Στη μέγκενη του αμερικανο-ρωσικού ανταγωνισμού στα Βαλκάνια βρίσκεται η ελληνική εξωτερική πολιτική. Το ανοιχτό ζήτημα της ονομασίας της Πρώην Γιουγκοσλαβικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας είναι φανερό ότι αποτελεί τη λαβή που χρησιμοποιεί η Ουάσιγκτον για να ρυμουλκήσει την Αθήνα πίσω από το άρμα της. Η εσπευσμένη επίσκεψη των πρεσβευτών των ΗΠΑ και της Ρωσίας χτες το απόγευμα στο ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών, μετά την ολοκλήρωση των επαφών που είχε με την ελληνική κυβέρνηση ο γγ του ΝΑΤΟ, δίνουν μια ιδέα του διπλωματικού ναρκοπεδίου στο οποίο κινείται η χώρα.

Στις επαφές του με την ελληνική κυβέρνηση ο γγ του ΝΑΤΟ, σύμφωνα με πληροφορίες, έθεσε τρία ζητήματα, τα οποία περιγράφουν και την ατζέντα της Συνόδου Κορυφής της συμμαχίας που θα πραγματοποιηθεί σε ένα μήνα στο Βουκουρέστι. Από την ελληνική κυβέρνηση ο Σέφερ ζήτησε:

• «Ανοχή» για την προώθηση των σχέσεων της ΠΓΔΜ με το ΝΑΤΟ, έστω κι αν δεν υπάρξει λύση μέχρι τη Σύνοδο Κορυφής.
• Αναγνώριση της ανεξαρτησίας του Κοσσυφοπεδίου.
• Ενίσχυση της ελληνικής στρατιωτικής συνδρομής στις επιχειρήσεις του ΝΑΤΟ στο Αφγανιστάν.

Σύμφωνα με όσα υποστηρίζουν παράγοντες της ελληνικής διπλωματίας, η Αθήνα και με τις δημόσιες τοποθετήσεις του Ελληνα πρωθυπουργού έχει ξεκαθαρίσει σε ό,τι αφορά στην υπόθεση της ονομασίας της ΠΓΔΜ πως:

• Συμβιβάζεται με μια κοινά αποδεκτή ονομασία που θα είναι για όλες τις χρήσεις.
• Αν δεν υπάρξει λύση σε αυτό το ζήτημα, δε θα υπάρξει πρόσκληση της ΠΓΔΜ στο ΝΑΤΟ.

Οπως σημειώνουν έμπειροι διπλωμάτες, αυτή η τελευταία τοποθέτηση του Ελληνα πρωθυπουργού ουσιαστικά προεξοφλεί το αδιέξοδο για την υπόθεση της ονομασίας. Υπό αυτήν την έννοια, όπως σημειώνουν οι ίδιες πηγές, βάσιμη είναι η εκτίμηση πως τόσο η ΠΓΔΜ όσο και η Αλβανία δε θα λάβουν φέτος «καθαρή πρόσκληση» για ένταξή τους στη συμμαχία. Το γεγονός αυτό, πάντως, δε θα εμποδίσει την προώθηση των σχέσεων των δύο χωρών με το ΝΑΤΟ και τις ΗΠΑ. Αλλωστε, και οι δύο χώρες «τρέχουν» πίσω από τις αμερικανοΝΑΤΟικές επιχειρήσεις στο Αφγανιστάν και το Ιράκ. Οσο για το θέμα της ονομασίας της ΠΓΔΜ, όπως σημειώνουν οι ίδιοι διπλωμάτες, αυτό θα αντιμετωπιστεί μέσα στον επόμενο ενάμιση χρόνο.

Ο γγ του ΝΑΤΟ στις χτεσινές του επαφές στην Αθήνα εμφανίστηκε να «κατανοεί» τις ελληνικές δυσκολίες για το ζήτημα της ονομασίας της ΠΓΔΜ. Ωστόσο υπογράμμισε ότι δεν είναι δυνατό η Ελλάδα να απορρίπτει συνολικά την ατζέντα της Συνόδου Κορυφής της συμμαχίας. Πρόκειται, όπως εκτιμούν Ελληνες διπλωμάτες για «κλείσιμο του ματιού», για την έναρξη του παζαριού, το οποίο μπορεί να συνοψιστεί ως εξής: Η αμερικανοΝΑΤΟική συμμαχία μπορεί να δείξει μια «κατανόηση» στις ελληνικές ευαισθησίες για το θέμα της ονομασίας της ΠΓΔΜ, αρκεί η Αθήνα να λάβει υπόψη της τις «ανάγκες» της συμμαχίας για την αναγνώριση του Κοσσυφοπεδίου και της ενίσχυσης των δυνάμεων στο μέτωπο του Αφγανιστάν.

