Στο σχέδιο Καταστατικού αποτυπώνεται η εμπειρία του Κόμματός μας (αλλά και του διεθνούς Κομμουνιστικού Κινήματος) όσον αφορά τις αρχές συγκρότησης ενός επαναστατικού κόμματος νέου τύπου, τις αρχές λειτουργίας του.

Η τροποποίηση και συμπλήρωσή του - και όχι «ανατροπή» του υπάρχοντος - σωστά γίνεται κατά τη γνώμη μου, γιατί προκύπτει από τη σύγχρονη πραγματικότητα, τις εξελίξεις που αυτή κυοφορεί. Συμβάλλει στην ολόπλευρη προετοιμασία του Κόμματος, ώστε να παίζει το ρόλο του σε οποιεσδήποτε συνθήκες είτε αυτές είναι οι σημερινές μη - επαναστατικές είτε είναι συνθήκες επαναστατικής κατάστασης οπότε και θα μπαίνει στην ημερήσια διάταξη το ζήτημα της εξουσίας.

Θα ήθελα να αναφερθώ στα εξής σημεία του σχεδίου Καταστατικού.

Πρώτον σχετικά με τη σχέση Κόμματος - ΚΝΕ. Συμφωνώ με την εκφραστική, αλλά ουσιαστική, διόρθωση ότι η ΚΝΕ «είναι επαναστατική οργάνωση νεολαίας του ΚΚΕ, που δέχεται την κοσμοθεωρία του, το μαρξισμό - λενινισμό, το Πρόγραμμα του ΚΚΕ και προωθεί τη στρατηγική του», ώστε να αντιστοιχηθεί το Καταστατικό με την πραγματικότητα.

Η διόρθωση αυτή είναι αναγκαία και για να αποφεύγονται περιθώρια παρερμηνείας του χαρακτήρα της ΚΝΕ, του λόγου ύπαρξής της. Σαν νεολαία του ΚΚΕ βασικός της στόχος ήταν, είναι και πρέπει να είναι η εξειδίκευση - με ευθύνη φυσικά του ΚΚΕ - της στρατηγικής του στη νεολαία και η προετοιμασία των αυριανών μελών του ΚΚΕ.

Αυτόν το ρόλο δεν θα μπορούσε να τον παίζει χωρίς να υπάρχει η άμεση ευθύνη και καθοδήγηση των κομματικών οργάνων για τα αντίστοιχα ΚΝίτικα. Ιστορικά, η χαλάρωση αυτής της ευθύνης και η απώλεια ολόπλευρης καθοδήγησης ζημίωσε και την ΚΝΕ και κυρίως το ΚΚΕ (όπως για παράδειγμα το '89).

Οσοι καταλαβαίνουν ότι οι Θέσεις της ΚΕ αλλάζουν το χαρακτήρα της ΚΝΕ είτε δεν έχουν καταλάβει τι είναι η ΚΝΕ είτε άλλη ΚΝΕ θέλουν.

Δεύτερον, σχετικά με την αρχή λειτουργίας του ΚΚΕ, το δημοκρατικό συγκεντρωτισμό χρειάζεται να κατανοείται πιο ουσιαστικά και όχι τυπικά.

Το σχέδιο αναφέρει: «Δημοκρατικός συγκεντρωτισμός σημαίνει εσωκομματική δημοκρατία, συγκεντρωτική καθοδήγηση, ενιαία δράση στην εφαρμογή των αποφάσεων με συνειδητή πειθαρχία». Η εσωκομματική δημοκρατία δεν σημαίνει γενικά και αόριστα ελευθερία γνώμης και κριτικής. Σημαίνει δικαίωμα και υποχρέωση να συμμετέχει ένα μέλος στην εσωκομματική ζωή, να κάνει και να δέχεται κριτική - στα πλαίσια του Προγράμματος και του Καταστατικού του Κόμματος που άλλωστε ένα μέλος του τα αποδέχεται - ώστε να διαμορφώνεται συλλογική πείρα μέσα στο Κόμμα, να μην μένει κάθε μέλος με την ατομική του πείρα. Η συλλογική κριτική και αυτοκριτική είναι απαραίτητη προϋπόθεση για να γίνεται η δουλειά των οργάνων και οργανώσεων αποτελεσματικότερη.

Τέλος, πιστεύω ότι χρειάζεται πολιτική δουλειά και μέριμνα από τα καθοδηγητικά όργανα ώστε τα μέλη, ειδικά αυτά με μικρότερη κομματική εμπειρία που δεν έχουμε ζήσει στιγμές διαπάλης στο Κόμμα ('68, '89 - '91), να κατανοούμε σωστά και επαναστατικά την εσωκομματική δημοκρατία. Αυτό είναι αναγκαίο και λόγω της πίεσης που δέχεται ένα μέλος στη βάση της αστικής αντίληψης για τη δημοκρατία. Για παράδειγμα, κάτι που φαίνεται ως δημοκρατικό όπως η κατοχύρωση, όχι απλά η συζήτηση, των διαφορετικών απόψεων, τροφοδοτεί έμμεσα ομαδοποιήσεις στη βάση των διαφορετικών απόψεων, ουσιαστικά υποσκάπτει την εσωκομματική δημοκρατία και κυρίως την ενότητα στη δράση.