Σε δραστικές αυξήσεις στο τιμολόγιο του νερού και στα τέλη αποχέτευσης μέσα στους επόμενους μήνες αναμένεται να προχωρήσει η κυβέρνηση, προκειμένου η ΕΥΔΑΠ να γίνει... κερδοφόρα επιχείρηση και να αποτελέσει προϊόν ελκυστικό για τους επενδυτές, όταν η εταιρία θα "μπει" στο Χρηματιστήριο - ή μάλλον όταν η λειτουργία της εκχωρηθεί σε ένα μεγάλο ποσοστό σε θυγατρική εταιρία που θα διαχειρίζεται ιδιώτης - "κηφήνας", ο οποίος δε θα κάνει καμιά άλλη δουλιά παρά να εκμεταλλεύεται το υπάρχον δίκτυο!

Το τίμημα λοιπόν της κυβερνητικής επιλογής για το ξεπούλημα της ΕΥΔΑΠ, καλούνται να πληρώσουν οι ίδιοι οι καταναλωτές μέσω των τιμολογίων του νερού. Αυτό ακριβώς προβλέπει η έκθεση της ETEBA - σύμβουλος μετοχοποίησης, που εκπονεί χρηματοοικονομική μελέτη για τη μετοχοποίηση της ΕΥΔΑΠ - στην προκαταρκτική εισηγητική έκθεση - μελέτη, που έχει ήδη παραδώσει στη διοίκηση της ΕΥΔΑΠ. Επιπροσθέτως, η έκθεση προτείνει σωρεία "στραγγαλιστικών" ρυθμίσεων για το μέλλον της ΕΥΔΑΠ, αλλά και των καταναλωτών.

Ηδη σε μια πρώτη σύσκεψη που έγινε μεταξύ του υπουργού Εθνικής Οικονομίας Γ. Παπαντωνίου και του υφυπουργού ΠΕΧΩΔΕ Χρ. Βερελή αποφασίστηκε να ξεκινήσει η "προικοδότηση" των ιδιωτών πριν ακόμη γίνει η ιδιωτικοποίηση, η οποία ασφαλώς θα συμπαρασύρει τα τιμολόγια του νερού και τα τέλη αποχέτευσης προς τα πάνω, με αυξήσεις που υπολογίζεται να κυμανθούν από 20 ως 40%. Ετσι αποφασίστηκε:

• Να επανέλθει το ειδικό τέλος 3% επί των ενοικίων των ακινήτων, το οποίο ίσχυε μέχρι το 1992. Να υπάρξει μάλιστα και αποζημίωση από το κράτος στην ΕΥΔΑΠ για το τέλος αυτό και για τα χρόνια τα οποία είχε περικοπεί, συνολικού ύψους 40 δισ. δρχ.!
• Να πιεστούν οι Οργανισμοί Τοπικής Αυτοδιοίκησης να πληρώσουν τα χρήματα που χρωστούν στην ΕΥΔΑΠ, τα οποία η ίδια υπολογίζει σε 25 δισ. δρχ.!
• Να περάσουν στη διαχείριση της ΕΥΔΑΠ και όσα δίκτυα περιοχών της Αττικής δεν έχουν παραληφθεί ακόμη από αυτήν.

Το εντυπωσιακό είναι ότι οι κινήσεις αυτές περιγράφονται ακριβώς ως αναγκαία βήματα από την έκθεση της ΕΤΕΒΑ, που η κυβέρνηση σπεύδει αμέσως να υλοποιήσει.

Ουσιαστικά η κυβέρνηση με τρεις κινήσεις προχωρά στο ξεπούλημα της ΕΥΔΑΠ και μάλιστα όσο το δυνατόν πιο γρήγορα. Το πρώτο βήμα θα γίνει με την αύξηση στα τιμολόγια του νερού, ενώ αμέσως μετά θα ξεκινήσουν οι διαδικασίες για τη δημιουργία μιας νέας θυγατρικής εταιρίας - "μητρική" τη χαρακτηρίζει η έκθεση του συμβούλου - της ΕΥΔΑΠ.

