Η κυβέρνηση του Κ. Σημίτη σχεδιάζει την άρση και των τελευταίων εμποδίων ώστε η κοινωνική ασφάλιση και το Δημόσιο Σύστημα Υγείας - αυτό, το κουτσουρεμένο ΕΣΥ των κυβερνήσεων του ΠΑΣΟΚ - να αποτελέσουν επενδυτικό πεδίο των αμερικανικών επιχειρήσεων στη χώρα μας.

Αυτό φάνηκε χτες ξεκάθαρα στην πρώτη μέρα των εργασιών του διήμερου συνεδρίου του βρετανικού περιοδικού "Εκόνομιστ", που γίνεται σε συνεργασία με το Εμπορικό Τμήμα της αμερικανικής πρεσβείας στη χώρα μας. Η εκπρόσωπος του "Εκόνομιστ" Αλ. Βικ δε μάσησε τα λόγια της: Υπάρχουν, είπε, γιγάντιες επιχειρήσεις στις ΗΠΑ που θέλουν να κάνουν επέκταση στην Ευρώπη.

Κι ενώ ο Ρ. Εβανς, καθηγητής Οικονομικών στο Πανεπιστήμιο Κολούμπια, αναρωτήθηκε τι αξία θα έχει η εξαγωγή της αποτυχίας ενός ιδιωτικού - και απάνθρωπου - συστήματος υγείας - όπως το αμερικανικό - σύμβουλοι του πρωθυπουργού έσπευσαν να αναφωνήσουν: "Ιδού πεδίο δόξης λαμπρό για τη συνεργασία δημόσιου και ιδιωτικού τομέα".

Τα παραπάνω λόγια ανήκουν στον Μ. Ματσαγγάνη,σύμβουλο του πρωθυπουργού για κοινωνικά θέματα και ελέχθησαν όταν αναφέρθηκε στις - κατά την, προσωπική όπως είπε, γνώμη του - αναγκαίες μεταρρυθμίσεις στο σύστημα κοινωνικής ασφάλισης. Σε γενικές γραμμές, η πρότασή του, όσον αφορά το σύστημα κοινωνικής ασφάλισης, είναι να δοθεί ελάχιστο πακέτο παροχών για όλους, ανεξαρτήτως φορέα, και από εκεί και πέρα να υπάρξουν πρόσθετες παροχές σε ανταποδοτική βάση. Είναι μια παραλλαγή της πρότασης για "τρεις πυλώνες", που διατύπωσε πριν έξι χρόνια ο νυν πρωθυπουργός Κ. Σημίτης, όταν ολοκληρώθηκε το αντιασφαλιστικό πλέγμα της - τότε - κυβέρνησης της ΝΔ.

Το ενδεχόμενο της συνεργασίας με την ιδιωτική ασφάλιση, που θα είναι αμοιβαία επωφελής, άφησε ανοιχτό και ο γραμματέας Κοινωνικών Ασφαλίσεων Δ. Δασκαλάκης.Οταν βέβαια ρωτήθηκε από εκπροσώπους ασφαλιστικών εταιριών να αποκαλύψει ποιο είναι το στρατηγικό σχέδιο της κυβέρνησης για την ένταξη της ιδιωτικής ασφάλισης σε αυτήν την κατεύθυνση, ο Δ. Δασκαλάκης δεν απάντησε ευθέως. Ωστόσο, είπε ότι οι ρυθμίσεις που θα γίνουν τώρα με το ασφαλιστικό νομοσχέδιο, που πρόκειται να κατατεθεί στη Βουλή, θα χρησιμεύσουν ως βάση ώστε οι τομές του μέλλοντος να μην πέσουν σε "μαύρη τρύπα".

Μιλώντας στο συνέδριο και ο Πλ. Τήνιος,άλλος σύμβουλος του πρωθυπουργού, έδωσε την αίσθηση της ίσης αντιμετώπισης κοινωνικής και ιδιωτικής ασφάλισης.

Την απαξιωτική αντίληψη για το ΕΣΥ εξέφρασε ο Μ. Ματσαγγάνης λέγοντας ότι το ΕΣΥ - αν συνεχιστεί η πορεία - θα μετατραπεί σε παράρτημα της Πρόνοιας και θα είναι μόνο για τους φτωχούς και τους άπορους. Το δραματικό είναι ότι η πρότασή του, για αναστροφή της κατάστασης, φέρνει ακόμα πιο κοντά την ιδιωτικοποίηση εκείνων των τομέων του συστήματος υγείας, που ο ιδρυτικός νόμος για το ΕΣΥ (1397/83) θεωρούσε κοινωνικό αγαθό. Και βέβαια, δεν μπορούσε να ξεφύγει από αυτή τη λογική, όταν θεωρεί τα νοσοκομεία επιχειρηματικές μονάδες που δρουν στα πλαίσια της αγοράς, και μάλιστα της παγκοσμιοποιημένης.

