Στο "κρεβάτι του Προκρούστη" μιας διυπουργικής σύσκεψης υπό τον πρωθυπουργό Κ. Σημίτη τέθηκε ξανά χτες ο θεσμός των μελετών περιβαλλοντικών επιπτώσεων, κάτω από το πρόσχημα ότι οι διαδικασίες που τώρα απαιτούνται καθυστερούν την υλοποίηση μεγάλων και μεσαίων δημόσιων και ιδιωτικών έργων. Σύμφωνα με τη νομοθεσία, πριν την υλοποίηση των έργων απαιτείται η εκπόνηση μελέτης περιβαλλοντικών επιπτώσεων, αλλά και η αξιολόγηση και έγκριση περιβαλλοντικών όρων με κοινή υπουργική απόφαση. Παρ' όλα αυτά οι φάκελοι, που καταθέτουν όχι μόνο οι ιδιώτες, αλλά και διάφοροι κρατικοί οργανισμοί, κρίνονται - ακόμη και από επίσημα κυβερνητικά στελέχη - ως επιεικώς απαράδεκτοι. Για το λόγο αυτό άλλωστε πολλές από τις κοινές υπουργικές αποφάσεις που περιλαμβάνουν περιβαλλοντικούς όρους για διάφορα έργα έχουν ως τώρα ακυρωθεί με αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας, όπως έγινε πρόσφατα για αρκετά τμήματα της Εγνατίας.

Αντί όμως η κυβέρνηση να πάρει όλα τα μέτρα, ώστε οι έλεγχοι των φακέλων αυτών να γίνουν πιο σωστοί και επομένως να τίθενται πιο αυστηροί περιβαλλοντικοί όροι πριν υλοποιηθεί κάποιο έργο, προσπαθεί να βρει τρόπους να παρακαμφθεί ακόμη και η υπάρχουσα νομοθεσία. Είναι χαρακτηριστικό ότι η κυβέρνηση και το αρμόδιο ΥΠΕΧΩΔΕ - που υποτίθεται ότι τηρεί τη νομοθεσία για την προστασία του περιβάλλοντος - έσπευσε να "περάσει" από τη Βουλή και μέσα από νομοσχέδια τους περιβαλλοντικούς όρους για διάφορα μεγάλα έργα, όπως τα Σπάτα, η Σταυρού - Ελευσίνας και η περιφερειακή Υμηττού, προκειμένου να αποφύγει τους "σκοπέλους" της δημοσιότητας και της γνωμοδότησης από το ΣτΕ.

Να σημειώσουμε ότι ενώ με το σημερινό καθεστώς εφαρμογής του θεσμού των περιβαλλοντικών μελετών για την έγκριση των περιβαλλοντικών όρων για ένα έργο απαιτείται κατά μέσο όρο το διάστημα 8 μηνών τουλάχιστον (λόγω έλλειψης επιστημονικού προσωπικού, λόγω αρκετών και "δύσκολων" συναρμοδιοτήτων μεταξύ υπηρεσιών, αφού οι μελέτες αφορούν πολλές φορές προστασία δασών, αρχαιοτήτων, αιγιαλών και άλλων προστατευόμενων περιοχών κτλ.), η κυβέρνηση δεν τολμά να απλουστεύσει τις διαδικασίες με καινούριο νομοθέτημα, γιατί αυτό θα πρέπει να είναι προσαρμοσμένο στις απαιτήσεις της νέας κοινοτικής οδηγίας 85/337 που είναι σαφώς αυστηρότερες! Στη χτεσινή σύσκεψη, στην οποία πήραν μέρος οι υπουργοί Εσωτερικών Αλ. Παπαδόπουλος,Ανάπτυξης Β. Παπανδρέου,ΠΕΧΩΔΕ Κ. Λαλιώτης,Πολιτισμού Ευάγ. Βενιζέλος και οι υφυπουργοί Εσωτερικών Λ. Παπαδήμας και Γεωργίας Β. Γερανίδης,ουσιαστικά συζητήθηκαν τα ίδια ζητήματα και πάρθηκαν οι ίδιες αποφάσεις με αυτές που ελήφθησαν κατά το υπουργικό συμβούλιο της 26ης Ιούνη! Από τη χτεσινή σύσκεψη μάλιστα, σύμφωνα με πληροφορίες, δεν έλειψαν οι αντεγκλήσεις μεταξύ υπουργών, προκειμένου να δικαιολογηθούν τα προβλήματα που έχουν ανακύψει και οι καθυστερήσεις. Πάντως, αποφασίστηκε να μεταβιβαστεί η αρμοδιότητα έγκρισης των περιβαλλοντικών όρων από τις κεντρικές υπηρεσίες των υπουργείων στους περιφερειάρχες για τις δραστηριότητες και έργα που αφορούν: την κατασκευή ξενοδοχείων δυναμικότητας έως 500 κλινών (!), για ιχθυοτροφεία, για λατομικές επιχειρήσεις, για εγγειοβελτιωτικά και αντιπλημμυρικά έργα. Καταλαβαίνει εύκολα κανείς τι πρόκειται να γίνει σε βάρος του περιβάλλοντος, κάτω από τις σημερινές συνθήκες και εξαιτίας της έλλειψης εξειδικευμένου προσωπικού από τις Περιφέρειες. Και η εντύπωση αυτή βέβαια δεν μπορεί να μειωθεί ούτε και κάτω από τις αμοιβαίες υποσχέσεις που δόθηκαν χτες ότι θα προσληφθούν 300 εποχιακοί υπάλληλοι με 8μηνες συμβάσεις που θα στελεχώσουν τις υπηρεσίες αυτές και άλλοι 45 που θα στελεχώσουν τις κεντρικές υπηρεσίες των υπουργείων.

Συμπερασματικά, μόνο η προστασία του περιβάλλοντος δε συζητήθηκε χτες κατά την κυβερνητική σύσκεψη για τις περιβαλλοντικές μελέτες, παρά μόνο πώς θα διεκπεραιωθούν αυτές πιο εύκολα για να γίνουν πιο γρήγορα τα έργα...

Νίκος ΠΕΡΠΕΡΑΣ