H τραγική κατάσταση στον τομέα της σχολικής στέγης, με τις διπλοβάρδιες στα μεγάλα αστικά κέντρα και τα κτίρια χωρίς την απαραίτητη υλικοτεχνική υποδομή, είναι κάτι που το ζουν καθημερινά γονείς και μαθητές σε όλη τη χώρα. Πριν από μία βδομάδα ο "Ρ" είχε δημοσιεύσει αποκαλυπτικά στοιχεία που περιέχονταν σε μελέτη του Κέντρου Προγραμματισμού και Οικονομικών Ερευνών, σύμφωνα με τα οποία στην Αττική λείπουν 9.000 περίπου σχολικές αίθουσες. Τα στοιχεία αυτά επιβεβαιώνονται και από την πλέον αρμόδια υπηρεσία, τον Οργανισμό Σχολικών Κτιρίων ο οποίος προχώρησε σε μια πανελλαδική καταγραφή, από την οποία αναδείχτηκαν ανάγλυφα τόσο οι ελλείψεις σε σχολικές αίθουσες, όσο και οι ελλείψεις σε υλικοτεχνική υποδομή.

Σύμφωνα με την έκθεση αυτή και με στοιχεία της χρονιάς του 1994 σε όλη τη χώρα, προκειμένου να λειτουργήσουν όλα τα σχολεία σε πρωινή βάρδια, χρειάζονται ακόμα 22.331 σχολικές αίθουσες (αναλυτικά στοιχεία στον πίνακα που δημοσιεύουμε παραπλεύρως). Από αυτές οι 12.586 είναι αίθουσες πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης (δημοτικά - νηπιαγωγεία) και 9.745 είναι αίθουσες δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης (γυμνάσια - λύκεια).

Οπως προκύπτει από τα στοιχεία της έρευνας, στο Λεκανοπέδιο της Αττικής λείπουν (με στοιχεία του 1994) 8.846 αίθουσες από τις οποίες οι 4.132 είναι της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης και 4.822 της δευτεροβάθμιας.

Εντονα είναι τα προβλήματα της σχολικής στέγης και στα αστικά κέντρα της επαρχίας και στη Θεσσαλονίκη, στην οποία λείπουν 2.704 αίθουσες (1.399 πρωτοβάθμιας και 2.704 δευτεροβάθμιας) από τις οποίες οι 1.056 στο δήμο Θεσσαλονίκης (867 πρωτοβάθμιας και 898 δευτεροβάθμιας).

Ενδεικτικά της κατάστασης είναι και τα στοιχεία για τα άλλα μεγάλα αστικά κέντρα της χώρας. Ετσι στην Αιτωλοακαρνανία λείπουν 512 αίθουσες (360 πρωτοβάθμιας και 152 δευτεροβάθμιας). Εντονο είναι το πρόβλημα στον νομόΑχαϊας, όπου λείπουν 967 αίθουσες (569 πρωτοβάθμιας και 398 δευτεροβάθμιας) από τις οποίες οι 663 στο δήμο της Πάτρας (359 πρωτοβάθμιας και 304 δευτεροβάθμιας).

Ενας από τους νομούς, στον οποίο η κατάσταση είναι απαράδεκτη, είναι ο νομός Ηρακλείου της Κρήτης.Εκεί λείπουν 833 αίθουσες (480 πρωτοβάθμιας και 353 δευτεροβάθμιας) από τις οποίες οι 604 στον δήμο Ηρακλείου (349 πρωτοβάθμιας και 255 δευτεροβάθμιας). Το πρόβλημα στο δήμο του Ηρακλείου το έχει επανειλημμένα αναγνωρίσει και το υπουργείο Παιδείας, το οποίο όμως λέει ότι η μη επίλυσή του οφείλεται στην έλλειψη οικοπέδων, προκειμένου να ανεγερθούν νέα σχολικά κτίρια, πρόβλημα που υφίσταται και στην Αθήνα.

Ιδιαίτερα αυξημένες είναι και οι ελλείψεις στον νομό Λάρισας, όπου λείπουν 712 αίθουσες (449 πρωτοβάθμιας και 263 δευτεροβάθμιας), από τις οποίες οι 484 στην πόλη της Λάρισας (287 πρωτοβάθμιας και 197 δευτεροβάθμιας). Και στο γειτονικό δήμο της Μαγνησίας οι ελλείψεις είναι σοβαρές, καθώς λείπουν 474 αίθουσες (351 πρωτοβάθμιας και 123 δευτεροβάθμιας), από τις οποίες οι 318 στο Βόλο (215 πρωτοβάθμιας και 103 δευτεροβάθμιας).

Τέλος στο νομό Χανίων λείπουν 425 αίθουσες (280 πρωτοβάθμιας και 145 δευτεροβάθμιας) από τις οποίες οι 264 στην πόλη των Χανίων (144 πρωτοβάθμιας και 120 δευτεροβάθμιας).

