Στο ίδιο μονοπάτι ΗΠΑ και ΕΕ θα φακελώνουν κοινή συναινέσει όσους ταξιδεύουν αεροπορικώς προς την Αμερική. Ο αντιδημοκρατικός τους κατήφορος προβλέπει καταχώριση, τουλάχιστον για τριάμισι χρόνια, στοιχείων που αφορούν τους Ευρωπαίους υπηκόους. Το διάστημα δύναται να επιμηκυνθεί μέχρι και τα οκτώ χρόνια. «Νομιμοποιείται» και η απαγόρευση επιβίβασης «επικίνδυνων» ταξιδιωτών στο αεροσκάφος.

Συγκεκριμένα, το Συμβούλιο των υπουργών Εξωτερικών εξουσιοδότησε την Ευρωπαϊκή Επιτροπή (τη γνωστή Κομισιόν) για την έναρξη των τελικών διαπραγματεύσεων, με στόχο τη σύναψη διεθνούς συμφωνίας με τις ΗΠΑ. Η συμφωνία θα επιτρέπει στην αμερικανική Υπηρεσία Συνοριακού Ελέγχου και Τελωνείων (CBP) αλλά και σε άλλες αρχές να έχουν άμεση και ανεξέλεγκτη πρόσβαση στα ηλεκτρονικά αρχεία των ευρωπαϊκών αεροπορικών εταιριών. Οι ΗΠΑ ζητούν τη συλλογή των στοιχείων των επιβατών οι οποίοι δεν έχουν την αμερικανική υπηκοότητα και ταξιδεύουν προς αυτές. Αν οι αεροπορικές εταιρίες δεν παραδίδουν τα στοιχεία, απαγορεύουν την εκτέλεση των δρομολογίων και επιβάλλουν πρόστιμα.

Σημειώστε ότι από τα μέσα Δεκέμβρη 2003, η Κομισιόν έφτασε σε κατ' αρχήν συμφωνία με τις ΗΠΑ να παραδίδονται τα εν λόγω στοιχεία. Απλά έμενε η τυπική έγκριση από τους αρμόδιους υπουργούς, για να έχουμε την πλήρη, τυπική εφαρμογή της συμφωνίας. Μάλιστα, πρόσφατα η Κομισιόν δημοσιοποίησε το προσχέδιο της σχετικής απόφασής της για την έγκριση αποστολής των στοιχείων των επιβατών. «Οι ΗΠΑ είναι μια δημοκρατική χώρα με αρχές δικαίου και μεγάλη παράδοση στις ατομικές ελευθερίες. Δεν τίθεται υπό συζήτηση η νομιμότητα της νομοπαρασκευαστικής διαδικασίας και η δύναμη και ανεξαρτησία του δικαστικού συστήματος. Η ελευθερία του Τύπου (;!) είναι επίσης ισχυρή εγγύηση σχετικά με την προστασία των ατομικών ελευθεριών», υποστήριζε μεταξύ άλλων.

Το προσχέδιο απόφασης της Κομισιόν προβλέπει ότι η αμερικανική Υπηρεσία Τελωνείων θα έχει πρόσβαση σε 34 πεδία του μητρώου επιβάτη (γνωστό ως PNR). Ανάμεσά τους είναι: Η ημερομηνία κράτησης της πτήσης, η ημερομηνία της πτήσης, το ονοματεπώνυμο, ο αριθμός της θέσης, η διεύθυνση του επιβάτη, τα τηλέφωνα και τα e-mail του, κάθε μορφής πληροφόρηση για τον τρόπο πληρωμής (αριθμός πιστωτικής κάρτας), πληροφορίες για τα «μίλια πτήσης» που έχει συγκεντρώσει, ο ταξιδιωτικός του πράκτορας, το αν πρόκειται για απλό ή μετ' επιστροφής εισιτήριο και η ημερομηνία έκδοσής του.

Δηλαδή, πρόκειται για κανονική «ακτινογραφία» του επιβάτη. Τα στοιχεία θα συλλέγονται μέσα από το σύστημα κράτησης θέσεων των αεροπορικών εταιριών. Η ροή των στοιχείων προς τις ΗΠΑ γίνεται το αργότερο 72 ώρες πριν από την αναχώρηση του αεροσκάφους. Οι ομοσπονδιακές υπηρεσίες των ΗΠΑ θα «αξιολογούν» τα παρεχόμενα στοιχεία, στη διάρκεια της πτήσης από την Ευρώπη προς τη χώρα τους, ώστε να έχουν σχηματίσει «γνώμη» για τον κάθε επιβάτη, με την προσγείωση του αεροσκάφους σε αμερικανικό έδαφος.

Οι ΗΠΑ θα διατηρούν τα στοιχεία αυτά σε βάσεις δεδομένων για τριάμισι χρόνια. Αν στην περίοδο αυτή έχει γίνει έλεγχος στο μητρώο ενός επιβάτη, αυτό παραμένει στο «ψυγείο» της CBP για οκτώ (!) χρόνια και ακολούθως διαγράφεται (;). Η συμφωνία ΗΠΑ-ΕΕ θα έχει διάρκεια ισχύος τριάμισι χρόνια. Δυόμισι χρόνια μετά την έναρξη ισχύος της, θα αρχίσουν οι διαπραγματεύσεις για την ανανέωσή της.

Σύμφωνα με δημοσίευμα της εφημερίδας «The Washington Post» (Γενάρης 2004), τα στοιχεία που θα παραδίδονται στις ΗΠΑ θα ελέγχονται από τους Αμερικανούς με βάση το πρόγραμμα CAPPS 2 (η δεύτερη εκδοχή του Computer Assisted Passenger PreScreening Program). Οι επιχειρηματίες ταξιδιώτες, που συνήθως πληρώνουν υψηλές τιμές για τα εισιτήριά τους, θα περνούν ευκολότερα από τον έλεγχο ασφαλείας ως «καταχωρισμένοι ταξιδιώτες».

Οπως υποστηρίζει η αμερικανική Υπηρεσία Ασφάλειας Μεταφορών (TSA), το CAPPS 2 θα ελέγχει λεπτομερέστερα τον επιβάτη. Θα καταγράφει το πλήρες όνομά του, τη διεύθυνση της κατοικίας του και τον αριθμό του τηλεφώνου του, την ημερομηνία γέννησης και το δρομολόγιο του ταξιδιού του. Οι πληροφορίες αυτές θα διοχετεύονται σε μεγάλες βάσεις δεδομένων, όπως οι Lexis-Nexis και Acxiom, που αντλούν πληροφορίες από δημόσια αρχεία και εμπορικές τράπεζες δεδομένων, όπως οι κατάλογοι προσώπων στα οποία στέλνουν οι εταιρίες διαφημίσεις τους, για να ελέγχουν ότι ο επιβάτης είναι αυτός που λέει πως είναι.

Μόλις ο επιβάτης αναγνωριστεί, το σύστημα CAPPS 2 θα τον συγκρίνει με καταζητούμενους εγκληματίες και ύποπτους για τρομοκρατία που καταγράφονται σε άλλες βάσεις δεδομένων.

Αυτή η διαδικασία των δύο σταδίων θα καταλήγει σε μια αριθμητική και μια χρωματική ταξινόμηση για κάθε επιβάτη. Το «κόκκινο» θα σημαίνει πως θα απαγορευτεί η επιβίβασή του. Το «κίτρινο», πως ο επιβάτης θα ελεγχθεί περαιτέρω και το «πράσινο» θα του ανοίγει το δρόμο.