Το ενδιαφέρον του να υπάρξει συναίνεση μέχρι τη Σύνοδο του ΝΑΤΟ, τον Απρίλη, εξέφρασε ο γενικός γραμματέας της Συμμαχίας Γιαπ ντε Χοπ Σέφερ, έπειτα από τις συναντήσεις του με τον πρωθυπουργό Κώστα Καραμανλή και την υπουργό Εξωτερικών Ντόρα Μπακογιάννη.

Ο Ντε Χοπ Σέφερ τόνισε ότι υπάρχει μία διαφορά μεταξύ ενός παλαιού και ισχυρού κράτους - μέλους και ενός υποψήφιου μέλους και σημείωσε ότι παρότι δεν έχει άμεσο ρόλο στο θέμα της ονομασίας της ΠΓΔΜ, έχει ενδιαφέρον να υπάρξει, όπως τόνισε, συναίνεση στο εν λόγω ζήτημα μέχρι τη Σύνοδο.

«Θα πρέπει αυτή η συναίνεση να είναι εφικτή, ωστόσο», πρόσθεσε και επανέλαβε ότι «η επίδοση (της υποψήφιας χώρας) αποτελεί λέξη-κλειδί και για το θέμα της ονομασίας της ΠΓΔΜ. Υπάρχει διαφορά ανάμεσα στο να είναι κανείς μέλος και στο να μην είναι. Ελπίζω να εξευρεθεί μια λύση, θα αποτελέσει μεγάλο πλεονέκτημα» είπε ο Σέφερ.

Απαντώντας σε ερώτηση σχετικά με το εάν το ζήτημα της ονομασίας συνιστά παραβίαση των σχέσεων καλής γειτονίας από την πλευρά των Σκοπίων, σημείωσε ότι, όπως και για την Ευρωπαϊκή Ενωση και τον ΟΗΕ, έτσι και για το ΝΑΤΟ είναι αυτονόητο ότι οι σχέσεις καλής γειτονίας αποτελούν θέμα αρχής. Τόνισε ακόμη ότι πρέπει να γίνει κατανοητό πως «όλα τα επίδοξα μέλη δεν είναι μέλη» και ότι υπάρχει διαφορά ανάμεσα σε ένα ισχυρό κράτος - μέλος και σε ένα μη μέλος.

Από την πλευρά της η υπουργός Εξωτερικών Ντόρα Μπακογιάννη τόνισε πως απαράβατη προϋπόθεση για τη διεύρυνση μιας συμμαχίας είναι η τήρηση των αξιών που διέπουν τη λειτουργία της, καθώς και να μην υπάρχουν μεταξύ των μελών της ζητήματα που διαιωνίζονται. H Ελλάδα «στηρίζει την ευρωπαϊκή και ευρωατλαντική προοπτική των γειτονικών της χωρών. Είναι μια επιλογή υπέρ της σταθερότητας, της ασφάλειας και της ανάπτυξης της περιοχής μας» σημείωσε η Ντόρα Μπακογιάννη, προσθέτοντας:

«Πρέπει να υπογραμμίσω όμως ότι απαράβατη προϋπόθεση για τη διεύρυνση κάθε συμμαχίας, για τη δημιουργία και οικοδόμηση κάθε συμμαχικού δεσμού αλληλεγγύης είναι η απαρέγκλιτη τήρηση των αρχών, των αξιών και των κανόνων που διέπουν την ομαλή λειτουργία κάθε συμμαχίας. Απαράβατη προϋπόθεση είναι να μην υπάρχουν μεταξύ υποψηφίου κράτους και ενός κράτους - μέλους ανοιχτά ζητήματα. Ζητήματα που επηρεάζουν αρνητικά τις μεταξύ τους σχέσεις» είπε η υπουργός Εξωτερικών.