Οι αλλαγές που έγιναν στο έγγραφο εταιρικής σχέσης σχετικά με το Κυπριακό δεν είναι ουσιαστικές, υποστηρίζουν ομόφωνα στην Τουρκία διπλωμάτες και αναλυτές, σχολιάζοντας την κρίση που απειλήθηκε στις σχέσεις της Τουρκίας με την ΕΕ στην πορεία σύνταξη του εγγράφου της εταιρικής σχέσης.

Ο κ. Ιλτέρ Τουρκμέν, πρώην πρέσβης και υπουργός Εξωτερικών, λέει ότι «δεν έγιναν ουσιώδεις αλλαγές στο έγγραφο.. Θα μπορούσε ίσως να θεωρηθεί τακτική νίκη της Τουρκίας, αλλά δεν άλλαξε τίποτα στην ουσία».

Ο κ. Σουκρού Ελεκντάγ, πρώην πρέσβης στις ΗΠΑ και σχολιογράφος της εφημερίδας «Μιλιέτ» καταλήγει στο ίδιο συμπέρασμα: «Θεωρώ ότι η τελική εκδοχή του εγγράφου της εταιρικής σχέσης δε διέφερε ουσιαστικά από την αρχική», λέει.

Την ίδια άποψη υποστηρίζει και άλλος πρώην πρέσβης και υπουργός Εξωτερικών ο κ. Τζοσκούν Κιρτζά, «οι αλλαγές στο έγγραφο της εταιρικής σχέσης δεν αφορούν την ουσία αλλά το ύφος».

Και οι τρεις πρέσβεις που προέρχονται από διάφορους ιδεολογικούς χώρους, συμφωνούν στο ότι οι αλλαγές που έγιναν στο έγγραφο εταιρικής σχέσης δεν είναι ουσιαστικές, αλλά διαφέρουν ριζικά ως προς τη σημασία που αποδίδουν στο γεγονός.

Οι κ. Σουκρού Ελεκντάγ και Ιλτέρ Τουρκμέν θεωρούν ότι δεν υπήρχε κανένας λόγος να επιμείνει η Τουρκία στα θέματα αυτά. «Υπερβάλουμε στο θέμα της Κύπρου», λέει ο κ. Τουρκμέν και επικρίνει τον κ. Ετζεβίτ που μίλησε για τη «στρατηγική» σημασία της Κύπρου.

«Οι παράμετροι της τελικής λύσης είναι σαφείς στο θέμα της ασφάλειας», λέει ο κ. Τουρκμέν. Ο πρωθυπουργός κ. Μπουλέντ Ετζεβίτ υποστηρίζει ότι, «αυξάνεται η στρατηγική σημασία της Κύπρου λόγω των αγωγών του πετρελαίου που καταλήγουν βορείως της Κύπρου».

«Ποιος υποτίθεται ότι θα μας επιτεθεί», αναρωτιέται ο πρώην υπουργός και σημειώνει ότι «είναι αδιανόητο να σκέφτεται κανείς ότι η Ελλάδα θα χρησιμοποιηθεί στον πετρελαιαγωγό Μπακού -Τζιχάν για να απειλήσει τα συμφέροντα των ΗΠΑ».

«Υπερβάλλουμε λόγω της σύγχυσης που δημιουργούν οι ομάδες που δε θέλουν τη λύση του κυπριακού και την ένταξη της Τουρκίας στην ΕΕ», καταλήγει ο κ. Τουρκμέν. «Η Κύπρος και η ΕΕ δεν αποτελούν εναλλακτικές επιλογές», λέει ο κ. Σουκρού Ελεκντάγ για να τονίσει ότι «το έγγραφο της εταιρικής σχέσης χρησιμοποιεί εκφράσεις ανάλογες με τη δήλωση του Ελσίνκι που θεωρεί το Κυπριακό ως μέρος της διαπραγμάτευσης με την ΕΕ».

«Πρέπει να αλλάξουμε το λόγο μας γύρω από το Κυπριακό», συμπεραίνει ο κ. Ελεκντάγ. Ο κ. Ελεκντάγ κατηγορεί μάλιστα την τουρκική κυβέρνηση ότι επέτεινε την τραπεζική κρίση με τη στάση που υιοθέτησε στο Κυπριακό και στο έγγραφο της εταιρικής σχέσης.

«Οι ξένες αγορές θεώρησαν το "τελεσίγραφο" της Τουρκίας προς την ΕΕ ως απόκλιση από τις συμφωνίες που η χώρα είχε υπογράψει. Από εκείνη τη στιγμή άρχισε να αναπτύσσεται η τραπεζική οικονομική κρίση», λέει ο πρώην πρέσβης. «Οι ηγέτες της Τουρκίας εξακολουθούν να διοικούν τη χώρα σαν να ήταν κλειστή οικονομία», λέει ο κ. Ελεκντάγ.

Αντίθετα, τέλος, ο κ. Κιρτζά συντάσσεται με τις απόψεις του Τουρκοκύπριου ηγέτη κ. Ραούφ Ντενκτάς και θεωρεί ότι «η Τουρκία δεν μπορεί να κάνει καμία παραχώρηση» στα θέματα που αφορούν την Κύπρο. «Το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι ότι η ΕΕ δεν κρατά ίσες αποστάσεις - μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας - στα θέματα της Κύπρου και του Αιγαίου», λέει ο κ. Κιρτζά.