Να σημειωθεί ότι στο συνέδριο έγινε ιδιαίτερη αναφορά στην απόσυρση του σχεδίου νόμου για το ΕΣΥ επί υπουργίας Πεπονή, που ήταν στα πλαίσια του πορίσματος των ξένων εμπειρογνωμόνων, οι οποίοι ήρθαν στην Ελλάδα επί υπουργίας Κρεμαστινού και πρότειναν μεταξύ άλλων την άρση της μονιμότητας των νεοεισερχόμενων γιατρών στα νοσοκομεία. Ο ομιλητής υπογράμμισε ότι η άρση αυτού του νόμου έγινε κάτω απ' τις "συνδικαλιστικές αντιδράσεις" (σ.σ.: αυτές οι αντιδράσεις κυρίως εκφράστηκαν απ' την Ενωση Νοσοκομειακών Γιατρών Αθήνας - Πειραιά - ΕΙΝΑΠ).

Οι ενστάσεις του καθηγητή Εβανς προκάλεσαν αίσθηση και ανάγκασαν ακόμα και τον πρεσβευτή των ΗΠΑ Ν. Μπερνς να επιχειρήσει την ανασκευή τους. Ο Ν. Μπερνς είπε ότι το σύστημα υγείας της χώρας του έχει υψηλές προδιαγραφές, ωστόσο όμως παραδέχτηκε ότι δεν είναι προσβάσιμο στους πολλούς.

Κανένας όμως απ' τους εκπροσώπους της κυβέρνησης δεν αισθάνθηκε την ανάγκη να πει, έστω, "δυο κουβέντες" για το εύρος - το περιορισμένο, αλλά υπαρκτό για όλους - του συστήματος κοινωνικής ασφάλισης και του δημόσιου συστήματος υγείας. Κάπου ο διοικητής του ΙΚΑ Γρ. Σολωμός μίλησε για την επικινδυνότητα της υφέρπουσας απαξίωσης της κοινωνικής ασφάλισης.

Ομως, η ίδια η εκδήλωση, αυτή καθεαυτή, αποτελούσε απαξίωση της κοινωνικής ασφάλισης, καθώς οι κυβερνητικοί παράγοντες διά της παρουσίας τους έδιναν πόντους στην επιχείρηση εμβολισμού της κοινωνικής ασφάλισης και του δημόσιου συστήματος υγείας. Δεν είναι τυχαίο ότι άνθρωποι του ίδιου του ΠΑΣΟΚ, που μετείχαν στο συνέδριο και συνέβαλαν στη δημιουργία του ΠΑΣΟΚικού ΕΣΥ - και χτες ήταν ακροατές του συνεδρίου - μονολογούσαν στις αίθουσες του ξενοδοχείου "Μεγάλη Βρετάνια" λέγοντας: "Είναι ένα καμουφλαρισμένο ξεπούλημα του ΕΣΥ που έγινε με την ψυχή εκείνων που το εμπνεύστηκαν".

Ο επίλογος βέβαια ενός τέτοιου ρεπορτάζ δεν μπορούσε παρά να ανήκει στον κεντρικό χορηγό του συνεδρίου, τον πρόεδρο του Ομίλου Εταιριών "Ιντεραμέρικαν", Δ. Κοντομηνά,ο οποίος με την... επιχειρηματική ειλικρίνεια (διάβαζε κυνισμό) είπε, πάνω - κάτω, τα εξής: Αφήστε τους δείκτες, τη δημογραφική γήρανση και τα συναφή. Τα επόμενα χρόνια ο ιδιωτικός τομέας θα έχει πρωταγωνιστικό ρόλο, καθώς ο δημόσιος τομέας θα συρρικνώνεται - με την έννοια ότι θα μένει στάσιμος, μπροστά στην εκρηκτική επενδυτική δραστηριότητα του ιδιωτικού τομέα.

Η εταιρία του Δ. Κοντομηνά διεκδικεί πρωταγωνιστικό ρόλο και προχώρησε στην ίδρυση ενός συστήματος υγείας που απευθύνεται σε 150.000 άτομα και εν πολλοίς - όπως το περιέγραφε - θυμίζει το ΙΚΑ. Και το... εκσυγχρονιστικό παράδοξο είναι ότι η κυβέρνηση θέλει να το ξεφορτωθεί αυτό το υπάρχον δημόσιο σύστημα ασφάλισης και υγείας, που εκφράζεται - και είναι μοναδικό στον κόσμο - απ' το ΙΚΑ.

Ομως, αυτές οι επιλογές δεν είναι ανεξάρτητες με τις επιδιώξεις αυτών που καθορίζουν τις τύχες της χώρας μας.

Γι' αυτή την πλευρά ήταν άκρως αποκαλυπτικός ο Ν. Μπερνς. Υπάρχουν, είπε, 15 αμερικανικές εταιρίες στο φάρμακο και στην ιατρική τεχνολογία, οι οποίες - μέσω των θυγατρικών τους - έχουν το 40% της ελληνικής αγοράς στους παραπάνω τομείς...