Τα εγκαίνια ενός «νέου θεσμού για την Τοπική Αυτοδιοίκηση», όπως αυτάρεσκα διατείνονται οι εμπνευστές του, έγιναν προχτές, 2 Νοέμβρη στην Αθήνα. Πρόκειται για το «Ινστιτούτο Τοπικής Αυτοδιοίκησης» (ΙΤΑ), έναν ακόμη μηχανισμό (ιδιωτικός φορέας με τη μορφή Αστικής Εταιρίας) που έστησαν, μέσω της ΚΕΔΚΕ και της ΤΕΔΚΝΑ, σε αγαστή συνεργασία τα τρία κόμματα του ευρωμονόδρομου και της συναίνεσης στο χώρο της Τοπικής Αυτοδιοίκησης (ΝΔ, ΠΑΣΟΚ, ΣΥΝ), προκειμένου να καταστεί ακόμη πιο ουσιαστικός, πιο αποτελεσματικός, για τα συμφέροντα της άρχουσας τάξης, ο αντιλαϊκός ρόλος της Τοπικής Αυτοδιοίκησης.

Οπως μας πληροφορεί το σχετικό ενημερωτικό έντυπο, τις θέσεις στο 7μελές ΔΣ του ΙΤΑ μοιράζονται και πάλι, με τη συνήθη για την περίσταση ομοθυμία, ΠΑΣΟΚ, ΝΔ και ΣΥΝ, ενώ η ισχυρή υπηρεσιακή θέση του γενικού διευθυντή δόθηκε σε γνωστό στέλεχος του ΣΥΝ.

Δίπλα στο Διοικητικό Συμβούλιο του ΙΤΑ υπάρχει το 11μελές «Επιστημονικό Συμβούλιο», με 10 από τα μέλη του καθηγητές Πανεπιστημίων. Κοινή επιδίωξη και των δύο αυτών οργάνων (ΔΣ και ΕΣ) είναι να αναλάβει το ΙΤΑ «ένα στρατηγικής σημασίας ρόλο για την πορεία των αυτοδιοικητικών θεσμών στη χώρα» και πιο συγκεκριμένα «να καλύψει την ανάγκη της μελέτης και επιστημονικής προσέγγισης και τεκμηρίωσης των ζητημάτων που αφορούν την Αυτοδιοίκηση», ώστε να απαντήσει «στην πρόκληση της σύγκλισης με την ευρωπαϊκή πραγματικότητα».

Ποια είναι όμως αυτά τα ζητήματα που απασχολούν σήμερα τα όργανα της ΤΑ, για την προώθηση των οποίων το ΙΤΑ θα προσφέρει τις «καλές του υπηρεσίες»; Ολοι τα γνωρίζουμε, αφού επανειλημμένα έχουν καταγραφεί και εξακολουθούν να καταγράφονται σε ψηφίσματα και αποφάσεις. Τα ομολογούν άλλωστε και οι ίδιοι οι εμπνευστές του ΙΤΑ:

• Πώς θα ενταθεί περισσότερο το οικονομικό ξεζούμισμα των εργαζομένων (το λένε «Φορολογική Αποκέντρωση»).
• Πώς θα γίνει πιο «παραγωγική» η συνύφανση της ΤΑ με το μεγάλο κεφάλαιο (το λένε «Τοπική Ανάπτυξη - Επιχειρηματικότητα των ΟΤΑ» και «Νέες μορφές συμμετοχής των ΟΤΑ»).
• Πώς θα εξασφαλιστεί διοικητικά η ταχύτερη και ασφαλέστερη διεκπεραίωση, μέσω της ΤΑ, των αντιλαϊκών επιλογών κυβέρνησης και ΕΕ στα μεγάλα αστικά κέντρα και όχι μόνο (το λένε «Μητροπολιτική Οργάνωση της Αυτοδιοίκησης» και «Διοικητική αναδιάρθρωση της χώρας με ισχυρές Περιφέρειες και ισχυρούς ΟΤΑ»).
• Πώς θα συνεχιστεί η παραπέρα κατεδάφιση και στο χώρο της ΤΑ του συνόλου των εργασιακών κατακτήσεων και δικαιωμάτων (το λένε «Ολοκληρωμένη άποψη για τη συγκρότηση και λειτουργία του σύγχρονου Δήμου»).

