Οι χώρες της πρώην Ανατολικής Ευρώπης βρίσκονται στο δίλημμα της στρατηγικής επιλογής: Αν δηλαδή πρέπει να επιλέξουν την προσέγγιση με τη Ρωσία ή με την ΕΕ. Το θέμα αυτό φαίνεται πως αποτέλεσε το κεντρικό σημείο των συνομιλιών που είχε ο Ελληνας πρωθυπουργός κατά την επίσκεψή του στο Κίεβο με την ηγεσία της Ουκρανίας.

Οπως εξήγησε σχετικά ο Κ. Σημίτης στους Ελληνες δημοσιογράφους, η ΕΕ θέλει κατ' αρχάς καλές σχέσεις με τη Ρωσία, άρα δεν επιθυμεί να αναλάβει πρωτοβουλίες που βρίσκονται σε αντίθεση με τη ρωσική στρατηγική. Επίσης η ΕΕ θέλει να ολοκληρώσει τη διεύρυνση και να αποτιμήσει τις δυσκολίες αυτής της διαδικασίας. Μετά από την οικονομική ύφεση του 2001, εξάλλου, η ΕΕ είναι επιφυλακτική για τη συνέχιση διαδικασιών που μπορεί να έχουν οικονομικές επιπτώσεις, ενώ αντιλαμβάνεται ότι είναι δύσκολη η λειτουργία των κοινοτικών οργάνων και θεσμών όταν επισωρεύονται συνεχείς διευρύνσεις, ανέφερε ο Κ. Σημίτης. Ομως, πρόσφατα, σημείωσε, οι χώρες του Καυκάσου και η Ουκρανία προβληματίζονται για τη στρατηγική τους επιλογή - αν θα στραφούν δηλαδή προς την ΕΕ ή τη Ρωσία, με την οποία συνδέεται μέγα μέρος του παραγωγικού τους δυναμικού.

Ενδεικτικά ο Κ. Σημίτης ανέφερε πως η Ουκρανία είναι ένας ενδιάμεσος σταθμός ανάμεσα στη Ρωσία και την ΕΕ, καθώς από τη χώρα περνούν τα σημαντικότερα ενεργειακά δίκτυα.

«Η Ελλάδα πιστεύει πως σε μια προοπτική πρέπει να ενταχθούν στην ΕΕ όλες οι χώρες της Ευρώπης», σημείωσε ο Κ. Σημίτης, τονίζοντας πως αυτό υπαγορεύει το εθνικό συμφέρον της ασφάλειας, αλλά επίσης και τα οικονομικά συμφέροντα της χώρας μας. «Είναι γεγονός πως οι αγορές της πρώην Ανατολικής Ευρώπης ανοίγονται πιο εύκολα σε μας από τις δυτικές αγορές. Εξάλλου, σ' αυτή την περιοχή βρίσκονταν πάντα οι παραδοσιακές αγορές μας», επισήμανε ο Ελληνας πρωθυπουργός, παρατηρώντας ότι η τελική ρύθμιση θα εξαρτηθεί και από τις εξελίξεις.

Ενδεικτικά επ' αυτού, ανέφερε ότι πριν από τρία μόλις χρόνια η ένταξη της Ρουμανίας στο ΝΑΤΟ φαινόταν απίθανη, ενώ τώρα πραγματοποιείται χωρίς πρόβλημα γιατί άλλαξαν οι ευρύτερες συνθήκες, αλλά και η στάση της Ρωσίας.

Ως προς τις διμερείς σχέσεις Ελλάδας - Ουκρανίας, ο Κ. Σημίτης παρατήρησε πως αυτές είναι ακόμη ελλιπείς, διότι βασική προϋπόθεση της ανάπτυξής τους είναι και η εφαρμογή των επιβεβλημένων μεταρρυθμίσεων από την ουκρανική κυβέρνηση. Για παράδειγμα, είπε ο πρωθυπουργός, οι Ελληνες επιχειρηματίες δυσκολεύονται να επενδύσουν στην Ουκρανία για τον πρόσθετο λόγο πως δεν υπάρχουν εγκατεστημένες στη χώρα ελληνικές τράπεζες - οι οποίες όμως, με τη σειρά τους διστάζουν να εγκατασταθούν στη χώρα λόγω της αστάθειας και των γραφειοκρατικών προβλημάτων.

Ωστόσο, είπε καταληκτικά ο Κ. Σημίτης, υπάρχουν περιθώρια βελτιώσεων τα οποία θα αξιοποιηθούν. Η πολιτική εξάλλου - τόνισε - πρέπει να βλέπει μακροπρόθεσμα και να μην περιορίζει το οπτικό της πεδίο στα προβλήματα της καθημερινότητας.