Σύντροφοι, οι θέσεις είναι ένα κείμενο δυνατό που θέλει παραπέρα μελέτη και αφομοίωση. Στο κομμουνιστικό μανιφέστο αναφέρεται ότι «Ολη ως τώρα ιστορία των κοινωνιών είναι ιστορία της ταξικής πάλης». Οι θεωρητικοί του επιστημονικού κομμουνισμού καταγράφουν τους νόμους εξέλιξης της ανθρώπινης ιστορίας. Νόμοι αντικειμενικοί που έχουν σαν κινητήριο μοχλό την ταξική πάλη που οδηγεί στο αναπόφευκτο του περάσματος από τον καπιταλισμό στον κομμουνισμό. Αυτό κατά τη γνώμη μου τονίζουν οι θέσεις που έχουμε στα χέρια μας. Τονίζουν όχι μόνο το αναπόφευκτο νομοτελειακά, ο παλιός ξεπερασμένος ιστορικά καπιταλιστικός τρόπος ανάπτυξης θα αντικατασταθεί με τον καινούριο, τον κομμουνιστικό τρόπο ανάπτυξης. Αλλά ότι σήμερα σε συνθήκες παρατεταμένης καπιταλιστικής κρίσης και με τις αντιθέσεις (ας όψεται η ανισόμετρη ανάπτυξη) στα ιμπεριαλιστικά κέντρα να κτυπάνε στο κόκκινο, οι υλικές αντικειμενικές συνθήκες είναι υπερώριμες, η εξουσία (οικονομική και πολιτική) του γερασμένου μονοπωλιακού καπιταλισμού να ανατραπεί από την εξουσία των μαζών με μπροστάρη την εργατική τάξη και το κόμμα της.

Οι ίδιο νόμοι κίνησης του καπιταλισμού δείχνουν ότι τα όριά του δεν είναι απεριόριστα, αντικειμενικά φτάνει στο τέλος του. Το βασικό κριτήριο γι' αυτήν τη διαπίστωση είναι η όλο και μεγαλύτερη όξυνση της βασικής αντίθεσης του καπιταλισμού. Της αντίθεσης κεφαλαίου και εργασίας. Η μονοπώληση των μέσων παραγωγής από τη μια (ιδιοκτησία των μέσων) και η κοινωνικοποίηση της εργασίας από την άλλη (παραγόμενος πλούτος), δεν μπορούν να συνυπάρχουν μέσα στο ίδιο κέλυφος, αυτό το κέλυφος πρέπει να σπάσει. Ο νεκροθάφτης που κουβαλάει στα σπλάχνα του ο καπιταλισμός ήρθε η ώρα να τελειώσει το έργο του. Να τον θάψει.

Τα λέω αυτά σύντροφοι γιατί οι αντικειμενικοί λόγοι υπάρχουν και οι ώριμες υλικές προϋποθέσεις, για το άλμα στον ουρανό. Τι μένει λοιπόν να γίνει; Να ωριμάσει ο υποκειμενικός παράγοντας. Ποιος τον καθορίζει; Το υποκείμενο της επανάστασης. Ποιο είναι αυτό; Η εργατική τάξη με την πρωτοπορία της, καθοδηγούμενη από το κόμμα της, το κομμουνιστικό κόμμα.

Το προηγούμενο 18^ο Συνέδριο σύντροφοι, μας έδωσε δυο βασικά, κατά τη γνώμη μου, στηρίγματα για να περάσουμε στην ιδεολογική και πολιτική αντεπίθεση. Το πρώτο είναι το ντοκουμέντο για το σοσιαλισμό, που βοήθησε να ορθοποδήσουμε (να το πω έτσι) μετά το στραπάτσο της προσωρινής ήττας και της βοήθειας να κατανοήσουμε τους νόμους οικοδόμησης του σοσιαλισμού και όταν αυτοί παραβιάζονται οδηγούν στο αποτέλεσμα που γνωρίσαμε. Το δεύτερο έχει να κάνει με τον προσανατολισμό του συνεδρίου να εντάξουμε όσο καλύτερα γίνεται την τακτική μας στη στρατηγική. Να πούμε στο λαό τη δική μας πρόταση που σχετίζεται με το ποιος πρέπει να πάρει την εξουσία. Σε σχέση με το δεύτερο νομίζω, δεν έγινε το άλμα που οι καιροί ζητούσαν και αυτό γιατί πιστεύω, η πρόταση για την εξουσία δεν αφομοιώθηκε από όλο το κομματικό δυναμικό.

