Η συζήτησή μας άρχισε με αφορμή το γεγονός ότι οι κοινότητες που αντιδρούν πλησιάζουν ήδη τις 4.000 σε σύνολο 5.318. Από την πλειοψηφία των μέσων ενημέρωσης προβάλλεται ως κύριο σημείο διαφωνίας το ζήτημα της έδρας του νέου δήμου.

"Πράγματι, σχολιάζει η Β. Νικολαϊδου, προβάλλεται από τα ΜΜΕ μόνο ένα στοιχείο των αντιδράσεων. Η διαφωνία για την έδρα. Σίγουρα υπάρχει και τέτοια αντίδραση. Δεν είναι όμως μόνο γι' αυτό. Καλλιεργείται και από κυβερνητικά στελέχη αλλά και από παράγοντες άλλων κομμάτων ένα κλίμα διαφωνίας μόνο για την έδρα, γιατί επί της ουσίας αυτοί οι παράγοντες δε διαφωνούν με το κυβερνητικό σχέδιο. Στην πραγματικότητα όμως ο κόσμος αντιδρά για πολύ περισσότερα πράγματα. Η καλλιέργεια μίας τέτοιας διαμάχης για το ζήτημα της έδρας οδηγεί σε έναν ιδιότυπο πανελλαδικό "εμφύλιο" με απρόβλεπτη συνέχεια. Η κυβέρνηση οφείλει να εγκαταλείψει την αλαζονική στάση που κρατά και να σκύψει με ευαισθησία στο πραγματικό περιεχόμενο της αντίδρασης.

- Το ΚΚΕ έχει κάνει καθαρό ότι στηρίζει τις κινητοποιήσεις ενάντια στις αναγκαστικές συνενώσεις. Πού βρίσκεται η διαφωνία με το κυβερνητικό σχέδιο;

- Το ΚΚΕ έχει πει ότι δεν είναι γενικά αντίθετο στις συνενώσεις. Υπάρχουν περιπτώσεις που διαφαίνεται μία τέτοια ανάγκη. Αυτό όμως πρέπει να το ζητήσουν οι ίδιοι οι κάτοικοι. Πρέπει να έχουν πειστεί γι' αυτό, και για να προωθηθεί ένα σχέδιο συνενώσεων πρέπει να έχουν τεθεί κάποια κριτήρια, να έχουν δοθεί ουσιαστικά κίνητρα, να έχουν γίνει καθαροί οι όροι ανάπτυξης της περιοχής, όχι μόνο στενά τοπικά, αλλά και γενικότερα. Τίποτα απ' όλα αυτά δεν εξασφαλίζεται με το σχέδιο "Καποδίστριας".

- Η κυβέρνηση λέει ότι δεν μπορεί να υπάρξει διαπραγμάτευση για κίνητρα, αφού πρόκειται για μία κρατική υπόθεση που αφορά το συνολικό εκσυγχρονισμό των υπαρχουσών δομών.

- Και εμείς απαντάμε ότι η ανάπτυξη δεν είναι θέμα μιας διοικητικής μεταρρύθμισης. Γι' αυτό ρίχνουμε ευθύνη σ' όλες τις κυβερνήσεις γιατί δεν πήραν μέτρα πραγματικά για την ανάπτυξη, ενώ αντίθετα κατέφευγαν συνεχώς σε διοικητικού τύπου ρυθμίσεις με στόχο την υποβάθμιση της Αυτοδιοίκησης. Και ο σημερινός σχεδιασμός γίνεται στο πόδι. Αλλοι είναι οι στόχοι τους και όχι η ανάπτυξη.

- Ποιοι είναι αυτοί οι στόχοι με τους οποίους διαφωνείτε;

- Το κυβερνητικό σχέδιο έρχεται ως κατεύθυνση από την Ευρωπαϊκή Ενωση. Εισάγει τη θεωρία της ανταγωνιστικότητας, βάζει σε ανταγωνισμό τα κομμάτια της Αυτοδιοίκησης. Προωθεί, επίσης, την οδηγία για απευθείας επαφή των Αυτοδιοικήσεων με την ΕΕ, κάτι που εξυπηρετείται με την ύπαρξη μεγάλων διοικητικών μονάδων.

- Πού βρίσκεται το κακό σε κάτι τέτοιο;

- Βρίσκεται στο μοντέλο των δήμων - επιχειρήσεων που κατασκευάζει. Το παράδειγμα του Αμαρουσίου είναι χαρακτηριστικό και προς αποφυγή. Και επειδή τέτοια μοντέλα δεν τα έχει πράγματι ανάγκη η ζωή των κατοίκων, γι' αυτό και η αυταρχική προώθηση του σχεδίου. Γι' αυτό και η απαγόρευση ουσιαστικά συνενώσεων όπου προωθήθηκαν από τις ίδιες τις κοινότητες.

