Σάββατο 5 Φλεβάρη 2000
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 11
ΠΟΛΙΤΙΚΗ
Γυναίκες και Αγροτουρισμός

Το άμεσο και βίαιο ξεκλήρισμα των μικρομεσαίων αγροτών της ελληνικής υπαίθρου αποτελεί έναν απ' τους κύριους στόχους της πολιτικής της ΕΕ και υλοποιείται με συνέπεια απ' την ελληνική κυβέρνηση. Στα πλαίσια των κατευθύνσεων της πολιτικής αυτής, εντάσσεται η λεγόμενη αγροτουριστική δραστηριότητα, είτε σε συνεταιριστική, είτε σε ατομική βάση. Οπως, δε, προκύπτει από τη μέχρι σήμερα πρακτική δράση, κύριος αποδέκτης αυτής της δραστηριότητας επιδιώκεται να γίνουν οι γυναίκες για λόγους, που, όπως θα δούμε παρακάτω, αφορούν στο σημερινό κοινωνικό τους ρόλο, αλλά και τη «συμβολή» τους στην προώθηση των νέων μορφών απασχόλησης, αφού είναι πλέον γνωστό ότι αυτές αποτελούν τα πρώτα θύματα των νέων εργασιακών σχέσεων.

Αποκαλυπτική, τόσο για τους στόχους, όσο και για τα αποτελέσματα της πολιτικής, που σχετίζεται με τη γυναικεία αγροτουριστική δραστηριότητα, είναι σχετική έκθεση της αρμόδιας Διεύθυνσης του υπουργείου Γεωργίας, στην οποία, εκτός των άλλων, παρατίθενται τα αποτελέσματα έρευνας, που έγινε, μέσω ερωτηματολογίου, σε γυναίκες, που συμμετέχουν σε αγροτουριστικούς συνεταιρισμούς ή ασκούν σε ατομική βάση αντίστοιχη δραστηριότητα.

Η δραστηριότητα αυτή εκτείνεται κυρίως σε τρία επίπεδα: α)τον αγροτουρισμό (ήπιες μορφές τουρισμού στο αγρόκτημα), β) την παραγωγή και εμπορία προϊόντων χειροτεχνίας - οικοτεχνίας και γ) τη μεταποίηση προϊόντων γεωργικής προέλευσης.

Η πολιτική προώθησης του αγροτουρισμού από την ΕΕ σχετίζεται άμεσα με τις επιπτώσεις από το ξεκλήρισμα της μικρομεσαίας αγροτιάς. Η ανάγκη να προληφθούν οι αντιδράσεις των αγροτών σ' αυτήν την πολιτική, αλλά και η μαζική μετακίνησή τους προς τα αστικά κέντρα, η ανάγκη να μετριαστούν οι αρνητικές συνέπειες και κυρίως στις γυναίκες, που η ανεργία τους αυξάνει αλματωδώς από αυτήν την αντιλαϊκή - αντιαγροτική πολιτική και να αμβλυνθούν οι αντικειμενικές αντιθέσεις που αυτή γεννάει, αποτελούν, θα λέγαμε, την κύρια αιτία προώθησης του γυναικείου αγροτουρισμού.

Στο όνομα της λεγόμενης παγκοσμιοποίησης, οδηγούμαστε δήθεν αναπόφευκτα στη λεγόμενη «έκπτωση του παραδοσιακού μοντέλου». Τι σημαίνει, όμως, αυτό στην πράξη; Σημαίνει ότι η ευελιξία, η μερική απασχόληση, οι άτυπες μορφές απασχόλησης θα αφορούν πλέον και την αγροτιά, εκτός από την εργατική τάξη. Η «πολυδραστηριότητα» των αγροτών και αγροτισσών αποτελεί ήδη ένα δεδομένο, που, απ' ό,τι φαίνεται, η παραπέρα προώθησή του αποτελεί πρώτης προτεραιότητας καθήκον για την κυβερνητική πολιτική.

Η γυναικεία αγροτουριστική δραστηριότητα, συνεταιριστική ή μη, παρουσιάζεται σαν «εναλλακτική πηγή ανάπτυξης» και δηλώνεται πλέον ξεκάθαρα ο συμπληρωματικός της χαρακτήρας, στα πλαίσια της επαγγελματικής δραστηριότητας των αγροτών και των αγροτισσών στην ελληνική ύπαιθρο.