Οπως άλλωστε είχε αποκαλύψει ο "Ρ" σε σχετικό δημοσίευμα στις 26 Αυγούστου, η νέα αυτή θυγατρική θα διαχειρίζεται το δίκτυο ύδρευσης, το μοναδικό δηλαδή κερδοφόρο τομέα της ΕΥΔΑΠ. Και αυτή η θυγατρική πρόκειται να μετοχοποιηθεί - ιδιωτικοποιηθεί σε ποσοστό 100%!

Στόχος της προτεινόμενης λύσης, όπως περιγράφεται στην έκθεση της ΕΤΕΒΑ, είναι η δημιουργία μιας βιώσιμης και αποδοτικής επιχείρησης, η οποία θα μπορούσε να προσελκύσει το επενδυτικό ενδιαφέρον και να αποτελέσει αντικείμενο επιτυχούς μετοχοποίησης. Η νέα αυτή εταιρία θα πρέπει να λειτουργεί με καθαρά ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια, θα είναι απαλλαγμένη από τα βάρη και τις δυσλειτουργίες της μητρικής ΕΥΔΑΠ, ενώ συγχρόνως θα πρέπει να της έχουν εξασφαλιστεί οι προϋποθέσεις εκείνες, ώστε να μην επανεμφανιστούν παρόμοια προβλήματα της μητρικής (ενδεικτικά αναφέρονται οι ανείσπρακτες οφειλές των ΟΤΑ).

Τα κύρια στοιχεία και οι βασικές προϋποθέσεις, που κατά την άποψη του συμβούλου θα εξασφάλιζαν την επιτυχία είναι:

• Η μητρική εταιρία (σημερινή ΕΥΔΑΠ) παραμένει κάτοχος των πάγιων στοιχείων (ταμιευτήρες, δεξαμενές, διυλιστήρια, δίκτυα κλπ.) Η παραμονή των πάγιων στην ιδιοκτησία της μητρικής εταιρίας (έναντι της παραχώρησης της χρήσης των οποίων θα μπορούσε να εισπράττει και μίσθωμα από τη νέα εταιρία), διευκολύνει προς την κατεύθυνση της συνολικής ευθύνης του σχεδιασμού και της υλοποίησης ενός ευρύτερου και μακροπρόθεσμου προγράμματος ανάπτυξής τους.
• Η νέα εταιρία έχει ως αντικείμενο τη λειτουργία, συντήρηση και εκμετάλλευση των δικτύων ύδρευσης και την προσφορά υπηρεσιών αποχέτευσης και αντιρύπανσης σε περιοχές όπου η ΕΥΔΑΠ παρέχει σήμερα τις υπηρεσίες αυτές τιμολογώντας απ' ευθείας τους τελικούς καταναλωτές.
• Η σαφής και με κάθε λεπτομέρεια οριοθέτηση των αρμοδιοτήτων των δύο εταιριών θα περιγράφεται και ορίζεται μέσω μιας σύμβασης αυξημένης τυπικής ισχύος, η οποία θα παρέχει ακριβή εικόνα των δικαιωμάτων και υποχρεώσεων κάθε πλευράς.
• Η νέα εταιρία θα αγοράζει διυλισμένο νερό από τη μητρική, σε προκαθορισμένη τιμή, αναπροσαρμοζόμενη βάσει κοινά αποδεκτού τύπου (φόρμουλας) και θα το μεταπωλεί στους τελικούς καταναλωτές - πελάτες της.

Η ενότητα της έκθεσης της ΕΤΕΒΑ που αφορά στην τιμή του νερού, όπως θα διαμορφωθεί λόγω της ανάγκης προσέλκυσης πελατών, είναι άκρως εντυπωσιακή. Συγκεκριμένα, στο κεφάλαιο με τίτλο "Προετοιμασία εταιρίας" αναφέρεται: "Προτείνεται όπως τα έσοδα αυτής της μορφής (σ.σ. οφειλές δήμων προς ΕΥΔΑΠ) να αντισταθμιστούν με ανάλογη αύξηση των τιμολογίων ή με επαναφορά του καταργηθέντος τέλους. Η λύση της αύξησης των τιμολογίων παρακάμπτει τη διαφαινόμενη δυσκολία στη θεσμοθέτηση άλλου ισοδύναμου πόρου". Τα χρέη δηλαδή που έχει δημιουργήσει η ίδια η πολιτική όλων των κυβερνήσεων, προσπαθούν να τα καλύψουν με θύματα βέβαια ποιον άλλο; Τον καταναλωτή.

