Αυξάνονται οι πιέσεις στον κυπριακό λαό να αποδεχτεί το αμερικανόπνευστο σχέδιο Ανάν για επίλυση του Κυπριακού, ακόμα κι αν αυτό δε συνάδει με τα συμφέροντά του. Ακόμα κι αν οδηγεί σε ένα προτεκτοράτο-παρωδία, έτοιμο να διαλυθεί από στιγμή σε στιγμή. ΗΠΑ και ΕΕ προειδοποιούν ότι όποιος δεν το εγκρίνει στα δημοψηφίσματα (στις 21 του Απρίλη) θα φέρει ευθύνη και θα υποστεί συνέπειες. Η «προειδοποίηση» προκαλεί αντιδράσεις στην ελληνοκυπριακή πλευρά. Η δε κατοχική ηγεσία, ενισχυμένη από τις αμερικανικές διαβεβαιώσεις που φαίνεται να παίρνει, επιμένει στις διχαστικές θέσεις της.

Συγκεκριμένα: Την Κυριακή κατέφτασε στην Κύπρο ο ειδικός συντονιστής στο Στέιτ Ντιπάρτμεντ για το Κυπριακό, Τόμας Γουέστον, με στόχο - όπως είπε - να προωθήσει το σχέδιο Ανάν. Ερωτηθείς για το ενδεχόμενο οι Κύπριοι να απαντήσουν αρνητικά στο δημοψήφισμα, είπε ότι «όποιος απαντήσει αρνητικά θα φέρει ένα απίστευτα αρνητικό και βαρύ φορτίο σε σχέση με τις αποφάσεις τους για το μέλλον της Κύπρου».

Ο Αμερικανός αξιωματούχος έρχεται σήμερα στην Αθήνα για επαφές με την ελληνική κυβέρνηση. Θυμίζουμε ότι ο υποψήφιος με το ΠΑΣΟΚ πρωθυπουργός και υπουργός Εξωτερικών που χειρίστηκε το Κυπριακό, Γιώργος Παπανδρέου, συνεχώς πετά το μπαλάκι στον κυπριακό λαό, λέγοντας ότι αυτός θα αποφασίσει την τύχη του στα δημοψηφίσματα. Κι όμως, είναι τα κόμματα ΠΑΣΟΚ-ΝΔ-ΣΥΝ που συμφώνησαν εξ αρχής με το σχέδιο Ανάν. Είναι η ελληνική κυβέρνηση που πίεσε ασφυκτικά την ελληνοκυπριακή να συμμετάσχει στις διεξαγόμενες τώρα συνομιλίες με βάση το κείμενο Ανάν. Να δεχτεί το χρονοδιάγραμμα και τη διαδικασία των δημοψηφισμάτων. Κι αφού τους κάθισε γύρω από τον τορβά, τώρα νίπτει τας χείρας της.

Τη δήλωση Γουέστον ότι η πλευρά που θα πει «όχι» στο δημοψήφισμα θα έχει σοβαρό κόστος, κλήθηκε να σχολιάσει ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας, Τάσος Παπαδόπουλος. «Να το κρίνει ο λαός», απάντησε. Στην ερώτηση τι εννοεί ο Αλβαρο ντε Σότο (ειδικός σύμβουλος του Ανάν για το Κυπριακό και επιβλέπων στις συνομιλίες) όταν πιέζει τις δυο πλευρές αυτή τη βδομάδα να αναπτύξουν όλα τα θέματα, ο Πρόεδρος Παπαδόπουλος απάντησε: «Δεν ξέρω τι λέει ο κ. ντε Σότο, ούτε ο κ. Γουέστον και δεν πρόκειται να μου υποδείξουν αυτοί πώς θα γίνουν οι διαπραγματεύσεις».

Για το ίδιο θέμα ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του ΑΚΕΛ, Νίκος Κατσουρίδης, είπε ότι παρατηρείται μια κινδυνολογία από ορισμένους στην Κύπρο, αλλά και από τα Ηνωμένα Εθνη και τους διαμεσολαβητές. Πρόσθεσε ότι επιπτώσεις θα υπάρξουν και σε περίπτωση που υπάρξει αρνητική τοποθέτηση στο δημοψήφισμα, αλλά και σε περίπτωση μη λειτουργικής λύσης. Εξάλλου, o πρόεδρος του «Δημοκρατικού Συναγερμού», Νίκος Αναστασιάδης, θύμισε ότι ανάλογη με τη δήλωση Γουέστον ήταν και η θέση που διατύπωσε ο κοινοτικός επίτροπος Γκίντερ Φερχόιγκεν, ο οποίος είχε αναφερθεί σε πολιτικές επιπτώσεις.