Οι γυναίκες είναι, για άλλη μια φορά, τα πρώτα θύματα της πολιτικής των χιλιάδων απασχολήσιμων της ελληνικής υπαίθρου. Χωρίς σίγουρη εργασία, χωρίς σταθερό εισόδημα, επιβαρυνόμενες οι ίδιες τα οικογενειακά βάρη από την απουσία της κοινωνικής πολιτικής και των υπηρεσιών πρόνοιας και για όλους αυτούς τους λόγους, ταυτόχρονα, επιδιώκεται να γίνουν οι κύριοι αποδέκτες του αγροτουρισμού στην Ελλάδα. Χαρακτηριστικά, η έρευνα του υπ. Γεωργίας αναφέρει τα εξής: «Το πλεονέκτημα των ρόλων αυτών (σ.σ. της αγροτουριστικής απασχόλησης) είναι ότι συμβιβάζονται με τις νέες εργασιακές συνθήκες της part - time εργασίας, της αυτοαπασχόλησης, αλλά και με τις οικογενειακές και εργασιακές ευθύνες της αγρότισσας στην οικογενειακή εκμετάλλευση...». Είναι φανερό, λοιπόν, ότι ο αγροτουρισμός δεν έρχεται να λύσει το πρόβλημα της ανεργίας των γυναικών στις αγροτικές περιοχές, όπως προπαγανδίζεται, αλλά να δημιουργήσει μισοαπασχολούμενες, μισοάνεργες γυναίκες, που θα έχουν, στην καλύτερη περίπτωση, ένα πενιχρό συμπληρωματικό εισόδημα, ανίκανο να επαρκέσει για την επιβίωση των ίδιων και των οικογενειών τους.

Οι ίδιες οι γυναίκες που ασχολούνται με τον αγροτουρισμό, στο ερωτηματολόγιο που τους τέθηκε, απάντησαν σε ποσοστό 54,8% ότι συμμετείχαν στο πρόγραμμα για εξασφάλιση συμπληρωματικού εισοδήματος στην οικογένειά τους. Αντίθετα, η «καταξίωση στον κοινωνικό περίγυρο» και η «ικανοποίηση μέσω της ομαδικής εργασίας» δεν μπορούν ν' αποτελέσουν βασικό κίνητρο συμμετοχής στους συνεταιρισμούς και συγκεντρώνουν πολύ μικρά ποσοστά στο ερωτηματολόγιο.

Ηελληνική κυβέρνηση, προκειμένου να ελαχιστοποιήσει τις αρνητικές επιπτώσεις της αντιαγροτικής της πολιτικής, παρουσιάζει τον αγροτουρισμό σαν παραγωγική δραστηριότητα, που μπορεί να λειτουργήσει αποτρεπτικά στην εγκατάλειψη της ελληνικής υπαίθρου από τους αγρότες και τις αγρότισσες. Η έκθεση δε του υπ. Γεωργίας είναι αποκαλυπτική, αναφορικά με τους στόχους της προώθησης του αγροτουρισμού στην Ελλάδα. Σημειώνει χαρακτηριστικά: «Δεδομένων των χαμηλών εισοδημάτων που αποκομίζονται από τη γεωργία και της συνεχιζόμενης συρρίκνωσής τους, ακόμη και η μικρή αύξηση της οικονομικής δυνατότητας που προσφέρει η επιχείρηση λειτουργεί αποτρεπτικά σε ενδεχόμενο εγκατάλειψής της».

Ομως, η απάντηση που δίνουν οι ίδιες οι γυναίκες, σχετικά με τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν είτε οι συνεταιρισμοί, είτε οι ατομικές επιχειρήσεις, αποδεικνύουν με τον πιο ανάγλυφο τρόπο τις πραγματικές προθέσεις της κυβερνητικής πολιτικής για το ρόλο του αγροτουρισμού στην Ελλάδα. Οι αγροτουριστικοί συνεταιρισμού αδυνατούν να διαθέσουν τα προϊόντα τους, δεν μπορούν να αντεπεξέλθουν στον ανταγωνισμό των μεγάλων τουριστικών μονάδων και τελικά φυτοζωούν, μπροστά στην αδυσώπητη μανία του μεγάλου κεφαλαίου για περισσότερα κέρδη. Επομένως, πέρα από τις μεγαλόστομες διακηρύξεις της κυβέρνησης για στήριξη του αγροτουρισμού και ιδιαίτερα των γυναικείων συνεταιρισμών, η πραγματικότητα δείχνει πως γι' αυτήν η στήριξη του μεγάλου κεφαλαίου είναι μονόδρομος. Οι ίδιες οι γυναίκες, απαντώντας στο ερωτηματολόγιο, επικεντρώνουν τα προβλήματα του συνεταιρισμού ή της ατομικής τους επιχείρησης στην «εμπορία των προϊόντων» και στα «οικονομικά».