Είναι φανερό ότι οι εκφραστές της άρχουσας τάξης στο χώρο της Τοπικής Αυτοδιοίκησης δεν επαναπαύονται με τις μέχρι τώρα αντιλαϊκές επιδόσεις τους. Θέλουν να «αναβαθμίσουν» ακόμη περισσότερο το ρόλο τους, επιστρατεύοντας νέους μηχανισμούς, που εδώ και χρόνια ανέπτυξαν και αξιοποίησαν οι ομόλογοί τους στα προχωρημένα καπιταλιστικά κράτη. Χρησιμοποιούν γι' αυτό πρόθυμους συνεργάτες με παχυλές αμοιβές και ακαδημαϊκούς τίτλους, όχι μόνο σαν άλλοθι, αλλά και για πιο εύστοχες βολές σε βάρος των λαϊκών συμφερόντων.

Στο πλαίσιο αυτό φιλοδοξούν και με τη βοήθεια του νεοσύστατου ΙΤΑ (ο προϋπολογισμός του δε μας είναι ακόμη γνωστός), να ανεβάσουν παραπάνω τον πήχη των αντιλαϊκών επιδιώξεων. Ζητήματα που κανονικά θα έπρεπε να απασχολούν αποκλειστικά τα πολιτικά όργανα της ΤΑ (Συνέδρια, Γενικές Συνελεύσεις, Διοικητικά Συμβούλια) και να διαμορφώνονται μέσα από προβληματισμούς και αντιπαραθέσεις, τώρα, μέσω του ΙΤΑ, ενός δηλαδή ιδιωτικού φορέα, θα σερβίρονται έτοιμα για «κατανάλωση», μακριά από τις ενοχλητικές φωνές των κομμουνιστών αιρετών και των συμμάχων τους.

Ας δούμε μερικές από τις βασικές προτεραιότητες του ΙΤΑ, όπως καταγράφονται στην ειδική ενημερωτική έκδοση που μνημονεύσαμε (οι υπογραμμίσεις δικές μου):

• «Η παραγωγή πολιτικών για τα θεμελιακά θέματα της Αυτοδιοίκησης», πλήρης δηλαδή και εκούσια αποδοχή ενός ιδιότυπου πολιτικού ευνουχισμού των αιρετών οργάνων της ΤΑ, επειδή κρίνουν ότι έτσι θα ασκείται αποτελεσματικότερα ο αντιλαϊκός της ρόλος.
• «Ο ολοκληρωμένος σχεδιασμός των προτεραιοτήτων που τίθενται», μασημένη δηλαδή τροφή στους αιρετούς μήπως και κάτι πάει στραβά.
• Και δίπλα σ' αυτά, «Ο σχεδιασμός πλαισίου εκπαίδευσης - κατάρτισης - επιμόρφωσης των αιρετών και του ανθρώπινου δυναμικού της Αυτοδιοίκησης», έτσι που να υπάρχει έτοιμο, άρτια εκπαιδευμένο έμψυχο δυναμικό που θα υλοποιήσει, στην ΤΑ, τις κάθε είδους νεότερες επιλογές της άρχουσας τάξης.

Τροχιοδεικτικές βολές της νέας αυτής (σ.σ. «αυτοδιοικητικής» κατά τ' άλλα) αντίληψης έχουν ήδη εμφανιστεί με την ευκαιρία του ετήσιου τακτικού Συνεδρίου της ΚΕΔΚΕ στη Ρόδο (10-12 Νοέμβρη 2005). Στην κορυφαία (όπως, τουλάχιστον, όφειλε να είναι), μέσα στο 2005, πολιτική εκδήλωση του ανώτατου συνδικαλιστικού οργάνου της Α΄βάθμιας ΤΑ της χώρας μας, επιλέχθηκαν και προβάλλονται ως εισηγητές ή συν-εισηγητές (το λένε «τεχνική στήριξη») στο σχέδιο προγράμματος που κυκλοφόρησε ακαδημαϊκοί επιστήμονες και τεχνοκράτες, τις απόψεις των οποίων (και όχι μόνο αυτών) κατ' άλλον τρόπο οφείλουν να παίρνουν υπόψη τους τα αιρετά όργανα. Και αποτελεί τραγική καρικατούρα Συνεδρίου αιρετών της ΤΑ η έμμεση, πλην σαφής, ομολογία του ΔΣ της ΚΕΔΚΕ, όπως αυτό αποτυπώνεται στο σχέδιο προγράμματος, λίγες μόλις μέρες πριν το Συνέδριο, ότι δεν έχουν βρεθεί ακόμη τα μέλη του ΔΣ που θα αναγνώσουν, περί αυτού πρόκειται στην ουσία, τις εισηγήσεις που ετοίμασαν επώνυμα αναγραφόμενοι καθηγητές και τεχνοκράτες.