Σημειώστε ότι ο Γουέστον συναντήθηκε χτες με τον κατοχικό ηγέτη, Ραούφ Ντενκτάς, ο οποίος χαρακτήρισε τη συνάντηση πολύ καλή. Δήλωσε χαρακτηριστικά: «Σε αντίθεση με τα όσα γράφτηκαν στον Τύπο, δεν ήρθε (ο Γουέστον) με το ραβδί και να μας απειλήσει, ούτε και να μας εξαγοράσει». Θυμίζουμε ότι ο Ντενκτάς μέχρι πρόσφατα κατηγορούσε τον ίδιο Αμερικανό αξιωματούχο ότι δε γνωρίζει την κατάσταση (!) και ότι ασκεί αδικαιολόγητες πιέσεις στην τουρκοκυπριακή ηγεσία. Τι άλλαξε; Πρόκειται για άλλο έναν ελιγμό του κατοχικού ηγέτη ή παίρνει διαβεβαιώσεις από την Ουάσιγκτον ότι δε θα θιγούν συμφέροντά του;

Σε αυτό το κλίμα πραγματοποιήθηκε χτες η έκτη συνάντηση Παπαδόπουλου - Ντενκτάς, στο πλαίσιο των απευθείας συνομιλιών για το Κυπριακό. Αργότερα ο Ντενκτάς επανέλαβε στους δημοσιογράφους την εμμονή του στην ύπαρξη δύο «λαών» στο νησί. Υποστήριξε ότι στο θέμα των εδαφών, τα οποία βρίσκονται στο σχέδιο Ανάν και των οποίων η επιστροφή στην επίσημη κυβέρνηση προβλέπεται σε τρία χρόνια, «οι Ελληνοκύπριοι ζητούν και θέλουν να τα δώσουμε από την πρώτη ημέρα στα Ηνωμένα Εθνη. Αυτό είναι απαράδεκτο. Αν κάνουμε αυτό θα πρέπει να ζητούμε από τον λαό μας να τα παραδώσει, κάτι που δεν μπορεί να γίνει. Δεν είμαστε έτοιμοι για αυτό». Συνέχισε ότι ο Πρόεδρος Παπαδόπουλος είναι εναντίον όλων των αλλαγών που έθεσε η τουρκοκυπριακή πλευρά στις διαπραγματεύσεις. Επέκρινε, τέλος, την ελληνοκυπριακή πλευρά ότι απορρίπτει τον αγώνα των Τουρκοκυπρίων για κυριαρχία.

Στο μεταξύ, σήμερα αναμένεται στην Κύπρο ο αναπληρωτής Γενικός Γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών για Πολιτικές Υποθέσεις, Κίραν Πρέντεργκαστ, με στόχο να ενημερωθεί επιτόπου για την πορεία των συνομιλιών και στη συνέχεια να ενημερώσει τον ΓΓ του ΟΗΕ, Κόφι Ανάν. Ακόμα μένει αδιευκρίνιστο κατά πόσο θα συμμετάσχει στις συνομιλίες, ωστόσο αναμένεται να έχει χωριστές συναντήσεις με τον Πρόεδρο Παπαδόπουλο και τον Ντενκτάς.

Πολλοί Βρετανοί που αγόρασαν ακίνητη περιουσία στα Κατεχόμενα - ακόμα και γνωρίζοντας το επικίνδυνο της επένδυσής τους - τώρα ανησυχούν. Σύμφωνα με δημοσίευμα της βρετανικής εφημερίδας «Sunday Express», υπολογίζεται ότι από τις 2.000 οικογένειες Βρετανών που ζουν μόνιμα στα Κατεχόμενα μόνο 25 ήταν εκεί πριν από την τουρκική εισβολή του 1974. Οι υπόλοιπες, στη μεγάλη τους πλειοψηφία, διαμένουν σε περιουσίες που ανήκουν σε Ελληνοκύπριους πρόσφυγες.

Η εφημερίδα αναφέρει ότι το πρόβλημα γίνεται μεγαλύτερο από το γεγονός ότι πολλοί αγόρασαν τις περιουσίες από απατεώνες φυγόδικους από τη Βρετανία, που βρήκαν καταφύγιο στα Κατεχόμενα και ασχολήθηκαν με κτηματομεσιτικά! Ωστόσο, σημειώνει ότι υπάρχουν και εκείνοι που ήξεραν ότι επρόκειτο για περιουσία Ελληνοκυπρίων, αλλά δεν πίστευαν πως θα μπορούσε να λυθεί το πρόβλημα.

Ακόμα η «Sunday Express» αναφέρει ότι υπάρχουν κι εκείνοι που απέκτησαν κατοικία για διακοπές. Ανάμεσά τους και ο βουλευτής John Corrie, ο οποίος, όπως αναφέρει το δημοσίευμα, ευεργετήθηκε με χρησιμοποίηση εξοχικής κατοικίας έναντι ενοικίου 70 πενών το χρόνο.

Η πρακτική των φτηνών ενοικίων ακολουθήθηκε συστηματικά από την κατοχική ηγεσία όλα αυτά τα χρόνια. Μίσθωνε (ή και πουλούσε) ακίνητα σε Βρετανούς αλλά και Τούρκους στρατιωτικούς (κύρια συνταξιούχους) έναντι ευτελέστατου αντιτίμου. Εξασφάλισε έτσι την αμέριστη συμπαράστασή τους στον αγώνα του καθεστώτος να παραμείνουν τα πράγματα ως έχουν.