Τα ζητήματα που ξανοίγει η ίδια η προσπάθεια του καπιταλισμού να παρεμποδίσει το ριζοσπαστισμό της νεολαίας, αλλά και οι δυνατότητες που υπάρχουν να αφυπνιστεί σε σωστή κατεύθυνση η νεολαία, είναι από τα σημεία που στάθηκε στην ομιλία της η Αλ. Παπαρήγα:

«Ας δούμε όμως σύντροφοι και μια άλλη πλευρά. Δεν υπάρχουν μόνο νέες δυσκολίες και εμπόδια που λέμε, υπάρχουν και δυνατότητες. Αυτό θέλει κάθε φορά να το προσδιορίζουμε, γιατί κινδυνεύει να γίνει σλόγκαν: Υπάρχουν και δυσκολίες υπάρχουν και δυνατότητες. Ας προσπαθήσουμε να το προσεγγίσουμε:

Βεβαίως, το καπιταλιστικό σύστημα έχει πρόσθετα όπλα - μέσα και το ίδιο έχει ωριμάσει πάρα πολύ στον τομέα της χειραγώγησης, της τρομοκράτησης, της εξαγοράς, της ενσωμάτωσης, στην πολιτική του καρότου και του μαστιγίου. Μας μελετάει, χρησιμοποιεί και μεθόδους δουλιάς που χρησιμοποιήθηκαν στο σοσιαλισμό ή από το εργατικό επαναστατικό κίνημα. Αλλά, σύντροφοι, έχει και το ίδιο σοβαρά εμπόδια και ανησυχίες.

Είδατε αυτή την τελευταία άτυπη συνάντηση των αρχηγών των κρατών - μελών της ΕΕ υπό τον Μπλερ; Τι τους απασχολεί; Να κάνουμε, λένε, ένα ταμείο για τα θύματα της "παγκοσμιοποίησης". Βεβαίως, μέτρα αντιλαϊκά θα παρθούν καινούρια, δεν υπάρχει θέμα, αυτά τα επιβεβαίωσαν και τα αναβάθμισαν. Ταυτόχρονα, όμως, έχουν επίγνωση των προβλημάτων που δημιουργούν, τη λαϊκή δυσαρέσκεια και τους αγώνες, αλλά και ότι όσο μειώνεται η αγοραστική ικανότητα και οι ίδιοι θα βρεθούν αντιμέτωποι με την αδυναμία πραγματοποίησης των κερδών τους. Αυτό το ταμείο αλληλεγγύης, που λένε, έχει και το στοιχείο του αποπροσανατολισμού, έχει και το στοιχείο της αναζωπύρωσης ρεφορμιστικών διαθέσεων των μαζών. Αλλά κι από την άλλη μεριά δείχνει ότι αντιμετωπίζουν και οι ίδιοι προβλήματα και κάτι πρέπει να κάνουν. Βρίσκουν τρόπους, π.χ. είδατε τα τελευταία μέτρα, από τη μια μειώνουν τις προϋποθέσεις για τη χορήγηση στεγαστικών δανείων κι από την άλλη πλαταίνουν τη δυνατότητα για τα καταναλωτικά και όλο βλέπουμε διαφημίσεις π.χ. με 99 ευρώ το μήνα αγοράζεις αυτοκίνητο. Το κάνουν αυτό με τα στεγαστικά δάνεια που είναι μακροπρόθεσμα, 15, 20 ή και 30 χρόνια, επειδή ίσως είναι πιο επισφαλής η εξόφλησή τους. Δείχνει την εγγενή αδυναμία τους να έχουν και το σκύλο χορτάτο, τα κέρδη και την πίτα γερή, την εξουσία τους.

Αυτό πρέπει να το αξιοποιήσουμε. Παίρνουν πίσω κατακτήσεις και είναι σωστό αυτό που ειπώθηκε εδώ σήμερα ότι η νεολαία δεν κατανοεί την έννοια των κατακτήσεων. Ωστόσο εμείς είμαστε σε θέση να εκλαϊκεύσουμε τις κατακτήσεις του εργατικού κινήματος στον καπιταλισμό, επίσης στο σοσιαλισμό και ταυτόχρονα σύντροφοι να δώσουμε στη νεολαία τις κριτικές επεξεργασίες που προσπαθούμε να κάνουμε και να απαντήσουμε στο γιατί ανατράπηκε το σοσιαλιστικό σύστημα. Δηλαδή και να ανεβάσουμε το κύρος του σοσιαλισμού που τρώθηκε από την αντισοσιαλιστική αντικομμουνιστική προπαγάνδα και ταυτόχρονα να βοηθήσουμε τη νεολαία να δει ότι το Κόμμα πολύ σοβαρά προσπαθεί να βγάλει συμπεράσματα.

