Πιέσεις για να ανοίξει ξανά η επίλυση του Κυπριακού στη βάση του «σχεδίου Ανάν» και μάλιστα πριν από την έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων της Τουρκίας τον ερχόμενο Οκτώβρη, ασκούνται από ΗΠΑ, Βρετανία, Τουρκία, αλλά και από ορισμένες χώρες της ΕΕ.

Ο εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου, Σκοτ Μακλέλαν, δήλωσε πως οι ΗΠΑ εξακολουθούν να παραμένουν ένθερμος υποστηρικτής του σχεδίου του ΓΓ του ΟΗΕ, αδιαφορώντας για την απόρριψή του από το 76% των Ελληνοκυπρίων. «Το σχέδιο διευθέτησης του Κυπριακού, που υπέβαλε το Μάρτη ο ΓΓ του ΟΗΕ και έγινε δεκτό από τους Τουρκοκυπρίους, παραμένει στο τραπέζι αμετάβλητο», τόνισε ότι Σ. Μακλέλαν.

Πληροφορίες εξάλλου από αμερικανικές πηγές αναφέρουν ότι είναι έτοιμος ήδη και ο σχετικός σχεδιασμός και γίνονται οι αναγκαίες διαβουλεύσεις για να υλοποιηθεί. Συγκριμένα, η κυβέρνηση των ΗΠΑ επιδιώκει μέχρι το Φλεβάρη να στείλουν επιστολές στον ΓΓ του ΟΗΕ οι Καραμανλής, Παπαδόπουλος, Ερντογάν και Ταλάτ. Στόχος είναι ο «διάλογος» για τη λύση του Κυπριακού στη βάση του «σχεδίου Ανάν» να ξεκινήσει αμέσως μετά τις εκλογές στα Κατεχόμενα τον Απρίλη, ενώ εκτιμάται βάσιμα ότι δε θα υπάρξουν περιθώρια για «όχι».

Την ίδια ώρα ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών, Α. Γκιουλ, άφησε σαφώς να εννοηθεί ότι η Αγκυρα θα προσπαθήσει με κάθε τρόπο να αποφύγει την υπογραφή του πρωτοκόλλου για την επέκταση της τελωνειακής σύνδεσης στην Κυπριακή Δημοκρατία πριν από την 3η Οκτώβρη. Συγκεκριμένα ανέφερε ότι «το σχέδιο του ΓΓ του ΟΗΕ, Κόφι Ανάν, για το Κυπριακό παραμένει επίκαιρο για την Τουρκία, η οποία επιθυμεί λύση του Κυπριακού πριν από την έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων».

Ο Τούρκος πρωθυπουργός, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, μιλώντας χτες στην τουρκική εθνοσυνέλευση υποστήριξε ότι «η υπογραφή του πρωτοκόλλου περί επέκτασης της Συμφωνίας Σύνδεσης που υπέγραψαν το 1963 η Τουρκία και η ΕΕ, με τρόπο που να περιληφθούν σε αυτήν και τα νέα μέλη της Ενωσης «δε σημαίνει αναγνώριση της ελληνοκυπριακής διοίκησης από την Τουρκία».

Ο Τούρκος πρωθυπουργός υπογράμμισε ότι το πρωτόκολλο θα υπογραφεί «στο βαθμό που υπάρξει συμφωνία στις διαπραγματεύσεις μεταξύ ΕΕ και Τουρκίας». Ο Ερντογάν είπε ότι η αναγνώριση «προϋποθέτει πολιτική δήλωση της χώρας που πρόκειται να κάνει την αναγνώριση» και τόνισε: «Υπάρχουν στις διεθνείς σχέσεις οι όροι, της άμεσης, της ντε φάκτο και της έμμεσης αναγνώρισης. Αυτό όμως πρέπει να δηλωθεί από την ενδιαφερόμενη χώρα».

Ο Τούρκος πρωθυπουργός είπε επίσης ότι «αυτό που έχει σε τελική ανάλυση σημασία, είναι το τι λέει η Τουρκία» και επισήμανε ότι τόσο η Αγκυρα, όσο και ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, έχουν δηλώσει ότι η υπογραφή του πρωτοκόλλου δε θα σημαίνει αναγνώριση της Κυπριακής Δημοκρατίας από την Τουρκία.

Στο ίδιο μήκος κύματος ο υπουργός Εξωτερικών, Α. Γκιουλ, τόνισε χτες ότι «η ελληνοκυπριακή διοίκηση (σ.σ. Κυπριακή Δημοκρατία) και η Τουρκία δεν πρόκειται να υπογράψουν από κοινού κανένα πρωτόκολλο. Δεν πρόκειται να υπάρξει κάποια στιγμή που η Τουρκία θα κάτσει από τη μια μεριά του τραπεζιού και οι Ελληνοκύπριοι από την άλλη, για να υπογράψουμε κάτι».

Ο Α. Γκιουλ υπενθύμισε ότι ο προεδρεύων Ολλανδός πρωθυπουργός, Γιαν Πέτερ Μπαλκενέντε, ανακοίνωσε ξεκάθαρα μετά τη συνάντηση ότι η απόφαση των Βρυξελλών δε συνιστά αναγνώριση.

• Οι ενταξιακές συνομιλίες της Τουρκίας με την ΕΕ ενδέχεται να μην αρχίσουν νωρίτερα από τις αρχές του 2006, επειδή μπορεί να μην έχει μέχρι τότε ολοκληρωθεί η αρχική διαδικασία αυστηρού ελέγχου, ανέφερε χτες Τούρκος κυβερνητικός αξιωματούχος, ο οποίος ζήτησε να τηρηθεί η ανωνυμία του. Η Τουρκία πέτυχε να της δοθεί από τα 25 κράτη - μέλη, την περασμένη Παρασκευή, το «πράσινο φως» για την έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων στις 3 Οκτώβρη 2005. Ο αξιωματούχος είπε ότι ευρέως εκτιμάται πως μέχρι τότε θα έχει ολοκληρωθεί ο αυστηρός έλεγχος, αλλά τώρα φαίνεται ότι αυτό δεν είναι εφικτό για τεχνικούς λόγους.