηση για την οποία αρχίζει σήμερα στην αρμόδια κοινοβουλευτική επιτροπή. Σύμφωνα με τα στοιχεία της σύμβασης που έχουν γίνει γνωστά μέχρι στιγμής - γιατί εκκρεμεί η πρόσθετη και βασική σύμβαση για το δάνειο με την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, τους όρους της οποίας θα υπογράψει μόνος του ο υπουργός και θα παραμείνει προφανώς "στο σκοτάδι" - αυτή είναι διάτρητη για τους εξής λόγους:

• Το έργο θα το εκμεταλλεύεται για 35 χρόνια η γαλλοελληνική κοινοπραξία των εργολάβων, αν και τελικά αυτή δε θα συγχρηματοδοτήσει το έργο ούτε με μία δραχμή! Μπορεί βέβαια στη σύμβαση να αναφέρεται ότι οι εργολάβοι θα καταβάλουν από ίδια κεφάλαια το 9,5% περίπου του κόστους του έργου (19,5 δισ. δρχ. σε σημερινές τιμές), αλλά ο ίδιος ο τεχνικός σύμβουλος της κυβέρνησης εκτιμά ότι το κόστος του έργου είναι υπερεκτιμημένο κατά 10%, δηλαδή έχει "καπέλο" άνω των 21 δισ. δρχ.
• Επιπλέον οι αναπροσαρμογές του κόστους δε γίνονται με βάση τον τραπεζικό τόκο, έστω και σε συνάλλαγμα, αλλά με βάση τη μεγαλύτερη απόδοση των ομολόγων με ρήτρα ECU, που για φέτος είναι 6,4%. Για το λόγο αυτό το κόστος του έργου έφτασε τα 210 δισ. δρχ. σε σημερινές τιμές, από 125 που υπολογιζόταν το 1993! Με τον ίδιο επίσης τόκο (6,4%) θα υπολογίζονται όλες οι ποινικές ρήτρες αν το έργο δεν ξεκινήσει φέτος τον Ιούνη.
• Το ελληνικό δημόσιο αναλαμβάνει επίσης να συνάψει "εν λευκώ" όλες τις χρηματοδοτικές απαιτήσεις της δανείστριας τράπεζας κατά την περίοδο λειτουργίας του έργου, το οποίο θα εκμεταλλεύονται οι... εργολάβοι! Δηλαδή το δημόσιο θα αναλάβει όλον τον επιχειρηματικό κίνδυνο για ένα έργο που δε θα εκμεταλλεύεται, αφού επιπλέον η σύμβαση δίνει το δικαίωμα αποζημιώσεων των εργολάβων αν δεν αναπτυχθούν οι προσβάσεις στη γέφυρα.
• Οι δαπάνες του ελληνικού δημοσίου δε θα είναι μόνο τα 306 εκατ. ECU (94 δισ. δρχ.), αλλά αυτό αναλαμβάνει ακόμη 40 κατηγορίες δαπανών που περιγράφονται στη σύμβαση.
• Το ελληνικό δημόσιο δε θα έχει καμιά επίβλεψη ή έλεγχο στις μελέτες και τις κατασκευές που θα αναλάβουν ιδιώτες με ευθύνη των εργολάβων, τη στιγμή μάλιστα που οι ίδιοι αναλαμβάνουν μειωμένες εγγυήσεις για το σχεδιασμό ή την καταστροφή του έργου!
• Οι εργολάβοι χωρίς να βάλουν δραχμή από την τσέπη τους, όπως προαναφέραμε, θα εισπράττουν "τσουχτερά" διόδια για 35 χρόνια (1.700 δρχ. σε σημερινές τιμές) που θα μπορούν μάλιστα να αυξάνουν κατά βούληση και κατά περιόδους (π.χ. γιορτές Χριστουγέννων, Πάσχα κλπ)!

Ολα αυτά αποδεικνύουν το σκανδαλώδη χαρακτήρα της σύμβασης και φανερώνουν τις υστερόβουλες προθέσεις όσων στελεχών της κυβέρνησης έβαλαν την υπογραφή τους σ' αυτήν και αναζητούν τώρα κάλυψη από τη Βουλή.

Η κυβερνητική επιτροπή αποφάσισε χτες να προχωρήσει στην κατασκευή της Λεωφόρου Ελευσίνας - Σταυρού - Σπάτων, ένα έργο που επιβάλλεται από τη σκανδαλώδη σύμβαση για τα Σπάτα, με την απειλή ποινικής ρήτρας αρκετών δισ. δρχ. Οπως δήλωσε ο υπουργός ΠΕΧΩΔΕ, Κ. Λαλιώτης, εντός των ημερών θα ανακηρυχτεί ο οριστικός ανάδοχος του έργου που θα είναι η κοινοπραξία "Αττική Οδός" με επικεφαλής την τεχνική εταιρία ΑΚΤΩΡ, συμφερόντων Μπόμπολα. Η υπογραφή της σύμβασης, όπως δήλωσε ο υπουργός Τύπου, Δ. Ρέππας, θα πραγματοποιηθεί μέχρι το τέλος του Μάρτη.

Και το έργο αυτό θα κατασκευαστεί με τη μέθοδο της ληστρικής συγχρηματοδότησης και θα παραχωρηθεί στην εκμετάλλευση των εργολάβων για τουλάχιστον 18 χρόνια. Οι εργολάβοι όμως θα συμμετάσχουν στο κόστος, που ανέρχεται σε 300 δισ. σε τιμές 1994, μόνο με 16%, το δημόσιο θα συμμετάσχει με 30% (90 δισ.), ενώ το 54% θα προέλθει από δάνεια κυρίως της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων με την εγγύηση του δημοσίου. Ομως αυτή η εικόνα είναι ψευδής, καθώς το δημόσιο έχει αναλάβει και όλες τις απαλλοτριώσεις που ξεπερνούν αρκετά τα 100 δισ. δρχ. Ετσι το συνολικό κόστος του έργου μαζί με τους τόκους των δανείων θα ξεπεράσει τελικά τα 500 δισ. δρχ.

Το έργο, όταν ολοκληρωθεί θα κυκλώσει την Αθήνα σε μήκος 53 χιλιομέτρων (από την Ελευσίνα μέχρι και τον Υμηττό) με 32 σταθμούς διοδίων, που θα κοστίζουν γύρω στις 1.000 δρχ. (500 δρχ. σε σημερινές τιμές).