Τον είδα στην αίθουσα νεογνών του μαιευτηρίου, του χαμογέλασα και εκείνος, ένας τοσοδούλης ανθρωπάκος, με κοίταξε χωρίς να με βλέπει. Συμπαθητικό, αινιγματικό πλασματάκι ήταν τότε και να, που αργότερα μεταμορφώθηκε σε ένα γερό, όμορφο αγόρι. Χτες, "μετά είκοσι έτη", o νέος πια άνδρας ήρθε να με αποχαιρετήσει. Στο χακί θα ντυθεί, την πατρίδα θα υπηρετεί - λέει και "σειέται και κορδώνεται". Φιλώ το, σχεδόν, άτριχο μάγουλο του φρουρού των συνόρων μας και του εύχομαι: "Στο καλό". Η πόρτα κλείνει, μένω μόνη και ξαφνικά η καρδιά μου σφίγγεται από ένα αόρατο χέρι. Γιατί, άραγε; Θα γυρίσει; αναρωτιέμαι. Μα, φυσικά και θα γυρίσει, τι είναι αυτά που μου ξεφεύγουν της ανόητης; Κι όμως, ανακαλώ στη μνήμη τους στίχους του από τον Μιχαλιό του Καρυωτάκη. Τον Μιχαλιό τον πήρανε φαντάρο/ Καμαρωτά ξεκίνησε κι ωραία/ με το Μαρή και με τον Παναγιώτη/ Δεν μπόρεσε να μάθει καν το "επ' ώμου"... / Κι ο Μανωλιός επέθανεν στρατιώτης/ τον ξεπροβόδισαν κάτι φαντάροι/ μαζί τους ο Μαρής κι ο Παναγιώτης/ Απάνω του σκεπάστηκε ο λάκκος/ Μα του άφησαν απ' έξω το ποδάρι: / Ηταν λίγο μακρύς ο φουκαράκος...

Τον είδα για πρώτη φορά σε μια φωτογραφία. Φορούσε στολή και κράνος, αλλά τότε ήταν ήδη νεκρός. Μιλώ για έναν άλλο φαντάρο, που κι εκείνος έφυγε καμαρωτός και που ποτέ δε γύρισε. Που, ποτέ πια, δεν αντίκρισε τη γενέτειρά του, την οικογένειά του, τους φίλους του, το κορίτσι του. Δε δάκρυσε από τη χαρά του, δε νοστάλγησε εκείνα τα ωραία χρόνια, τα χρόνια της θητείας του, τα χρόνια της αθωότητας, αλλά και της ανδρείας του... "Ο Σπύρος πέθανε στρατιώτης/ τον ξεπροβόδισαν κάτι φαντάροι/ Δεν πρόλαβε να μάθει καν το "επ' ώμου" / Απάνω του σκεπάστηκε ο λάκκος/ Μα του άφησαν απ' έξω τα σπλάχνα / κάτι είχε δει ο φουκαράκος/!

Τον είδα χτες στον ύπνο μου. Με επισκέφτηκε απροειδοποίητα. "Ε, εσύ, καλή μου άγνωστη, που δεν ευτύχησες να γίνεις μάνα, που δεν κράτησες μωρό, ούτε κράτησες όπλο στο χέρι. Εσύ, που κάνεις "ασκήσεις επί χάρτου", κάνε ό,τι μπορείς να μην ξεχαστεί η υπόθεσή μου, όπως θέλουν πάση θυσία μερικοί. Εγώ δεν υπάρχω πια, αλλά θα υπάρξουν άλλοι φαντάροι, που θα γυρίσουν σπίτι τους μέσα σε φέρετρο όπως εγώ. Θα υπάρξουν κι άλλοι, που δε θα προλάβουν ν' απολυθούν, να ερωτευτούν, να παντρευτούν, ν αγαπηθούν, να ωριμάσουν, να γεράσουν φυσιολογικά.. Ε, εσύ, άγνωστη πάρε το "όπλο" σου και γράψε την ιστορία μου. Κάνε ό,τι μπορείς, για να κληθούν και να εξεταστούν ενώπιον του ανακριτού εκείνοι που ξέρουν, εκείνοι που κάνουν τον ανήξερο και εκείνοι που κάνουν τον πολύξερο. Εκείνοι, δηλαδή, που ισχυρίζονται ότι πέθανα. Εκείνοι, που αποφάσισαν ότι τα σπλάχνα μου ήταν ...περιττά, δηλαδή, αποκαλυπτικά και έσπευσαν να τα αφαιρέσουν... Ε, εσύ άγνωστη, προσπάθησε να αντισταθείς και να αγωνιστείς για να λάμψει η αλήθεια. Δεν πέθανα, δολοφονήθηκα, το ξέρεις, δεν είναι; Να αναστηθεί ο νεκρός δε γίνεται, να αποκατασταθεί η δικαιοσύνη, όμως, είναι αναγκαίο, δε νομίζεις; Γι' αυτό κάνε το καθήκον σου. Γράψε".