56ο ΜΕΡΟΣ

Μέσα όμως σ' όλη αυτή τη βεβαιότητα, υπήρχαν κάποιες σκοτεινές προαισθήσεις. Στην ατμόσφαιρα πλανιόταν κάποια φανερή ανησυχία. Οι κοζάκοι του Κερένσκι ήταν πια κοντά. Είχαν πυροβολικό. Ο γραμματέας των εργοστασιακών επιτροπών Σκρίπνικ με διαβεβαίωσε πως με τον Κερένσκι έρχεται ολόκληρο σώμα. Κι αμέσως πρόσθεσε αποφασιστικά: "Ζωντανούς δεν πρόκειται να μας πιάσουν...". Το πρόσωπό του είχε κιτρινίσει και τραβηχτεί από την αδιάκοπη αϋπνία. Ο Πετρόφσκι χαμογέλασε κουρασμένα: "Ισως, αύριο να κοιμηθούμε... και να κοιμηθούμε για πάντα...". Ο λεπτός κοκκινογένης Λοζόφσκι είπε: "Τι ελπίδες έχουμε;.. Είμαστε μονάχοι... Το πλήθος είναι ενάντια στους αμόρφωτους στρατιώτες!".

Στα νότια και στα νοτιοδυτικά της Πετρούπολης, τα Σοβιέτ το έσκασαν από τον Κερένσκι κι οι φρουρές της Γκάτσινα, του Παβλόφ και του Τσάρσκογιε Σελό διασπάστηκαν: οι μισοί θέλανε να μείνουν ουδέτεροι κι οι υπόλοιποι, χωρίς αξιωματικούς, με αφάνταστη αταξία, τράβηξαν για την πρωτεύουσα.

Στις αίθουσες ήταν αναρτημένο το παρακάτω δελτίο: "Από το Κράσνογιε Σελό. 28 του Οχτώβρη (1), στις 6 η ώρα το πρωί.

Να μεταδοθεί προς όλες τις διοικήσεις των σωμάτων, των μεραρχιών και των συνταγμάτων.

Από τον πρώην υπουργό Κερένσκι μεταδόθηκε προς όλες τις κατευθύνσεις ψεύτικο τηλεγράφημα ότι τα στρατεύματα της επαναστατημένης Πετρούπολης κατέθεσαν εθελοντικά τα όπλα και προσχώρησαν στα στρατεύματα της πρώην κυβέρνησης, της κυβέρνησης των προδοτών, και πως οι στρατιώτες πήραν διαταγή από τη Στρατιωτική Επαναστατική Επιτροπή να υποχωρήσουν. Δεν υποχωρούν και δεν παραδίνονται τα στρατεύματα του ελεύθερου λαού. Από την Γκάτσινα τα στρατεύματά μας υποχώρησαν για ν' αποφευχθεί η αιματοχυσία ανάμεσα σ' εμάς και στα παραπλανημένα αδέρφια μας, τους κοζάκους και για να καταλάβουμε έξω από την πόλη πιο ευνοϊκές θέσεις, που είναι τώρα τόσο σταθερές, ώστε κι αν ακόμα ο Κερένσκι και οι συνεργάτες του δεκαπλασιάσουν τις δυνάμεις τους, δεν πρόκειται ν' ανησυχήσουμε. Τα στρατεύματά μας έχουν έξοχο ηθικό. Στην Πετρούπολη επικρατεί ηρεμία.

Ο διοικητής της άμυνας της πόλης Πετρούπολης

και του τομέα της Πετρούπολης

αντισυνταγματάρχης Μουραβιόφ".

Οταν βγαίναμε από τη Στρατιωτική Επαναστατική Επιτροπή, μπήκε στο δωμάτιο χλομός, σαν νεκρός, ο Αντόνοφ. Στα χέρια του κρατούσε κάποιο χαρτί."Στείλτε το αυτό!" είπε.

"Προς όλα τα αχτιδικά Σοβιέτ των εργατών βουλευτών και τις εργοστασιακές επιτροπές.

Διαταγή

Οι κορνιλοφικές συμμορίες του Κερένσκι απειλούν τα πρόθυρα της πρωτεύουσας. Δόθηκαν οι αναγκαίες διαταγές για να συντριβεί ανελέητα η αντεπαναστατική απόπειρα ενάντια στο λαό και στις καταχτήσεις του.

