Η ΑΝΤΙΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΗ | ΠΟΛΙΤΙΚΗ

ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Η ΑΝΤΙΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΗ

Στα σχολεία η Παιδεία αναστενάζει. Η παράφραση αυτής της γνωστής φράσης δίνει με τον πιο παραστατικό τρόπο την κατάσταση που επικρατεί στο χώρο της εκπαίδευσης. Η κυβερνητική επιχείρηση αποδιάρθρωσης της εκπαίδευσης που κατ' ευφημισμό ονομάζεται «εκπαιδευτική μεταρρύθμιση» και συνολικής προσαρμογής του εκπαιδευτικού συστήματος στα πλαίσια που καθορίζουν οι σύγχρονες ανάγκες των πολυεθνικών μονοπωλίων και της ΟΝΕ, έχει αρχίσει να φέρνει «καρπούς». Μετά τον πρώτο χρόνο εφαρμογής της «μεταρρύθμισης» τα αποτελέσματα είναι αποκαλυπτικά και αφ' ενός δικαιώνουν τις περσινές μαθητικές κινητοποιήσεις, αφ' ετέρου δικαιολογούν απόλυτα αυτές που βρίσκονται σε εξέλιξη τις μέρες αυτές.

***

Είναι πλέον κοινή διαπίστωση σε όσους κινούνται στους χώρους των σχολείων: Η γενικευμένη «σφαγή» του μαθητικού δυναμικού, καθώς κατακόρυφη είναι η μείωση των μαθητών που συνεχίζουν από το Γυμνάσιο στο Λύκειο, αλλά και αυτών που ολοκληρώνουν το Λύκειο. Η παραπέρα ιδιωτικοποίηση της εκπαιδευτικής διαδικασίας είτε με την αύξηση του κόστους της λειψής δημόσιας Παιδείας, είτε με την κατευθείαν υπαγωγή στην ιδιωτική εκπαίδευση. Ολα αυτά οδηγούν στην υποβάθμιση της εκπαίδευσης και στην ενίσχυση των ταξικών φραγμών. Υπό αυτές τις συνθήκες η κυβέρνηση προσπαθεί να σπείρει τη σύγχυση, να καλλιεργήσει τον αποπροσανατολισμό, αλλά ταυτόχρονα ενεργοποιεί και τους κατασταλτικούς μηχανισμούς για τον εκφοβισμό και την τρομοκράτηση των μαθητών.

Οι μαθητές, όμως, έχουν και λόγο και αιτία για να κινητοποιούνται, γιατί είναι αυτοί που καθημερινά βιώνουν τα αδιέξοδα που τους οδηγεί η κυβερνητική πολιτική. Βλέπουν τείχος να ορθώνεται μπροστά τους και να τους κλείνει τους ορίζοντες. Αισθάνονται εγκλωβισμένοι σε ένα περιβάλλον εχθρικό για το μέλλον τους. Από την άλλη η κυβέρνηση, όπως και οι διάφοροι εκφραστές και απολογητές της πολιτικής της, δήθεν απορούν γιατί οι μαθητές αντιδρούν. Εκ του πονηρού βέβαια, γιατί γνωρίζουν πολύ καλά τους λόγους. Ποια είναι άραγε η κατάσταση που βιώνουν οι μαθητές και δε... γνωρίζει το υπουργείο Παιδείας και η κυβέρνηση; Τι ζητάνε;

***

Η«εκπαιδευτική μεταρρύθμιση» έρχεται να «εκσυγχρονίσει» το εκπαιδευτικό σύστημα δίνοντάς του νέο προσανατολισμό. Αυτό σημαίνει λιγότερη Παιδεία για τους πολλούς που συντελείται με την εκπαραθύρωση που το λύκειο όσων «περισσεύουν». Η κατεύθυνση αυτής της πολιτικής είναι να απομακρυνθούν «εθελοντικά» μετά το Γυμνάσιο, όσο περισσότεροι μαθητές γίνεται από τον κορμό της εκπαίδευσης και να διοχετευτούν, για προσωρινή εκτόνωση της διάθεσής τους για γνώση και κατάρτιση, στα υποβαθμισμένα Τεχνικά Επαγγελματικά Εκπαιδευτήρια (ΤΕΕ), σε ένα χώρο που έχει περισσότερο τα χαρακτηριστικά «στρατοπέδου συγκέντρωσης» της «υπερβάλλουσας ζήτησης» -καθώς μιλάνε με όρους αγοράς- της νέας γενιάς για μόρφωση.

