Κάθε Συνέδριο του ΚΚΕ αποτελεί κορυφαίο πολιτικό σταθμό στο δρόμο της ταξικής πάλης, για την πραγματοποίηση του σκοπού της κατάργησης της εκμετάλλευσης ανθρώπου από άνθρωπο. Ετσι, κάθε Συνέδριο έχει τη δική του ξεχωριστή σημασία. Σημασία που απορρέει από την ίδια την κοινωνικοπολιτική πραγματικότητα στη χώρα μας και διεθνώς, κατά την περίοδο που αυτό διεξάγεται. Πραγματικότητα που δεν είναι στάσιμη, αλλάζει, εξελίσσεται, κάτω από την επίδραση του ταξικού αγώνα, από αντικειμενικούς παράγοντες και γεγονότα και σε συνδυασμό με τη δράση του Κόμματος και των λαϊκών μαζών.

Το 15ο Συνέδριο επεξεργάστηκε το νέο Πρόγραμμα του Κόμματος, το νέο του Καταστατικό, τη στρατηγική και τακτική του σε συνθήκες που διαμόρφωσαν οι αντεπαναστατικές ανατροπές των σοσιαλιστικών καθεστώτων, ο αρνητικός διεθνής και εσωτερικός συσχετισμός δυνάμεων, και οι αναπροσαρμογές του ιμπεριαλισμού και των μονοπωλίων για την επιβολή της νέας ιμπεριαλιστικής τάξης πραγμάτων. Σ' αυτές τις συνθήκες φώτισε το δρόμο εξέλιξης της ελληνικής κοινωνίας για την πραγματοποίηση των άμεσων και γενικών συμφερόντων του λαού, αλλά και το δρόμο για το σοσιαλισμό.

Το 16ο Συνέδριο είναι η συνέχεια του 15ου. Οι θέσεις της ΚΕ για το Συνέδριο, πατώντας στέρεα στη στρατηγική και την ταχτική που επεξεργάστηκε το προηγούμενο Συνέδριο, αλλά σε συνδυασμό με τις εξελίξεις που ακολούθησαν σ' αυτά τα τέσσερα χρόνια και τη γενίκευση της πείρας από τη δράση του Κόμματος και την ανάπτυξη των αγώνων, επεξεργάζονται πιο αναλυτικά την πολιτική πρόταση για τη συγκρότηση του αντιιμπεριαλιστικού αντιμονοπωλιακού δημοκρατικού μετώπου. Τις προϋποθέσεις για την πιο πλατιά συσπείρωση δυνάμεων στο δρόμο της αντίστασης και της σύγκρουσης με τα μονοπώλια και τον ιμπεριαλισμό. Τους παράγοντες που μπορούν να θέσουν εμπόδια στα αντιλαϊκά μέτρα. Τους όρους και τις προϋποθέσεις για τη διαμόρφωση της λαϊκής μαχητικής πλειοψηφίας με προγραμματικό πλαίσιο και στόχους πάλης για τη λαϊκή εξουσία, τη μόνη που μπορεί να πραγματοποιεί τα συμφέροντα της εργατικής τάξης, των λαϊκών στρωμάτων της πόλης, της φτωχής και μεσαίας αγροτιάς, της νεολαίας, με την ανάπτυξη της λαϊκής οικονομίας. Αλλά και την προοπτική ανάπτυξης διεθνών συμμαχιών και συνεργασιών, κοινής πάλης ενάντια στην ιμπεριαλιστική δράση.

Το 16ο Συνέδριο έχει επίσης ως στόχο να κάνει ολόκληρο το Κόμμα ολόπλευρα ικανό για την υλοποίηση των αποφάσεων και των στόχων του, έτσι ώστε να επιταχυνθεί η διαδικασία της συγκρότησης του λαϊκού μετώπου, στο δρόμο προς τη λαϊκή εξουσία.