Ο στρατός και η κόκκινη φρουρά της επανάστασης έχουν ανάγκη από την άμεση βοήθεια των εργατών.

Διατάσσουμε τα Σοβιέτ των αχτίδων και τις εργοστασιακές επιτροπές:

1) Να προωθήσουν, όσο μπορεί, μεγαλύτερο αριθμό εργατών για το σκάψιμο χαρακωμάτων, την ανέγερση οδοφραγμάτων και την ενίσχυση των συρματοπλεγμάτων.

2) Οπου χρειαστεί να σταματήσει η δουλιά στις φάμπρικες και τα εργοστάσια για την εκπλήρωση αυτής της διαταγής, να γίνει αμέσως.

3) Να συγκεντρωθεί όλο το αγκαθωτό και απλό σύρμα που υπάρχει στη διάθεσή μας, το ίδιο κι όλα τα εργαλεία που είναι απαραίτητα για το σκάψιμο των χαρακωμάτων και την ανέγερση οδοφραγμάτων.

4) Ολα τα όπλα που έχετε να τα πάρετε μαζί σας.

5) Να τηρηθεί αυστηρή πειθαρχία και να είστε έτοιμοι να υποστηρίξετε το στρατό της επανάστασης με όλα τα μέσα.

Ο Πρόεδρος του Σοβιέτ των εργατών

και στρατιωτών βουλευτών της Πετρούπολης,

Λαϊκός Επίτροπος Λέον Τρότσκι

Ο Πρόεδρος της Στρατιωτικής Επαναστατικής

Επιτροπής, γενικός διοικητής της περιοχής

Νικολάι Ποντβόισκι".

Οταν βγήκαμε από το Σμόλνι και βρεθήκαμε στους σκοτεινούς δρόμους απ' όλες τις μεριές σφύριζαν οι σειρήνες των εργοστασίων, διαπεραστικά, εκνευριστικά, γεμάτες ανησυχία. Ο εργαζόμενος λαός - άντρες και γυναίκες - βγήκε στους δρόμους κατά δεκάδες χιλιάδες. Τα θορυβώδη προάστια έβγαλαν έξω τα κουρελιάρικα πλήθη τους. Η κόκκινη Πετρούπολη βρισκόταν σε κίνδυνο! Οι κοζάκοι!.. Αντρες, γυναίκες και έφηβοι με όπλα, με λοστούς, με σκαπάνια, με ρολούς σύρμα, με παλάσκες πάνω από την εργατική τους φόρμα, βάδιζαν στους λασπωμένους δρόμους με κατεύθυνση προς Νότο και νοτιοδυτικά, προς το φράγμα της Μόσχας... Η πόλη δεν είχε ξαναδεί τέτοιον τεράστιο κι αυθόρμητο ανθρώπινο χείμαρρο. Οι άνθρωποι κυλούσαν σαν ποτάμι, ανακατωμένοι με τους λόχους των στρατιωτών, με πυροβόλα, με φορτηγά αυτοκίνητα, με κάρα. Το επαναστατικό προλεταριάτο πρόταξε τα στήθη του να υπερασπίσει την πρωτεύουσα της εργατικής και αγροτικής δημοκρατίας!

Μπροστά στην πόρτα του Σμόλνι στεκόταν ένα αυτοκίνητο. Στο φτερό του στηριζόταν ένας αδύνατος άνθρωπος με χοντρά γυαλιά, που έκαναν τα κόκκινα μάτια του να φαίνονται πιο κόκκινα. Χώνοντας τα χέρια στις τσέπες του τριμμένου παλτού του, είπε δυνατά μερικά λόγια. Εκεί δίπλα βημάτιζε νευρικά μπρος - πίσω ένα μεγαλόσωμος αξύριστος ναύτης, με φωτεινά νεανικά μάτια. Περπατώντας έπαιζε αφηρημένα μ' ένα τεράστιο πιστόλι από μπλε ατσάλι. Ηταν ο Αντόνοφ κι ο Ντιμπένκο.

