Σημαντικό στοιχείο των σημερινών εμπειριών των μηχανικών στο διαρκώς φθειρόμενο καπιταλιστικό σύστημα είναι οι "πελατειακές σχέσεις". Η δημιουργία μέσω αυτών μιας τεράστιας πολιτικής σημασίας κοινωνικής πυραμίδας υποστηρικτών του κατεστημένου συστήματος.

Ποιος αμφισβητεί σήμερα ότι στο σύνολο της ελληνικής κοινωνίας δε δουλεύει ως μηχανισμός φθοράς, σαπίλας, εξαγοράς συνειδήσεων κλπ., το "μέσον", το ρουσφέτι, ο διορισμός, η επιλογή στην εργολαβία, την ανάθεση και την προμήθεια;

Το πρόβλημα είναι αν μπορούμε "να βάλουμε χέρι" σ' αυτά τα φαινόμενα ή αν αυτά είναι σύμφυτα με το σύστημα, οπότε θα θεραπευτούν μόνο μετά την ανατροπή του. Επιτρέψτε μου να επαναλάβω ακόμα μια φορά τη γνώμη μου, ότι η πάλη ενάντια σ' αυτά τα φαινόμενα αποτελεί υποχρέωση του επαναστάτη, σε κάθε στιγμή της ταξικής πάλης, αλλά συγχρόνως και ελπίδα του καταπιεσμένου λαού, που σιχαίνεται το γλείψιμο για να βγάλει το ψωμί του, ακόμα κι όταν καταφεύγει σ' αυτό.

Ετσι, σε μια κατεξοχήν ευαίσθητη πλευρά της δραστηριότητας του ΤΕΕ και γύρω από το ΤΕΕ, οι θέσεις μας προχωρούν θαρραλέα και δίνουν απάντηση στις ανησυχίες και ενστάσεις των συναδέλφων, ακόμα και αυτών που αποκαρδιωμένα λένε ότι "δε γίνεται τίποτα". Υπάρχουν και σήμερα λύσεις, που μπορούμε με τον αγώνα να επιβάλουμε, έστω μερικά. Και κύρια, να συσπειρώσουμε πολλούς μηχανικούς γύρω από την προώθησή τους. Η αναφορά μας στη "διαφάνεια" παίρνει συγκεκριμένη μορφή με μερικές αναφορές που μπαίνουν παραδειγματικά, σαν σημεία ενός προσανατολισμού που θα επεξεργαστούμε και παλέψουμε μαζικά.Ως "Πανεπιστημονική" λοιπόν θα παλεύουμε διαρκώς και σε κάθε ευκαιρία για:

1. Το δίκαιο μοίρασμα σε όσο γίνεται περισσότερους,

- των χρημάτων του δημοσίου, σε μελέτες και έργα,

- των δυνατοτήτων εργασίας - επιστημονικής προσφοράς στο ΤΕΕ,σε ομάδες εργασίας, πραγματογνωμοσύνες, διαιτησίες κλπ., όπου έχουν όλοι (οι ενδιαφερόμενοι που πληρούν σε κάθε περίπτωση τις ζητούμενες προϋποθέσεις) ισότιμο δικαίωμα.

2. Αντικειμενικούς και μη πελατειακούς διορισμούς και γενικά την κατάργηση των "κριτηρίων" για οποιεσδήποτε επιλογές. Κλήρωση σε όσους ενδιαφερόμενους πληρούν τις ζητούμενες προϋποθέσεις, στη βάση των μίνιμουμ αναγκαίων προϋποθέσεων και της έγκαιρης πλατιάς δημοσιότητας.

(Καθορισμός βάρους και ποσοστικοποίηση κάθε κριτηρίου στην προκήρυξη και κατάταξη των ενδιαφερόμενων σύμφωνα με το κάθε κριτήριο, μπορεί να δώσει επίσης σχετικά αντικειμενική επιλογή, για ειδικές, λίγες περιπτώσεις, αν τα μέλη των επιτροπών αξιολόγησης μπαίνουν με κλήρο. Υπάρχουν επίσης οι λίγες περιπτώσεις, ήδη προβλεπόμενες από νόμους προσωπικής επιλογής άμεσων βοηθών- συνεργατών, που πρέπει να είναι της εμπιστοσύνης του ενδιαφερόμενου).

3. Κλήρωση, περιοδικότητα, σειρά (των ενδιαφερόμενων) και μίνιμουμ αναγκαίες θητείες για κάθε είδους επιτροπές διοίκησης.