Σήμερα, από χτες, είμαστε ποιο σοφοί αντλώντας από τα συμπεράσματα, περισσότερο δυνατοί ιδεολογικά-πολιτικά-οργανωτικά. Μπορούμε να φτιάξουμε τη Λαϊκή Συμμαχία (οι Θέσεις το τονίζουν με έμφαση) πρώτα από όλα στους χώρους δουλειάς, εκεί που ο καταπιεσμένος έρχεται πρόσωπο με πρόσωπο με τον καταπιεστή του, που θα αγκαλιάσει όσο γίνεται περισσότερα λαϊκά στρώματα, να γίνει ένα θυμωμένο καλά οργανωμένο λαϊκό ορμητικό ποτάμι, με ένα σκοπό, να φτάσει στο τέρμα, στο στόχο. Με έναν τέτοιο προσανατολισμό θα έχεις αποτελέσματα και για τα καθημερινά, που ο λαός βιώνει με το χειρότερο τρόπο. Αυτό να είναι και σαν απάντηση στους οπορτουνιστές που μας κατηγορούνε πως όλα τα παραπέμπουμε στην δευτέρα παρουσία, αυτοί που έχουν αγιοποιήσει το καπιταλιστικό σύστημα, που ανιστόρητα και αντιεπιστημονικά, δέχονται στην ουσία ότι είναι απεριόριστα τα όριά του. Είναι καραμπινάτοι εχθροί του λαϊκού κινήματος, προπαγανδίζουν ξεδιάντροπα την υποταγή. Με όλους αυτούς να έχουμε πρέπει καθημερινό ανοιχτό ιδεολογικό πόλεμο.

Σύντροφοι, η πρόταση για το σχέδιο προγράμματος είναι αντάξιο ενός επαναστατικού κόμματος μαρξιστικού-λενινιστικού, που δεν παραιτείται από το ιστορικό του καθήκον, να κτίσει την κοινωνία χωρίς εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο. Μιλάει πολύ πολύ συγκεκριμένα πώς θα πάρουμε την εξουσία και πώς αυτή θα στεριώσει. Ακόμα, στη χώρα μας δεν έχουν δημιουργηθεί συνθήκες επαναστατικής κατάστασης. Δεν έχει φτάσει εκείνη η στιγμή που «οι από πάνω να μην μπορούν να κυβερνήσουν και οι από κάτω να μη θέλουν να κυβερνηθούν». Σίγουρα ο συσχετισμός στην παρούσα κατάσταση είναι αρνητικός, το κόμμα με τη δράση του αυτό θέλει να αλλάξει. Πρέπει να ξέρουμε όμως, στην υλιστική αντίληψη των πραγμάτων τίποτα δε μένει αναλλοίωτο. Αυτό που σήμερα φαίνεται βαλτωμένο, αύριο γίνεται εκρηκτικό ηφαίστειο. Ούτε ντε και καλά ο συσχετισμός δύναμης είναι αυτός που αποκλειστικά καθορίζει την επαναστατική κατάσταση, είναι και άλλοι λόγοι αντικειμενικοί που την καθορίζουν.

Παράδειγμα: Η κρίση βαθαίνει, οι ανταγωνισμοί διακρατικοί, ιμπεριαλιστικοί αγριεύουν, πόλεμοι περιφερειακοί υπάρχουν, ένα γενικευμένο πόλεμο δεν μπορούμε να τον αποκλείσουμε. Σε τέτοια περίπτωση θα έχουμε επαναστατική κατάσταση, τότε το ζητούμενο είναι σε ποιο βαθμό ετοιμότητας θα βρίσκεται το κόμμα, το υποκείμενο της επανάστασης. Πόσο ικανό θα είναι να συγκεντρώσει μεγάλες μάζες του λαού στη φωτιά της επανάστασης. Το μεγάλο όπλο του κόμματος είναι η οργάνωση έγραφε ο Λένιν: «Κόμμα είναι το συνειδητό, το πρωτοπόρο τμήμα της τάξης, η πρωτοπορία της. Η δύναμη της πρωτοπορίας αυτής είναι δέκα, εκατό και πάνω φορές μεγαλύτερη από την αριθμητική της δύναμη. Μπορεί να γίνει αυτό; Μπορεί η δύναμη των εκατό να ξεπερνάει τη δύναμη των χιλίων; Μπορεί να την περνάει όταν οι εκατό είναι οργανωμένοι. Η οργάνωση δεκαπλασιάζει τις δυνάμεις».

Στο πρόγραμμα αναφέρεται σχεδόν με λεπτομέρεια πώς θα οργανώσει η εργατική εξουσία άμεσα την οικονομία με τον κεντρικό σχεδιασμό, έτσι που να μπορέσει να αντιμετωπίσει οικονομικούς πολέμους και αποκλεισμούς του εχθρού. Κυρίως όμως σύντροφοι, θα οργανώσει έτσι την εξουσία της περιφρουρώντας την επανάσταση. Η δομή των οργάνων της νέας εξουσίας θα έχει σαν βάση τους χώρους εργασίας. «Εκλογική μονάδα και βασικό κύτταρο του κράτους δεν είναι η περιφέρεια, αλλά η παραγωγική μονάδα (το εργοστάσιο, η φάμπρικα)» έλεγε ο Λένιν. Αυτός ο τρόπος ανάδειξης των οργάνων είναι η ασφαλιστική δικλείδα σε κάθε πισωγύρισμα.