- Το ΚΚΕ ποια κριτήρια θα έβαζε για να γίνουν συνενώσεις, με δεδομένη την πολυδιάσπαση που υπάρχει;

- Κοινωνικά, πολιτικά, οικονομικά, ιστορικά, και προπαντός ένα μοντέλο ανάπτυξης σε τοπικό και ευρύτερο πεδίο. Γιατί είναι αστείο να λένε ότι θα αρχίσει τώρα η καταγραφή των προβλημάτων και η δημιουργία τοπικών αναπτυξιακών προγραμμάτων. Πού ήταν, δεν κυβερνάνε όλα αυτά τα χρόνια; Απλά, κάποια χρήματα της ΤΑ θα τα ξαναμοιράσουν.

- Κι όμως, η κυβέρνηση ισχυρίζεται ότι θα δοθούν περισσότερα, ότι θα υπάρξει τελικό όφελος για την Αυτοδιοίκηση.

- Δεν είναι έτσι. Αυτά που λένε, τα 60 δισ. συνολικά για τεχνικό εξοπλισμό και τα 100 εκατομμύρια ανά νέο δήμο, δε φτάνουν. Αλλά και αυτά τα χρήματα θα δοθούν από τα υπάρχοντα κονδύλια της ΤΑ. Οχι με νέους κωδικούς. Είναι μέσα από τη ΣΑΤΑ και την τακτική επιχορήγηση. Είναι από τους υπάρχοντες πόρους. Αναδιανομή θα κάνουν. Και στην πράξη θα είναι λιγότερα για το σύνολο της Αυτοδιοίκησης με δεδομένες τις οδηγίες που ήδη έχουν δοθεί για την κατάρτιση των προϋπολογισμών.

Εξαγγέλλει, επίσης, και κάποιες προσλήψεις 400 τεχνοκρατών και άλλων 2.000 σε συνάρτηση με το πρόγραμμα "Κλεισθένης", που θα ενισχύσουν υποτίθεται τους νέους δήμους. Ομως κοιτάζοντάς τα όλα μαζί βλέπουμε να εμφανίζεται το μοντέλο των δήμων - επιχειρήσεων που προαναφέραμε. Ταυτόχρονα, η κυβέρνηση δεν κάνει λόγο καν ούτε για τα 920 δισ. που χρωστά στην Αυτοδιοίκηση, ούτε για το συνολικό πρόβλημα των οικονομικών της Αυτοδιοίκησης. Είναι χαρακτηριστικό αυτό που συμβαίνει τώρα με τη συμφωνία που είχε κάνει με την ΚΕΔΚΕ. Δε δίνει ούτε καν αυτά τα ελάχιστα που είχε συμφωνήσει. Και σ' αυτό πρέπει να σημειώσουμε ότι έχει τεράστια ευθύνη και η ΚΕΔΚΕ, η οποία αντί να τεθεί επικεφαλής των διεκδικήσεων, χάρισε χρήματα της Αυτοδιοίκησης στην κυβέρνηση, τη στηρίζει σ' αυτόν τον καταστροφικό για την Αυτοδιοίκηση δρόμο.

- Ο "Καποδίστριας" συζητείται ήδη ένα εξάμηνο. Και τυπικά, τουλάχιστον, η κυβέρνηση έχει εξασφαλίσει την αποδοχή του σχεδίου της από την ΚΕΔΚΕ, αλλά και άλλα όργανα της Αυτοδιοίκησης.

- Ας μη μιλάμε για "διάλογο" και αποδοχή. Στο συνέδριο της ΚΕΔΚΕ ο διάλογος δεν ήταν αληθινός. Ηταν υποκριτικός. Ο ίδιος ο υπουργός Εσωτερικών είπε ότι οι αποφάσεις έχουν παρθεί στις Βρυξέλλες και ότι η κυβέρνηση απλά τις εξειδικεύει. Το λέει και στο σχέδιο, "δεν πρέπει να υπάρχει δυνατότητα διαφυγής" από αυτό. Για ποιο διάλογο, λοιπόν, μιλούν; Αυτοί αποφασίζουν και οι άλλοι συμφωνούν. Δεν έχουν άλλα δικαιώματα. Αξιοποιούν τους συσχετισμούς που υπάρχουν στα όργανα της Αυτοδιοίκησης και οι οποίοι σε καμία περίπτωση δεν εκφράζουν τις πραγματικές διαθέσεις του κόσμου για το συγκεκριμένο ζήτημα. Εχουν μεγάλη ευθύνη όσοι από την ΚΕΔΚΕ συμφώνησαν. Σήμερα οι αντιδράσεις μεγαλώνουν. Ισως χρειάζεται ακόμα και έκτακτο συνέδριο. Οι καταγγελίες πληθαίνουν. Υπάρχουν ΤΕΔΚ όπου οι συσχετισμοί δεν ευνοούν την κυβέρνηση και από τις οποίες δε ζητήθηκε καν να εκφέρουν γνώμη. Είναι χαρακτηριστικό αυτό που συμβαίνει στην Επίδαυρο. Είναι πολλοί επίσης και από αυτούς που συμφώνησαν στο συνέδριο, που τώρα φωνάζουν ότι ξεγελάστηκαν στο συνέδριο.