Ο ίδιος ο καπιταλισμός δεν αρπάζει μόνο κατακτήσεις, αλλά καλλιεργεί το έδαφος για αύξηση των αναγκών. Μέσα εκεί είναι και η στρέβλωση των αναγκών, αλλά η τάση είναι να αυξάνονται οι ανάγκες και ιδιαίτερα στη νεολαία. Στα τελευταία χρόνια τα παιδιά που είναι στα μεταπτυχιακά είναι 30.000 και μου φαίνεται ότι σε ένα δύο χρόνια μπορεί να φτάσουν τις 50.000. Ολα αυτά, που αρκετά είναι παιδιά λαϊκών οικογενειών, είναι διατεθειμένα να μείνουν άνεργα; Αυτά τα παιδιά όχι μόνο θέλουν να βρουν δουλιά, αλλά θέλουν να βρουν δουλιά και στο αντικείμενό τους. Είναι μια δύναμη κι αυτά τα παιδιά. Θα συμβιβαστούν έτσι εύκολα;

Αν το κίνημα είναι αδύναμο, αν δεν αντεπιτεθούμε, αν δεν κάνουμε όλα αυτά που λέμε, ο συμβιβασμός για πολλά παιδιά θα είναι μια πραγματικότητα. Σήμερα οι νέοι άνθρωποι θέλουν να ψυχαγωγηθούν και να διασκεδάσουν και να κάνουν ταξίδια στο εξωτερικό, έχουν απαιτήσεις που δεν τις είχαμε εμείς, δεν υπήρχαν τέτοιες απαιτήσεις στις δεκαετίες του '30, '40, '50... Βεβαίως, αυτές γίνονται και μέσο εκβιασμού και πίεσης, γιατί δεν τις ικανοποιεί ο καπιταλισμός, αλλά μπορούν να γίνουν και αφετηρία μιας αφύπνισης. Υπάρχει, δηλαδή, σήμερα βάση για ριζοσπαστισμό της νεολαίας. Για αρκετά χρόνια ένα μέρος των εργατικών οικογενειών και τα άλλα μικροαστικά στρώματα, με κόστος βέβαια και με τίμημα βαρύ προσπάθησαν να δώσουν στα παιδιά τους πολύ περισσότερα από όσα είχαν εκείνοι. Θα μπορεί η εργατική, λαϊκή και μικροαστική οικογένεια και στο μέλλον να στέλνει το παιδί στο πολυτεχνείο και στην ιατρική και να συντηρεί τα παιδιά μέχρι τα 30 και 35 χρόνια;

Σήμερα η ελληνική οικογένεια με θυσίες δίνει πολλά πράγματα στο παιδί, που μπορεί σε ένα βαθμό να του αναστέλλει το να έρθει αντιμέτωπο με τα προβλήματα της ζωής. Αυτά ήδη έχουν αρχίσει να κόβονται. Αυτά δεν είναι παράγοντες ριζοσπαστικοποίησης των νέων και των γονιών τους; Κι αν θέλετε, υπάρχει δυνατότητα ανάκαμψης της δράσης των ενδιάμεσων ηλικιών που βρέθηκαν σε υποχώρηση τα τελευταία 15 χρόνια. Να τα δούμε αυτά σωστά και δημιουργικά, να μη δούμε μόνο τις δυσκολίες. Να μας απασχολήσει και σε ποια κατεύθυνση θα αφυπνιστεί η νεολαία. Γιατί το σύστημα θα δώσει ενδυνάμωση σε αυτές τις ρεφορμιστικές οπορτουνιστικές ιδέες, το ότι "μια άλλη Ευρώπη είναι εφικτή", του καπιταλισμού με ρύθμιση αγοράς, με κρατικομονοπωλιακές ρυθμίσεις κλπ., που φορείς τέτοιων ιδεών είναι κόμματα που έχουν προσχωρήσει στον οπορτουνισμό, πρώην ΚΚ και οι δυνάμεις που σήμερα συσπειρώνονται στο Ευρωπαϊκό Αριστερό Κόμμα (ΕΑΚ)».