Απέναντι σε μια τέτοια κραυγαλέα, αν και προσεκτικά μελετημένη, πολιτική υποβάθμιση, οι σύνεδροι της ΚΕΔΚΕ έχουν ευθύνη να απαιτήσουν από τα μέλη του ΔΣ να αναλαμβάνουν επώνυμα την ευθύνη των πολιτικών εισηγήσεων και όχι να τη μεταθέτουν έμμεσα ή και άμεσα (όπως π.χ. για το θέμα «Προϋποθέσεις για μεγάλες θεσμικές αλλαγές στην Τοπική Αυτοδιοίκηση») σε εξω-αυτοδιοικητικούς παράγοντες.

Θα μπορούσε, ίσως, κάποιος ανύποπτος, έως και αφελής, αιρετός να αναρωτηθεί προς τι ο νέος αυτός μηχανισμός, όταν λειτουργούν εδώ και πολλά χρόνια τεχνοκρατικού χαρακτήρα υποστηρικτικοί φορείς της ΤΑ τόσο σε κεντρικό (π.χ. ΕΕΤΑΑ, ΠΕΤΑ) όσο και σε περιφερειακό επίπεδο; Φορείς άρτια συγκροτημένοι και ελεγχόμενοι πολιτικά και κατά περίπτωση από ΠΑΣΟΚ και ΝΔ, ικανοί, επομένως, να αντεπεξέλθουν στην καθοριζόμενη αποστολή τους.

Η απάντηση είναι σαφής: Ενα ποιοτικό παραπέρα βήμα στην αντιλαϊκού χαρακτήρα «αναβάθμιση» του θεσμού επιβάλλει έναν αντίστοιχης ποιότητας μηχανισμό στήριξης των αντιλαϊκών επιλογών, αλλά και πνευματικής χειραγώγησης υπό την αυθεντία του καθηγητικού «κεκτημένου» (για πόσο, όμως, ακόμη;) σημαντικού αριθμού αιρετών που προβάλλουν ακόμη κάποιες αντιστάσεις.

Τώρα (όπως διατείνονται οι εμπνευστές του ΙΤΑ, δηλαδή ΠΑΣΟΚ, ΝΔ και ΣΥΝ) που η «Τοπική Αυτοδιοίκηση αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους εταίρους για την κοινωνική και οικονομική ανάπτυξη», τώρα που η «πρόκληση της σύγκλισης με την ευρωπαϊκή πραγματικότητα,... η ανάγκη... για τη δημιουργία ενός πιο αποτελεσματικού μηχανισμού τοπικής ανάπτυξης, επιβάλλουν τον επαναπροσδιορισμό των μειζόνων θεμάτων της Αυτοδιοίκησης» (οι υπογραμμίσεις δικές μου), τώρα λοιπόν, θα πρέπει να αξιοποιηθούν και, ακόμη χειρότερα, να χρησιμοποιηθούν από την άρχουσα τάξη επιστήμονες καθηγητικού επιπέδου.

Κι όλα αυτά θα ξεκαθαρίσουν καλύτερα στο μυαλό του καθένα μας, αν συνειδητοποιήσουμε, αν αφομοιώσουμε την κρυστάλλινη θέση της πρόσφατης Απόφασης της ΚΕ του ΚΚΕ για τις Δημοτικές και Νομαρχιακές Εκλογές του 2006:

Ο θεσμός της Τοπικής Αυτοδιοίκησης έχει εξελιχθεί σήμερα, ιδιαίτερα με ρυθμίσεις που προωθήθηκαν από το 1994, «σε πολύ ισχυρό και αποτελεσματικό μηχανισμό του κράτους, που υλοποιεί για λογαριασμό της κεντρικής διοίκησης επιλογές σε βάρος των εργαζομένων, διασφαλίζει και σε τοπικό επίπεδο τα κέρδη της ολιγαρχίας».

Μέσα από αυτό το πρίσμα βλέποντας και ερμηνεύοντας οι εργαζόμενοι τις πρωτοβουλίες και τη δράση των κομμάτων του ευρωμονόδρομου και στο χώρο της Τοπικής Αυτοδιοίκησης (η ίδρυση του ΙΤΑ αποτελεί ένα ακόμη παράδειγμα), θα αντιληφθούν και καλύτερα, ενόψει και των τοπικών εκλογών του 2006, ότι τα δικά τους συμφέροντα βρίσκονται στην αντίπερα όχθη, εξυπηρετούνται μόνο με ενίσχυση των παρατάξεων, κινήσεων και ψηφοδελτίων που στηρίζει το ΚΚΕ και οι δυνάμεις που συνεργάζονται μαζί του.