Ας μη μιλούν, λοιπόν, για διάλογο. Δεν έχουν εξασφαλισμένη την πραγματική συμφωνία του κόσμου. Και είναι ένα ζήτημα, πώς μπορεί κάτω από αυτές τις συνθήκες η κυβέρνηση να επιμένει ότι θα στείλει στη Βουλή για ψήφιση αυτό το σχέδιο. Δεν πρέπει να φτάσει στη Βουλή. Πρέπει, επιτέλους, να γίνει μία σοβαρή δουλιά. Και η ΚΕΔΚΕ πρέπει να πάρει μέτρα ενημέρωσης του κόσμου μέσα και από έκτακτο συνέδριο.

- Να γυρίσουμε, κλείνοντας τη συζήτηση, λίγο στις αντιδράσεις. Εμφανίζεται το φαινόμενο να αποφασίζονται καταθέσεις εκλογικών βιβλιαρίων, να ακούγονται προτάσεις για κάψιμο αρχείων, να καταγγέλλεται ως υπεύθυνος "το κράτος των Αθηνών" και άλλα ανάλογα. Πώς τα σχολιάζετε;

- Δεν είναι σωστές αντιδράσεις αυτές. Δε λύνουν το πρόβλημα. Ανεξάρτητα από τις προθέσεις, γιατί σε ορισμένες περιπτώσεις υπάρχει και αυθόρμητη αντίδραση, πρέπει να αποκαλύπτεται το πραγματικό πρόβλημα, ο πραγματικός ένοχος, να συσπειρώνεται ο κόσμος και να επιλέγονται μορφές που θα πιέζουν πράγματι την κυβέρνηση. Είναι χρέος των κοινοταρχών και όλων όσοι εμπλέκονται στην υπόθεση της Αυτοδιοίκησης να ενημερώσουν τον κόσμο, να συζητήσουν όχι για την έδρα, αλλά για τα προβλήματα της περιοχής, για την Αυτοδιοίκηση, για τα τεράστια προβλήματα της υπαίθρου, για την ανάπτυξη που έχει ανάγκη ο τόπος, και μέσα από αυτές τις συζητήσεις να βγαίνει το πλαίσιο διεκδικήσεων, να αποφασίζονται οι μορφές του αγώνα.

Επειτα, πρέπει να το σημειώσουμε, αυτή η υπόθεση δεν αφορά μόνο την Αυτοδιοίκηση. Αφορά τους εργαζόμενους, τους υπαλλήλους, τους πάντες. Σχετίζεται με την παιδεία, την υγεία, με όλους τους κοινωνικούς τομείς. Αρα πρέπει να επιδιωχτεί η μέγιστη δυνατή συσπείρωση. Η δράση ενάντια στις αναγκαστικές συνενώσεις για να έχει αποτελέσματα υπέρ της Αυτοδιοίκησης πρέπει να αποκτά ευρύτερο περιεχόμενο, ενάντια συνολικά στο αντιλαϊκό πλαίσιο που προωθεί η κυβέρνηση. Πρέπει να εκφραστεί το σύνολο των προβλημάτων που αντιμετωπίζει ο κόσμος. Να γίνουν συγκεκριμένες οι διεκδικήσεις. Για παράδειγμα: Πρέπει να διεκδικηθεί η δέσμευση από τον προϋπολογισμό των απαιτούμενων κονδυλίων για έργα και δράσεις που θα προωθούν την παραγωγική ανάπτυξη και αξιοποίηση των παραγωγικών δυνάμεων της περιοχής. Πρέπει να διεκδικηθεί συγκεκριμένος χρονικός και οικονομικός προγραμματισμός έργων παιδείας, κοινωνικής πρόνοιας, τεχνικής υποδομής, πολιτιστικής ανάπτυξης κ.ά.

Μέσα από ένα τέτοιο πλαίσιο διεκδικήσεων να αναγκαστεί και η κυβέρνηση, γιατί όχι, να βάλει πανελλαδικά σε τοπικά δημοψηφίσματα το θέμα. Κάποτε, τελικά, πρέπει να εκφραστεί και αυτός ο λαός.

Θ. Λ.