4. Κατάργηση της δυνατότητας και ανάγκης "λαδωμάτων", των κυκλωμάτων και αλληλοεξυπηρετήσεων σε μοιρασιά έργων, βραβείων διαγωνισμών, επιτροπών αξιολόγησης, κρίσεων κλπ. Θα συζητάμε, προβάλλουμε, πιέζουμε για εφαρμογή και δοκιμασία, οποιασδήποτε πρακτικής πρότασης προς αυτή την κατεύθυνση.

(Και το σημερινό κράτος προβλέπει διαδικασίες - που τις ξεπερνά βέβαια, γιατί εκτός των άλλων, κανείς δεν πιέζει για την τήρηση και βελτίωσή τους για κάποιες αντικειμενικότητες. Π.χ., το πρωτόκολλο = σειρά προτεραιότητας, η "πληρότητα φακέλου", πολλές διαδικασίες του Ν. 716/77 κλπ.).

5. Υπεράσπιση του μηχανικού από την αυθαιρεσία της διοίκησης και ορισμένων δημόσιων υπαλλήλων ή πολιτικών υπευθύνων (Μεικτές Επιτροπές από μέλη ΤΕΕ, συλλόγων και διοίκησης).

6. Δραστικό περιορισμό έως κατάργηση των δυνατοτήτων ορισμένων δημόσιων υπαλλήλων και των κυκλωμάτων στη διοίκηση (πολεοδομικά γραφεία κλπ.) να λυμαίνονται, π.χ., τις οικοδομικές άδειες. Οι δημόσιοι υπάλληλοι -μηχανικοί που ελέγχουν και εγκρίνουν φακέλους συναδέλφων είναι απαράδεκτο να έχουν οποιαδήποτε επαγγελματική σχέση για τη δημιουργία τέτοιων φακέλων.

7. Κατάργηση όλων των αντιδραστικών ρυθμίσεων που αδρανοποίησαν (π. χ. Ν.1418/84 για τα δημόσια έργα) την όποια αντικειμενικότητα υπήρχε (Ν. 716/77) στη διανομή μελετών και έργων, και ουσιαστικά την έννοια και πρακτική της δημοπρασίας, που αποτελεί κατάκτηση πολιτισμού (μελετοκατασκευή, αναίρεση υποχρέωσης επιλογής του μειοδότη κλπ.). Οσο στην Ευρωπαϊκή Ενωση δε δέχονται αυτές τις αρχές, αποκλεισμό των ξένων ενδιαφερομένων.

8. Περιφρούρηση και βελτίωση του Ν. 716/77. Επιλογή μόνο με το κριτήριο διαθεσιμότητας (λιγότερες δουλιές), ενδεχόμενα σε συνδυασμό με αύξηση των προϋποθέσεων για εξειδικευμένες μελέτες.

(Π.χ. "Θέλουμε μελετητή τάξης Δ για κτιριακά, που να έχει ήδη μελετήσει ως κύριος ανάδοχος αντικαρκινικό νοσοκομείο από 500 κρεβάτια και πάνω που να κατασκευάστηκε και να λειτουργεί". Και όχι "Θέλουμε μελετητή Δ τάξης εξειδικευμένο σε αντικαρκινικά νοσοκομεία" και μετά να λέει κατά βούληση η Επιτροπή είτε "παίρνουμε τον Μπίρη που έφτιαξε το αντικαρκινικό κι όχι τον τάδε που έχει λιγότερη πείρα γιατί συμμετείχε απλά στην ομάδα μελέτης του αντικαρκινικού", είτε "παίρνουμε τον τάδε που συμμετείχε στην ομάδα μελέτης του αντικαρκινικού και όχι τον Μπίρη γιατί έχει πολλές δουλιές τώρα".

Νομίζω ότι αυτά πρέπει να αναφερθούν, όχι σαν εξυπνάδες, αλλά σαν παραδείγματα αντιμετωπίσεων που θα τις παλέψουμε μαζί με τους πολλούς.Να τα διαβάσουν κι οι αποκαρδιωμένοι, οι ένα βήμα πριν το "γλείψιμο" για να πάρουν κι αυτοί ένα κομματάκι της "πίτας". Νομίζω πως η λεβεντιά και το δίκιο είναι διαχρονικές αξίες, κατακτήσεις του πολιτισμού δηλαδή, και πως η Επανάσταση, δηλαδή η Ανθρωπιά, θα ξανασυνεγείρει μαζικά συνειδήσεις, όταν θαρραλέα απαντήσουμε και στα σχετικά προβλήματα που γεννήθηκαν από την τεράστια κίνηση της Ιστορίας που ζούμε σήμερα.

Κώστας ΤΖΑΤΖΑΝΗΣ