Εξάλλου, τα προγράμματα εκπαίδευσης και κατάρτισης των αγροτισσών, προκειμένου ν' ανταποκριθούν στο νέο ρόλο τους και να γίνουν, όπως λέγεται «αποτελεσματικές», δεν μπορούν να λύσουν το πρόβλημα της απασχόλησης. Σύμφωνα με την έρευνα, μόνο για το 11,7% των γυναικών η εκπαίδευση οδήγησε σε επαγγελματική απασχόληση. Το γεγονός αυτό αποδεικνύει για άλλη μια φορά πόσο απατηλό είναι το επιχείρημα της άρχουσας τάξης και της κυβέρνησης ότι αιτία της ανεργίας είναι η έλλειψη κατάρτισης.

Το μέλλον των αγροτουριστικών συνεταιρισμών και επιχειρήσεων, όχι μόνο είναι αβέβαιο, αλλά αμφισβητείται ακόμα και από τα αρμόδια επιτελεία του υπ. Γεωργίας, στη σχετική έκθεση για το θέμα. Η αδυναμία να συγκρατήσει ο αγροτουρισμός τις νέες γυναίκες στην ύπαιθρο, που αναζητούν μια θέση εργασίας και μια καλύτερη ζωή στις μεγάλες πόλεις, φανερώνει τελικά τις πραγματικές προοπτικές της επαγγελματικής δραστηριότητας στον τομέα αυτό. Γίνεται εύκολα αντιληπτό ότι αυτό που χαρακτηρίζεται ως εναλλακτική απασχόληση, όπως οι αγροτουριστικοί συνεταιρισμοί και επιχειρήσεις, δε λύνουν το πρόβλημα της ανεργίας, προσφέρουν ένα πενιχρό συμπληρωματικό εισόδημα, που δεν μπορεί να θεωρηθεί, σε καμιά περίπτωση, δεδομένο, δεν μπορούν να εξασφαλίσουν μια μόνιμη, σταθερή και πλήρη απασχόληση για τις γυναίκες της υπαίθρου. Ταυτόχρονα, γίνεται σαφές ότι η επίκληση της πολυδραστηριότητας και της εμφάνισης συμπληρωματικού εισοδήματος για τις αγρότισσες από τους ιθύνοντες του υπ. Γεωργίας διαψεύδεται από τις ίδιες τις γυναίκες, που δηλώνουν στη συντριπτική τους πλειοψηφία (67%) ότι το πρόσθετο εισόδημά τους συμβάλλει ελάχιστα στα οικονομικά του νοικοκυριού.

Η προσπάθεια που γίνεται τα τελευταία χρόνια απ' την κυβέρνηση για την ενίσχυση του αγροτουρισμού και το όψιμο ενδιαφέρον για τις γυναίκες αγρότισσες σχετίζεται με τα συνολικότερα σχέδια της ΕΕ για το μέλλον της ελληνικής αγροτικής οικονομίας.

Οι Ελληνίδες αγρότισσες δεν πρέπει και δεν μπορεί να ξεγελαστούν απ' τα κυβερνητικά τεχνάσματα. Η πολιτική που παραδίνει και τον αγροτικό και τον τουριστικό τομέα στα χέρια της μονοπωλιακής ολιγαρχίας, η πολιτική που οδηγεί στη συγκέντρωση της γης στα χέρια των λίγων και στη συρρίκνωση του λαϊκού εισοδήματος, είναι η πραγματική απειλή γι' αυτές. Και η απειλή αυτή δεν μπορεί ν' αντιμετωπιστεί με τα «παυσίπονα» του αγροτουρισμού, αλλά με την πάλη για τον άλλο δρόμο εξέλιξης της ελληνικής κοινωνίας. Σ' αυτή την πάλη, έχουν τη δική τους θέση οι αγρότισσες, μαζί με τους αγρότες, τους εργατοϋπαλλήλους και τους μικροεπαγγελματίες, για τα κοινά τους συμφέροντα ενάντια σ' αυτά των κεφαλαιοκρατών.


Χριστίνα ΣΚΑΛΟΥΜΠΑΚΑ

ΠΑΡΟΜΟΙΑ ΘΕΜΑΤΑ
Ο αγώνας απαιτεί όλες τις λαϊκές δυνάμεις στη μάχη(2013-02-10 00:00:00.0)
Ερχονται... «προδιαγραφές»(2008-11-21 00:00:00.0)
Ανοίξτε το δρόμο για να ζείτε με αξιοπρέπεια στα χωράφια και τα χωριά σας!(2007-09-01 00:00:00.0)
Εμπαιγμός για τις αγρότισσες(2005-05-19 00:00:00.0)
Πού κρύβεται η αλήθεια για τον αγροτουρισμό;(2000-07-11 00:00:00.0)
Αγροτουριστικά «δολώματα»(2000-07-08 00:00:00.0)

Κορυφή σελίδας
Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