Μερικοί στρατιώτες προσπαθούσαν να δέσουν στο μαρσπιέ του αυτοκινήτου δύο στρατιωτικά ποδήλατα. Ο σοφέρ διαμαρτυρόταν έντονα. Τα ποδήλατα, έλεγε, θα ξύσουν το εμαγιέ. Φυσικά, ο σοφέρ ήταν μπολσεβίκος και το αυτοκίνητο θα είχε επιταχθεί από κάποιον αστό. Και με τα ποδήλατα θα πηγαίνουν οι σύνδεσμοι. Η επαγγελματική όμως συνείδηση του οδηγού, εξεγέρθηκε... Και τα ποδήλατα έμειναν εκεί...

Οι λαϊκοί επίτροποι των Στρατιωτικών και Ναυτικών υποθέσεων πήγαιναν να επιθεωρήσουν το επαναστατικό μέτωπο, όπου κι αν βρισκόταν. "Δε θα μπορούσαμε, άραγε, να πάμε κι μεις μαζί τους;" "Και βέβαια δεν μπορείτε. Το αυτοκίνητο έχει μόνο πέντε θέσεις, για τους δυο επιτρόπους, τους δύο συνδέσμους και το σοφέρ". Παρ' όλα αυτά ένας γνωστός μου Ρώσος, που θα τον λέω ο Φοβητσιάρης, τεντώθηκε στο αυτοκίνητο και παρά τις παρακλήσεις που του έγιναν, δε θέλησε ν' αδειάσει τη θέση...

Δεν έχω κανένα λόγο να μην πιστέψω την αφήγηση του Φοβητσιάρη γι' αυτό το ταξίδι. Στη λεωφόρο Σουβόροφ κάποιος από τους επιβάτες θυμήθηκε το φαγητό. Ο γύρος του μετώπου μπορούσε να διαρκέσει τρεις - τέσσερις μέρες και το μέρος δεν ήταν πολύ πλούσιο σε τρόφιμα. Σταμάτησαν το αυτοκίνητο. Ποιος έχει χρήματα; Ο επίτροπος των Στρατιωτικών αναποδογύρισε όλες τις τσέπες του, μα δε βρήκε ούτε καπίκι. Ο επίτροπος των Ναυτικών ήταν το ίδιο απένταρος. Δεν είχε χρήματα ούτε κι ο σοφέρ. Ο Φοβητσιάρης αγόρασε τρόφιμα.Οταν έστριψαν στη λεωφόρο Νέβσκι το λάστιχο του αυτοκινήτου έσκασε.

"Τι θα κάνουμε;" ρώτησε ο Αντόνοφ.

"Να επιτάξουμε άλλο αυτοκίνητο!" πρότεινε ο Ντιμπένκο κουνώντας το πιστόλι.

Ο Αντόνοφ στάθηκε στη μέση του δρόμου και σταμάτησε κάποιο περαστικό αυτοκίνητο, που το οδηγούσε ένας στρατιώτης.

"Μου χρειάζεται αυτό το αυτοκίνητο", είπε ο Αντόνοφ.

"Δε σ' το δίνω!" απάντησε ο στρατιώτης.

"Ομως ξέρετε ποιος είμαι;" κι ο Αντόνοφ έδειξε το χαρτί που έγραφε πως διορίστηκε γενικός διοικητής όλου του στρατού της Ρωσικής Δημοκρατίας και πως όλοι μαζί κι ο καθένας χωριστά ήταν υποχρεωμένοι να υπακούουν σ' αυτόν χωρίς συζήτηση.

"Μπορεί να είστε κι ο ίδιος ο διάβολος, το ίδιο μου κάνει!" απάντησε ζωηρά ο στρατιώτης. "Το αυτοκίνητο αυτό ανήκει στο Πρώτο Σύνταγμα πολυβόλων, κι εμείς μεταφέρουμε μ' αυτό πολεμοφόδια. Δε σας δίνουμε το αυτοκίνητο...".

Η διέξοδος βρέθηκε όταν εμφανίστηκε ένα παλιό και σαραβαλιασμένο ταξί με ιταλική σημαία. (Μέσα στη φασαρία οι ιδιοκτήτες των ιδιωτικών αυτοκινήτων, για ν' αποφύγουν την επίταξη, τα κατέγραφαν στα ξένα προξενεία). Απ' αυτό το ταξί κατέβασαν ένα χοντρό πολίτη με πολυτελή γούνα κι η ανώτατη διοίκηση τράβηξε το δρόμο της.

(1) 10 του Νοέμβρη με το νέο ημερολόγιο. Σύντ.

ΑΥΡΙΟ ΤΟ 57ο ΜΕΡΟΣ