Ως εκ τούτου, η φροντίδα για την εξασφάλιση και αναβάθμιση των υπηρεσιών υγείας και παιδείας αποτελεί χρέος της πολιτείας, ως φορέα της κοινωνικής οργάνωσης. Εκ των πραγμάτων, λοιπόν, γίνεται φανερό ότι αυτές οι υπηρεσίες δεν μπορεί παρά να έχουν δημόσιο χαρακτήρα, ώστε να έχουν πρόσβαση όλοι οι πολίτες, ανεξαρτήτως κοινωνικών και οικονομικών διαβαθμίσεων. Το κόστος αυτών των υπηρεσιών πρέπει ν' αναλαμβάνει εξ ολοκλήρου το κράτος, κατανέμοντας προνομιακά εκεί τους οικονομικούς πόρους που αντλεί από τους πολίτες.

Αλλά αυτά τα αυτονόητα, που συνάδουν με την ανθρώπινη φύση και ανταποκρίνονται στο όραμα του ανθρώπινου γένους, δε βρίσκουν εφαρμογή στο καπιταλιστικό σύστημα. Ενα σύστημα που διαμορφώθηκε και λειτουργεί ως αποτέλεσμα της ταξικής διάρθρωσης της κοινωνίας και σ' αυτή την πραγματικότητα προσαρμόζει ακόμα και την παροχή υπηρεσιών - όπως υγείας και παιδείας - που σε άλλες, άλλης ποιότητας, κοινωνίες, θα έχουν καθολικό και ισότιμο χαρακτήρα για όλους τους πολίτες.

Ανάλογη κατάσταση διαμορφώθηκε και στην Ελλάδα, με αρκετή - όπως πάντα - καθυστέρηση και με σοβαρότατες ελλείψεις, σε σχέση με τις υπόλοιπες καπιταλιστικές χώρες της Ευρώπης.

Ομως, τα τελευταία χρόνια - κι ιδιαίτερα μετά την ανατροπή του σοσιαλιστικού συστήματος, που αποτελούσε πεδίο σύγκρισης και πηγή πίεσης προς τα καπιταλιστικά κράτη - παρακολουθούμε μια συντονισμένη, σε πανευρωπαϊκό επίπεδο, προσπάθεια των μονοπωλίων και των κυβερνήσεών τους, να κατεδαφίσουν το δημόσιο τομέα παροχής υπηρεσιών και ν' ανατεθούν κι αυτές στο ιδιωτικό μεγάλο κεφάλαιο. Οι πολυεθνικές επιχειρήσεις - που πάντα εξασφάλιζαν τεράστια κέρδη ως προμηθευτές υλικών κι άλλου εξοπλισμού του δημοσίου τομέα - επιχειρούν τώρα ν' αναλάβουν οι ίδιες τους τομείς υγείας και παιδείας, μετατρέποντας αυτά τα κοινωνικά αγαθά σε προϊόντα προς πώληση. Στόχος τους, πρώτον, ν' αυξήσουν ακόμα περισσότερο τα κέρδη τους και δεύτερον, αλλάζοντας το δημόσιο καθολικό χαρακτήρα τους, ν' αποστερήσουν το δικαίωμα στην υγεία και τη μόρφωση από τους φτωχούς κι αδυνάτους, καθιστώντας το αποκλειστικό προνόμιο των πλουσίων και ισχυρών.

Ετσι, βλέπουμε να κλονίζονται συστήματα υγείας, ασφάλισης και γενικότερα "κοινωνικού κράτους" στη Βρετανία, τη Γερμανία, τη Σουηδία, που αποτελούσαν πρότυπα, καπιταλιστικής μεν, αλλά υψηλής απόδοσης, κρατικής οργάνωσης για πολλές χώρες.

Το έργο κατεδάφισης του δημοσίου χαρακτήρα της υγείας και της παιδείας ανέλαβαν - υπό την καθοδήγηση και εποπτεία του Κ. Σημίτη - οι αρμόδιοι υπουργοί Αν. Πεπονής και Γ. Παπανδρέου. Και τα μέτρα για την επίτευξη αυτού του στόχου λαμβάνουν μορφή χιονοστιβάδας. Με το τελευταίο νομοσχέδιο του υπουργείου Υγείας επιχειρείται καίριο πλήγμα στη νοσοκομειακή περίθαλψη και η απογύμνωση απ' ό,τι θετικό περιείχε το Εθνικό Σύστημα Υγείας. Το μεγάλο ιδιωτικό κεφάλαιο, ντόπιο και ξένο, που ήδη έχει απλώσει τα πλοκάμια του στο χώρο της υγείας - όχι μόνο με τις προμήθειες που του εξασφαλίζουν τεράστια κέρδη, αλλά και με ιδιωτικές κλινικές και χρυσοφόρα διαγνωστικά κέντρα που διαθέτει - ετοιμάζεται τώρα για την τελική έφοδο άλωσής του.

Και ο Γ. Παπανδρέου ετοιμάζεται πυρετωδώς να προχωρήσει σε εκχώρηση μεγάλου μεριδίου της δημόσιας εκπαίδευσης - πρωτοβάθμιας, μέσης, αλλά και τριτοβάθμιας - σε ιδιώτες, επιζητώντας και την αναθεώρηση του άρθρου 16 του Συντάγματος, ενώ ακόμη και η επιμόρφωση των εκπαιδευτικών ανατίθεται σε ιδιώτη.

Παύλος ΡΙΖΑΡΓΙΩΤΗΣ

ΣΠΟΤ

Απαιτείται η δημιουργία ενός λαϊκού μετώπου, το οποίο θα παλεύει για τη σωτηρία του κοινωνικού κράτους που απόμεινε, για την αναβάθμισή του και, ταυτόχρονα, θα θέτει τις προϋποθέσεις για την ανατροπή αυτής της καταστροφικής πολιτικής και των υπηρετών της