Το οικοδόμημα της «μεταρρύθμισης» στηρίζεται σε μια σειρά από μεγάλες απάτες που οι μαθητές είτε τις έχουν αντιληφθεί είτε τις διαισθάνονται. Η κυβέρνηση λέει ότι η πολιτική της οδηγεί στην «Παιδεία των ανοιχτών οριζόντων» για όλους τους νέους. Πρόκειται για μεγάλο ψέμα, γιατί ο αριθμός των νέων που ολοκληρώνουν τις σπουδές τους είναι όλο και λιγότερος, ενώ και οι γνώσεις που παίρνουν είναι όλο και πιο στενές. Η κυβέρνηση λέει ότι ανοίγουν οι πόρτες των ΑΕΙ και ΤΕΙ. Η πραγματικότητα λέει πώς πρόκειται για μεγάλη απάτη, αφού μειώνεται δραματικά ο αριθμός αυτών που ζητάνε μια θέση στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση. Αξίζει να σημειωθεί ότι μέχρι το 2001 υπολογίζεται ότι μόνο το 50% των αποφοίτων του Γυμνασίου θα αποκτά απολυτήριο Λυκείου. Το ψέμα αυτό συνοδεύεται και από μια άλλη απάτη. Με τη συνεχή υποβάθμιση που υφίστανται τα ΑΕΙ και ΤΕΙ, μετατρέπονται αυτά σταδιακά σε μεταλυκειακά κέντρα εκτόνωσης της ζήτησης για πανεπιστημιακή εκπαίδευση, ενώ οι ανάγκες για επιστημονικό προσωπικό θα καλύπτεται είτε από τις μεταπτυχιακές σπουδές, είτε από τα πανεπιστήμια των άλλων χωρών της Ευρωπαϊκής Ενωσης.

***

Ηάλλη μεγάλη απάτη που βιώνουν οι μαθητές και οι οικογένειές τους είναι ο χαρακτηρισμός «δωρεάν» στη Δημόσια Παιδεία. Ψάχνουν να τη βρουν, όμως και δεν τη βρίσκουν. Αντίθετα πληρώνουν και ξαναπληρώνουν. Βιβλία, εποπτικά μέσα, φροντιστήρια, ιδιωτικά μαθήματα, δίδακτρα. Η λειτουργία του εκπαιδευτικού συστήματος υπάγεται σταδιακά στους νόμους της αγοράς. Δηλαδή μορφώνεται όποιος πληρώνει. Ιδιωτικοποίηση διαπερνά όλες τις βαθμίδες και τις λειτουργίες του εκπαιδευτικού συστήματος. Σταδιακά η Δημόσια Παιδεία αναιρείται, αφού το κράτος που είναι ταγμένο να την υπηρετεί την εγκαταλείπει, την αφήνει λεία στο αδηφάγο θηρίο του κέρδους των εμπόρων της γνώσης και της ελπίδας της νέας γενιάς.

Ετσι, με την εξώθηση της μεγάλης μάζας των μαθητών στη χαμηλού επιπέδου επαγγελματική κατάρτιση και το δραστικό περιορισμό και την αυστηρότερη ταξική επιλογή αυτών που ολοκληρώνουν το Λύκειο και πολύ περισσότερο αυτών που συνεχίζουν στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση, περιορίζεται συνολικά η μόρφωση του λαού. Γίνεται περισσότερο από σαφές ότι η «μεταρρύθμιση» ούτε στοχεύει ούτε οδηγεί σε καλύτερη μόρφωση τη μεγάλη μάζα της νεολαίας ούτε βέβαια στην ανοιχτή πρόσβαση στα πανεπιστήμια. Εκεί που οδηγεί, μετά βεβαιότητας, είναι στον περιορισμό της μόρφωσης και στην ιδιωτικοποίηση της Παιδείας. Το εκπαιδευτικό σύστημα που θέλουν οι εμπνευστές της «μεταρρύθμισης» είναι από τη μια των ημιμορφωμένων και απογοητευμένων νέων που θα υποτάσσονται ευκολότερα στις πολυεθνικές και από την άλλη των «εξειδικευμένων βλακών» που θα λειτουργούν σαν καλοπρογραμματισμένοι ηλεκτρονικοί υπολογιστές στην υπηρεσία του μεγάλου κεφαλαίου.

***

Οι μαθητές όμως, για όλους αυτούς τους λόγους έχουν, όχι μόνο λόγο και αιτία να κινητοποιούνται, αλλά έχουν και όραμα. Τάσσονται ενάντια στην «εκπαιδευτική μεταρρύθμιση» και ζητάνε μόρφωση για όλους. Η πρόταση για ενιαίο δωδεκάχρονο σχολείο δεν είναι τυχαία. Προκύπτει από την ανάγκη που αναδεικνύεται καθημερινά από τη λειτουργία του σημερινού εκπαιδευτικού συστήματος για παροχή αυτής της εκπαίδευσης, η οποία θα υπηρετεί την ολοκληρωμένη και την πολύπλευρη ανάπτυξη της προσωπικότητάς τους. Ζητούν την Παιδεία που θα δημιουργεί ανθρώπους και όχι γρανάζια και ρομποτάκια της νέας τάξης που φέρνει η καπιταλιστική διεθνοποίηση. Και επειδή κινητοποιούνται σε αυτή τη βάση, κάποιοι ανησυχούν. Και για να λέμε την αλήθεια, καλά κάνουν που ανησυχούν...

Κυριάκος ΖΗΛΑΚΟΣ