Παρακάτω η έκθεση περιγράφει αναλυτικά και τον τρόπο με τον οποίο θα πρέπει να διαμορφώσει η εταιρία την τιμολογιακή της πολιτική, παραθέτοντας μάλιστα κι ένα... εύστοχο παράδειγμα. Αυτό δηλαδή του ΟΤΕ, για τον οποίο καθορίστηκαν αυξήσεις στα τιμολόγιά του για μια τριετία με το νόμο που τον εισήγαγε στο Χρηματιστήριο.

Το ίδιο ακριβώς αναφέρει και για τα τέλη αποχέτευσης: "εφόσον την ευθύνη λειτουργίας των δύο κέντρων επεξεργασίας λυμάτων θα έχει η ΕΥΔΑΠ, ενδέχεται να απαιτηθεί η αύξηση των τιμολογίων αποχέτευσης, με σκοπό να καλύπτεται το κόστος λειτουργίας αυτών.

Στο κεφάλαιο "Συμπεράσματα" η ΕΤΕΒΑ αναφέρει και τα πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα των δύο λύσεων. Της μετοχοποίησης δηλαδή με τη μορφή που έχει σήμερα η ΕΥΔΑΠ και της δημιουργίας της θυγατρικής, την οποία θεωρεί ως αποδοτικότερη.

Συγκεκριμένα η ΕΤΕΒΑ υποστηρίζει ότι: "Με τη δεύτερη λύση, της δημιουργίας δηλαδή της Νέας Εταιρίας που θα εισαχθεί στο Χρηματιστήριο, ικανοποιείται κατ' αρχήν ο στόχος της τήρησης του 18μηνου χρονοδιαγράμματος που έχει τεθεί από την κυβέρνηση για τη μετοχοποίηση σειράς δημοσίων επιχειρήσεων. Η λύση αυτή, συνεχίζει η έκθεση, συνίσταται στην από μηδενική βάση δημιουργία μίας θυγατρικής εταιρίας με αντικείμενο τη διαχείριση και εκμετάλλευση των δικτύων ύδρευσης και αποχέτευσης και παροχή υπηρεσιών αντιρύπανσης. Η Νέα Εταιρία, κάτω από ορισμένες προϋποθέσεις που έχουν ήδη περιγραφεί, θα μπορούσε να αποτελέσει αντικείμενο επιτυχούς μετοχοποίησης εντός των επόμενων 12 ως 18 μηνών.

Ταυτόχρονα, σκιαγραφεί και το αντικείμενο δραστηριότητας της Νέας Εταιρίας, αλλά με ξεκάθαρο πλέον τρόπο. Λέει λοιπόν: "το αντικείμενο της νέας εταιρίας - θυγατρικής περιορίζεται στο τμήμα εκείνο της διαδικασίας, το οποίο έχει εμπορικό κυρίως χαρακτήρα (διανομή και πώληση νερού στους τελικούς καταναλωτές) και συνεπώς η συμμετοχή ιδιωτικών κεφαλαίων σε αυτήν δε θα έρχεται σε αντίθεση με τον στρατηγικό και μακροχρόνιο σχεδιασμό και τις τυχόν προτεραιότητες του Ελληνικού Δημοσίου". Ουσιαστικά η ΕΤΕΒΑ προτείνει, ούτε λίγο ούτε πολύ, τη δημιουργία μιας ιδιωτικής εταιρίας - "κηφήνα" ο οποίος το μόνο που θα κάνει είναι να εκμεταλλεύεται το νερό που θα του προσφέρει η ΕΥΔΑΠ!

Προτείνει τέλος μια σειρά από νομοθετικές και άλλες θεσμικές ρυθμίσεις που θα νομιμοποιούν το τεράστιο αυτό σκάνδαλο της ιδιωτικοποίησης.

Κώστας ΠΑΣΑΚΥΡΙΑΚΟΣ