Σύμφωνα με τις ανακοινώσεις που έκανε η κυβέρνηση τον περασμένο Δεκέμβρη το πρόβλημα θα λυθεί στο τέλος του 1997, επειδή έχει εξασφαλιστεί σχετικό δάνειο από το Ταμείο Κοινωνικής Ανάπτυξης του Συμβουλίου της Ευρώπης. Την εκτίμηση αυτή όμως δεν τη συμμερίζεται η μελέτη του Κέντρου Προγραμματισμού και Οικονομικών Ερευνών, που δημοσίευσε ο "Ρ" και η οποία ανέφερε ότι το πρόβλημα ειδικά στην Αττική δεν πρόκειται να λυθεί ούτε το 1999. Οι υπηρεσίες του υπουργείου Παιδείας τον περασμένο Δεκέμβρη ανακοίνωσαν ότι το 1995 βρίσκονταν σε διαδικασία παράδοσης 1.800 αίθουσες στην Αττική, ενώ 1.500 κατασκευάζονταν. Επίσης για το 1995 είχαν εγκριθεί 1.000 μελέτες για ισάριθμες αίθουσες. Οσον αφορά την επαρχία, σύμφωνα πάντα με τα ίδια στοιχεία, κατασκευάζονταν 4.400 αίθουσες σε εννιά μεγάλα αστικά κέντρα που έχουν και το μεγαλύτερο πρόβλημα και 600 αίθουσες στην υπόλοιπη Ελλάδα. Φυσικά και εάν ακόμα ισχύουν τα στοιχεία με τον ρυθμό αυτό το πρόβλημα της διπλοβάρδιας σε καμία περίπτωση δεν πρόκειται να λυθεί το 1997.

Πάντως, τα στοιχεία με τις ελλείψεις δεν έχουν να κάνουν με αυτήν καθ' αυτήν τη δουλιά των εργαζομένων του ΟΣΚ, η οποία όπως αναγνωρίζουν όσοι την ξέρουν από κοντά, είναι επαρκέστατη και με γνήσια αγωνία για την επίλυση του προβλήματος, αλλά οφείλεται αφ' ενός στην υποχρηματοδότηση από την κυβέρνηση, ενώ δεν πρέπει να παραγνωρίζεται και το πρόβλημα της έλλειψης οικοπέδων, ειδικά στα μεγάλα αστικά κέντρα.

Οπως προκύπτει από τα στοιχεία της έρευνας του ΟΣΚ στο σύνολο των σχολικών κτιρίων της επικράτειας μόνο ένα 10% διαθέτει γυμναστήριο, ενώ αίθουσα εργαστηρίου διαθέτει μόλις το 11%. Ούτε επαρκές δίκτυο βιβλιοθηκών διαθέτουν τα σχολεία, καθώς μόνο το 17% έχει δική του βιβλιοθήκη. Ενδεικτικό των ελλείψεων στον τομέα της υλικοτεχνικής υποδομής είναι και το στοιχείο που αναφέρει ότι αίθουσα θεάτρου ή πολλαπλών χρήσεων (για διάφορες εκδηλώσεις) διαθέτει μόνο το 25% των σχολείων της χώρας.

Οπως φαίνεται από τον πίνακα που δημοσιεύουμε, ένα στα πέντε σχολεία της χώρας, σύμφωνα με την έρευνα, χτίστηκαν πριν το 1950, το 37% χτίστηκαν από το 1950 μέχρι το 1980 και μόλις το 29% μετά το 1980.

Ενα ενδεικτικό στοιχείο της έρευνας είναι και αυτό που αναδεικνύει ότι από τα σχολεία, που έχουν έξοδο σε λεωφόρο ταχείας κυκλοφορίας μόνο το 37% διαθέτει προστατευτική μπάρα.

Από τα στοιχεία της έρευνας προκύπτουν μερικά ιδιαίτερα στοιχεία, που από μόνα τους δείχνουν την άσχημη κατάσταση της εκπαίδευσης. Ετσι 504 σχολεία σε όλη την Ελλάδα βρίσκονται δίπλα σε βενζινάδικα, 137 δίπλα σε βιομηχανίες, 622 δίπλα σε νεκροταφεία, ενώ σε μόλις 1.928 υπάρχει πεζόδρομος στην έξοδο. Επίσης, υπάρχουν δύο δημοτικά, ένα γυμνάσιο και ένα τεχνικό λύκειο με τέσσερις ορόφους, ένα πολυκλαδικό με πέντε ορόφους και ένα δημοτικό και ένα γυμνάσιο με έξι ορόφους.

Τέλος, αξίζει να αναφερθεί ένα ακόμα στοιχείο της έρευνας, που με τον τρόπο του δείχνει την κατάσταση της εκπαίδευσης στη χώρα μας: Υπάρχουν τέσσερα νηπιαγωγεία που είναι ξύλινα!

Γιάννης ΦΩΤΟΥΛΑΣ

Ανθή ΓΕΩΡΓΙΟΥ