Του Χαμπή ΤΣΑΓΚΑΡΗ

Ηταν δύσκολοι καιροί, με τη χούντα στη ράχη του ελληνικού λαού και τον Τάσσο να διαμαρτύρεται με τους "σκλάβους" του στη Λευκωσία το 1971. Τότε ήταν η πρώτη μας συνάντηση, μια συνάντηση που καθόρισε τα δημιουργικά βήματά μου.

Μαγεύτηκα με όσα ακολούθησαν. Ηταν όλα πρωτόγνωρα με το παρθενικό ταξίδι μου εκτός Κύπρου, με τ' αγκάλιασμα της Λουκίας και του Τάσσου, με τη θερμή φιλοξενία στην Αθήνα και το Πεταλίδι, με τα μαθήματα στον πάγκο του Τάσσου μέχρι και τις έντεκα τη νύχτα. "Κουραστήκατε" - είπα στον Τάσσο μια νύχτα και πρόσθεσα: "Να κάνουμε ένα διάλειμμα". Και η απάντησή του: "Κάτσε εδώ. Αν μάθεις, θα μάθεις τώρα". Αυτό ήταν. Ο Τάσσος μου έμαθε τα πρώτα σοβαρά πράματα για τη χαρακτική, καθόρισε όμως και την πορεία μου μέχρι σήμερα, παρά το ότι ακολούθησαν εξάχρονες σπουδές μου στις Γραφικές Τέχνες στη Μόσχα.

Στη Μόσχα δεν έμπαινα σε καλούπια - ήταν πίσω μου ο Τάσσος. Μιλούσα στους καθηγητές μου για τον Ελληνα δάσκαλό μου, τους έδειχνα από διάφορα έντυπα τα χαρακτικά του Τάσσου, τον αγάπησαν και θαύμαζαν τη δουλιά του. Η χαρά μου ήταν αμέτρητη, όταν μια μέρα ο πιο αγαπητός μου καθηγητής στη Μόσχα, μου έδειξε στο εργαστήρι του τις τελευταίες ξυλογραφίες. "Επηρεάστηκα πολύ από τον Τάσσο", μου είπε. Ηταν ολοφάνερο: "Τα ξερά δέντρα..." του Τάσσου ξαναγεννήθηκαν μέσα από την ψυχή και τη μαστοριά του Μιχαήλ Αβακάμοφ.

Ηταν πολύ λίγο που ήμουν με τον Τάσσο στο εργαστήρι του στην Αρδηττού, όμως αυτό το "λίγο" είναι από το 1971 μέχρι σήμερα. Τα πρώτα μου χαρακτικά στην Κύπρο, μετά την επιστροφή από την Αθήνα, είχαν έντονη την επίδραση του μεγάλου δασκάλου μου. Με τα χρόνια, με την παρεμβολή της Μόσχας και τη δουλιά που ακολούθησε, τα πράματα αφομοιώθηκαν καλύτερα, η έκφραση είναι πιο κυπριακή, αλλά κάθε φορά που χαράσσω θυμούμαι τον Τάσσο και τα μαθήματά του στην Αρδηττού. Πολλά που ευτύχισα ν' ακούσω από το στόμα του, σε διάφορες συναντήσεις μας, με συντροφεύουν συχνά και με προστατεύουν από παραστρατήματα.

Θυμούμαι τον Τάσσο και θέλω να τον θυμούνται όλοι και να τον μάθουν και οι νεότεροι. Το καλοκαίρι του 1995 ξεκίνησα στην Κύπρο Σχολή Χαρακτικής με δωρεάν μαθήματα στη μνήμη του Τάσσου. Στα τέσσερα καλοκαίρια που πέρασαν είχα αρκετούς μαθητές - από παιδιά του Δημοτικού μέχρι και συνταξιούχους - που θέλησαν να μάθουν χαρακτική. Αλλοι ενδιαφέρονταν σοβαρά και άλλοι για πιο απλά πράματα στη χαρακτική. Ολοι όμως μαθαίνουν για τον Τάσσο και ξέρουν ότι τα δωρεάν μαθήματα που δέχονται τα χρωστούν σ' αυτόν που με δίδαξε κι εμένα δωρεάν το άλφα - βήτα της χαρακτικής. Και θα συνεχιστεί αυτό όσο ζω. Και κάθε Οκτώβρη θα συνεχίσουν να εκτίθενται τα έργα των μαθητών της Σχολής. Είναι ένα διαφορετικό μνημόσυνο για τον μεγάλο μου δάσκαλο Α. Τάσσο.