Είναι εντελώς παραδεδεγμένη η έκφραση ότι "το ποτάμι της ζωής δε γυρίζει πίσω". Κι εμείς, από την ιδεολογία μας, αγωνιζόμαστε να είναι η πορεία μας προοδευτική και ανελικτική.

Παρά τις οικονομικές αντιξοότητες που, κυρίως, πλήττουν τα λαϊκά στρώματα και τα μικρομεσαία, με τους σύγχρονους χαρακτηρισμούς, δεν μπορούμε παρά να παρατηρήσουμε διάφορες μορφές βελτίωσης της ζωής.

Αλίμονο αν ζούσαμε όπως τη δεκαετία του '40, του '50, του '60 ή των προηγούμενων της δεκαετίας που διασχίζουμε.

Ομως, αυτές τις παρατηρήσεις κάπου θα πρέπει να τις στηρίξουμε ή να δούμε τις πηγές απ' όπου αναβλύζουν.

Μια πρώτη διαπίστωση είναι ότι οι άνθρωποι που γεννήθηκαν μετά το 1945 και ακόμα περισσότερο μετά τον Εμφύλιο ή έστω μετά το 1950 δεν ένιωσαν την πικρή γεύση του πολέμου και δε στερήθηκαν τα βασικά για τη διαβίωσή τους.

Αυτές τις δεκαετίες άρχισε να υποχωρεί ο αναλφαβητισμός και ο κόσμος να προσπαθεί ν' αναστηλώσει τα ερείπια που είχε αφήσει πίσω του ο πόλεμος, με όλες τις οδυνηρές συνέπειες που όλοι γνωρίζουμε.

Η μετανάστευση παρ' όλο που ήταν μια μεγάλη αιμορραγία του ανθρώπινου δυναμικού, στάθηκε, ακόμα και με τα πιο πενιχρά εμβάσματα, σαν δεκανίκι στα οικονομικά της οικογένειας που είχε παραμείνει στον τόπο της.

Μ' εξαίρεση τη μακρά διάρκεια των επτά χρόνων της δικτατορίας του Απρίλη '67, στη χώρα μας επιδεικνύεται μια κοινοβουλευτική δημοκρατία, άλλοτε χαλαρή και άλλοτε αυταρχική ή περισσότερο αυταρχική, και ταυτόχρονα, μετά από λαϊκούς αγώνες, η ύπαρξη διάφορων μη κυβερνητικών κινημάτων.

Μετά τη μεταπολίτευση ο λαός πραγματικά διψασμένος από τη στέρηση της διακίνησης των ιδεών, που του είχε επιβληθεί, στράφηκε στο πολιτικό βιβλίο, στο πολιτικό τραγούδι, στο πολιτικό θέατρο και κινηματογράφο.

Οι νέοι που είχαν ανδρωθεί στα επτά χρόνια της δικτατορίας ανακάλυπταν κομμάτι - κομμάτι την Ελλάδα που δε φιμώθηκε ποτέ, παρά τις προσπάθειες των συνταγματαρχών, και έμαθαν για τους αγώνες που προηγήθηκαν, αναζητώντας καινούριες μορφές αγώνων και αντίστασης.

Τις τελευταίες δεκαετίες διαπιστώνουμε μια άνθηση στις Τέχνες και τα Γράμματα, που εκδηλώνεται σε διάφορες μορφές.

Δε θα σταθούμε κριτικά στα επιμέρους φαινόμενα ούτε συγκριτικά ως προς την ποιότητα, αλλά σ' αυτό το ίδιο το γεγονός.

Ωστόσο, αυτό που συμπεραίνεται είναι ότι υπάρχει μια μεγάλη και εμφανής τάση του λαού μας να θέλει να εκφραστεί ο καθένας με το δικό του τρόπο.

Υπάρχουν αρκετοί εκδοτικοί οίκοι που παράγουν από ένα μέχρι τρία βιβλία την ημέρα, κι έχομε δει τη συρροή των πολιτών στις εκθέσεις βιβλίων.

Τα θέατρα είναι πολυάριθμα και όμως λειτουργούν, άλλοτε με περισσότερους και άλλοτε με λιγότερους θεατές.

Προβάλλονται κινηματογραφικές ταινίες και κάποιες από αυτές σημειώνουν και επιτυχία, όποιου μεγέθους και αν είναι.

Κάθε μέρα ανοίγουν διάφορες πινακοθήκες με έργα παλαιότερων ή καινούριων εικαστικών, που προσελκύουν εραστές της Τέχνης και συλλέκτες ή έστω άτομα που υποβάλλονται σε άλλες στερήσεις για ν' αποκτήσουν ένα έργο.

Ο κλασικός χορός εμφανίζεται όλο και πιο συχνά σε λυρικές σκηνές ή σε άλλους κατάλληλους χώρους για τις μπαλαρίνες και τους χορευτές.

Μουσικά μικρά και μεγάλα σύνολα εμφανίζονται σε πάμπολλα "καφέ" και ο αριθμός των εκπαιδευμένων μουσικών αυξάνεται διαρκώς.

Το περίεργο είναι πως οι νέοι, ενώ ξέρουν πως ούτε η ποίηση ούτε η ηθοποιία ούτε πιθανόν ο Μότσαρτ ή το δημοτικό τραγούδι και το κλασικό μπαλέτο θα τους αποδώσουν, πολλές φορές, έστω μια βασική αμοιβή, εντούτοις ακολουθούν τη δική τους πορεία για να εκφραστούν με τα δικά τους μέσα και τη δική τους προσωπικότητα.

Δε μας διαφεύγει τίποτε από τα δυσάρεστα που συμβαίνουν στην κοινωνία μας, οικονομικά και πολιτικά, αλλά το παρόν σημείωμα είναι μόνο μια αναφορά σ' αυτό το δυναμικό της χώρας που κατά κανόνα παραβλέπεται από την εξουσία. Επίσης για να διατρανώσουμε την πίστη μας ότι η Δημιουργία για να καρποφορήσει χρειάζεται ειρήνη.

Συμπερασματικά, είναι περισσότερο από απαραίτητο να διαφυλάξουμε το έδαφός μας από κάθε μορφή πολέμου και καταστροφικών συρράξεων και να διατηρήσουμε και να συντηρήσουμε την ειρήνη.

Ιωάννα ΚΑΡΑΤΖΑΦΕΡΗ