Τη θεσμοθέτηση της προαιρετικής ψήφου, προωθεί η κυβέρνηση, με το σχέδιο νόμου για την εκλογική διαδικασία, που κατατέθηκε χτες στη Βουλή, καθώς οι διοικητικές κυρώσεις, που προβλέπονται μέχρι τώρα για την περίπτωση μη άσκησης του εκλογικού δικαιώματος, καταργούνται. Βασική "καινοτομία" του νομοσχεδίου, οι διατάξεις του οποίου θα ισχύσουν από τις ερχόμενες βουλευτικές εκλογές, είναι η νομοθέτηση, στην ουσία, επιτροπής που θα έχει το δικαίωμα επέμβασης στο νομοθετικό κείμενο. Με Προεδρικό Διάταγμα που εκδίδει ο υπουργός Εσωτερικών "επιτρέπεται" η κωδικοποίηση, σε ενιαίο κείμενο, των διατάξεων της εκλογικής νομοθεσίας, στην κατεύθυνση, όμως, "εναρμόνισής τους με τις αναγκαίες προσαρμογές στη διατύπωσή τους". Επιτρέπεται, δηλαδή, μια ενδεχόμενη αλλοίωση του νομοθετικού κειμένου, κάτι που δεν κάνει καν το Κοινοβούλιο.

Με το νομοσχέδιο, ανάμεσα στα άλλα, προβλέπεται η κατάρτιση νέων εκλογικών καταλόγων, από τους δήμους και τις κοινότητες, με βάση τα δημοτολόγια. Οι ετεροδημότες, δηλαδή οι εκλογείς που διαμένουν σε άλλον τόπο από εκείνον της εκλογικής τους περιφέρειας, μπορούν να ψηφίζουν στον τόπο διαμονής τους, εφόσον το θελήσουν. Στην περίπτωση αυτή εγγράφονται σε ειδικούς καταλόγους, βάσει των οποίων θα ψηφίσουν στον τόπο κατοικίας τους, τους υποψηφίους της εκλογικής περιφέρειας στην οποία είναι γραμμένοι. Στους ειδικούς καταλόγους ετεροδημοτών περιλαμβάνονται και οι δικαστικοί λειτουργοί και πολιτικοί υπάλληλοι. Οι βασικοί εκλογικοί κατάλογοι θα φέρουν την ένδειξη "Ετεροδημότης" για όσους εκλογείς ψηφίζουν, με βάση ειδικούς εκλογικούς καταλόγους ετεροδημοτών. Στο σημείο αυτό, βέβαια, υπάρχει η περίπτωση μεταβολής του τόπου διαμονής του εκλογέα ετεροδημότη. Αυτός, το νομοσχέδιο προβλέπει ότι, διαγράφεται από τον προηγούμενο ειδικό κατάλογο, με ευθύνη του υπουργείου Εσωτερικών. Κάτι που δε διασφαλίζει όμως πως κάποιος δε θα ψηφίσει δύο φορές.

Επίσης, το νομοσχέδιο επιτρέπει να ανατεθεί σε ιδιώτες η διαδικασία σύνταξης και αναθεώρησης των εκλογικών καταλόγων. Στους καταλόγους αυτούς περιλαμβάνεται μια σειρά συμπληρωματικών στοιχείων για τους εκλογείς, αποτυπωμένα σε μαγνητικά μέσα, γεγονός που ενέχει τον κίνδυνο τα στοιχεία αυτά να "αξιοποιηθούν" και από τους ιδιώτες για ίδιον όφελος. Κάτι που δεν αποκλείουν και οι συντάκτες του σχετικού νομοσχεδίου και "φρόντισαν" έτσι να περιλάβουν διάταξη, που λέει πως "η χρησιμοποίηση των στοιχείων για σκοπό μη εκλογικό απαγορεύεται και οι παραβάτες τιμωρούνται". Επίσης, τα εκλογικά βιβλιάρια καταργούνται και η προσέλευση στις κάλπες θα γίνεται με την αστυνομική ταυτότητα. Εισάγεται Ειδικός Ατομικός Αριθμός για κάθε εκλογέα, που δε συνοδεύεται από εγγυητικές διατάξεις, ότι αυτός δε θα συνδεθεί με τον Ειδικό Κωδικό Αριθμού Μητρώου, ενισχύοντας έτσι τις ανησυχίες που είχαν τεθεί στη συζήτηση της Διακομματικής Επιτροπήςη οποία είχε προηγηθεί, για έλεγχο της προσωπικής ζωής του ατόμου στα πλαίσια των συμφωνιών Σέγκεν.

Σε ό,τι αφορά τους αστυνομικούς, τους πυροσβέστες και στρατιωτικούς εξακολουθούν να ψηφίζουν σε ειδικούς εκλογικούς καταλόγους. Οσοι δηλώσουν πως επιθυμούν να ψηφίσουν στο δήμο ή την κοινότητα στους εκλογικούς καταλόγους του οποίου είναι εγγεγραμμένοι, μπορούν να το πράξουν μόνο μετά από ειδική άδεια. Δεν αποφεύγεται, έτσι, το ενδεχόμενο ηθελημένων μετακινήσεων, που αλλοιώνουν το εκλογικό αποτέλεσμα, κυρίως σε μονοεδρικές και κρίσιμες περιφέρειες.

Επίσης το νομοσχέδιο, ανάμεσα στα άλλα, προβλέπει τη διεύρυνση των προσώπων που διορίζονται ως δικαστικοί αντιπρόσωποι με δημοσίους υπαλλήλους πτυχιούχους ΑΕΙ, ενώ καταργείται η εντοπιότητα. Η καταμέτρηση των ψήφων γίνεται ανά εκλογική περιφέρεια.

Να σημειώσουμε, επίσης, πως η έναρξη και λήξη της ψηφοφορίας ορίζεται στις 7 το πρωί της Κυριακής και 7 το απόγευμα αντίστοιχα, ανεξάρτητα από την εποχή. Απαγορεύεται, ακόμη, η δημοσίευση αποτελεσμάτων δημοσκοπήσεων την ημέρα διενέργειας των εκλογών και εννιά μέρες πριν απ' αυτήν.

Να σημειώσουμε, τέλος, ότι στο εν λόγω νομοσχέδιο εισάγεται ο Συνήγορος του Πολίτη, ανεξάρτητη διοικητική αρχή, με σύμβαση ιδιωτικού δικαίου.