Του Δημήτρη Χαντζόπουλου από «ΤΑ ΝΕΑ»

«Σόκρατες»! Οχι, αυτός δεν ανήκει στο μέλλον. Αυτός δηλώνει ανοιχτά οπαδός του Μπλερ! Και γιατί χαίρονται και χαμογελάνε οι δικοί μας σοσιαλδημοκράτες, πατέρα; Γιατί κι αυτοί οπαδοί του Μπλερ είναι.

Κάθε τέτοιος θρίαμβος, είναι θρίαμβος των καταπιεστών. Το να αντιπαραθέτεις στην «απογραφή» του ενός, τη «δημιουργική λογιστική» του άλλου, να κοροϊδεύεις, δηλαδή, τον κόσμο, λέγοντάς του πως δεν έχει σημασία η ίδια η ζωή που βιώνει, αλλά τα νούμερα τι λένε, είναι απάτη, είναι ξεδιάντροπη απόπειρα να διαιωνιστεί το καθεστώς της εκμετάλλευσης. Αυτό κάνουν όσοι δικαιώνουν, ως νίκη για το λαό της Πορτογαλίας, τη νίκη του Σόκρατες, αξιώνοντας δικαίωση και για τα δικά τους αίσχη εδώ.

Το αυτό πράττουν και για τον άλλο «δημοκρατικό θρίαμβο», παραδίπλα στην Ισπανία. Οταν τα ίδια τα δικά τους νούμερα λένε πως ο ένας στους τρεις αποφάσισε για τους τρεις και μόνον ο ένας στους εννιά, ίσως, γνωρίζει για τι πράγμα τον καλέσαν να ψηφίσει.

Ακόμα χειρότερα: Τι είναι, τελικά, αυτό που κρίνει το δίκιο μιας επιλογής; Η πληροφόρηση περί των δικονομικών λεπτομερειών ενός κειμένου, ή, η γνώση για το ποια συμφέροντα αυτή η επιλογή θίγει; Και εν τέλει, το ζήτημα της εξουσίας της εργατικής τάξης, είναι θέμα επιλογής συντάγματος με δημοψήφισμα; Και τι σόι αριστεροί είναι αυτοί, που διδάσκουν στην εργατική τάξη ότι η εξουσία της θα κριθεί σ' ένα δημοψήφισμα;

Θα πείτε: «Μα, ποιος βάζει θέμα εργατικής εξουσίας;». Σωστά. Κανένας απ' όσους ψάχνουν άλλοθι στα δημοψηφίσματα, την ώρα που κάνουν γαργάρα τους όρους διαμόρφωσης της συνείδησης. Την ώρα που - μέρος του μηχανισμού διαμόρφωσης ψευδούς συνείδησης οι ίδιοι - ισχυρίζονται πως μια καπιταλιστική ένωση που ξεσκίζει καθημερινά την εργατική τάξη μπορεί να έχει και δημοκρατικό σύνταγμα!

* Μπέρτολντ Μπρεχτ, «Η λογοτεχνία θα γίνει αντικείμενο έρευνας»