Πρόκληση προς τις αποφάσεις της Νίκαιας και την ευρωτουρκική σχέση, θεωρούν ξένοι πολιτικοί παρατηρητές το περιεχόμενο της συμφωνίας για ενσωμάτωση των κατεχομένων στην Τουρκία.

Οι παρατηρητές αυτοί επισημαίνουν ότι το λεγόμενο συμβούλιο σύνδεσης συγκροτήθηκε σε αντίποινα για την απόφαση της συνόδου κορυφής της ΕΕ του Λουξεμβούργου το 1997 για την έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων με την Κύπρο.

Το λεγόμενο συμβούλιο σύνδεσης ενέκρινε σχέδιο ενσωμάτωσης των κατεχομένων τη στιγμή που η Ευρώπη αναμένει το Εθνικό Σχέδιο εναρμόνισης της Τουρκίας, με το οποίο η Αγκυρα αναμένεται να εξηγήσει πώς θα συμμορφωθεί με τις απαιτήσεις της Ευρώπης για το Κυπριακό.

Η πρόκληση καθίσταται ακόμη μεγαλύτερη, καθώς από το περιεχόμενο του σχεδίου προκύπτει η ομολογία για την προσάρτηση, που ονομάζεται Ενιαίος Οικονομικός Χώρος.

Δείγματα της προσάρτησης είναι μεταξύ άλλων και οι ακόλουθες πρόνοιες του σχεδίου:

- Οι προσφορές για αναπτυξιακά έργα θα εγκρίνονται στην Αγκυρα.

- Το δικαστικό σύστημα στα κατεχόμενα θα προσαρμοστεί στο τουρκικό.

- Η παροχή ηλεκτρικής ενέργειας και νερού από την Τουρκία με υποθαλάσσια καλώδια και αγωγούς θα ελέγχεται από την Αγκυρα.

- Το λεγόμενο τουρκοκυπριακό κτηματολόγιο θα υπαχθεί στην Αγκυρα.

- Οι εισαγωγικοί δασμοί καθώς και η λειτουργία των τελωνείων θα προσαρμοστούν με τα ισχύοντα στην Τουρκία.

- Οι Τουρκοκύπριοι θα μπορούν να αποκτούν ελεύθερα την τουρκική ιθαγένεια και να εγκαθίστανται και να εργάζονται ελεύθερα στην Τουρκία.

Ο ψευδοπρωθυπουργός Ντερβίς Ερογλου επιστρέφοντας στα κατεχόμενα από την Αγκυρα, όπου υπέγραψε το πρωτόκολλο συνεργασίας, δήλωσε ότι οι σχέσεις Τουρκίας - ψευδοκράτους θα ενδυναμωθούν περαιτέρω και ότι το μήνυμα αυτό διαβιβάστηκε σε ολόκληρο τον κόσμο.

Ενώ Αμερικανοί και Βρετανοί συνεχίζουν τις προσπάθειές τους για συνέχιση της διαδικασίας των συνομιλιών, η τουρκική πλευρά προβαίνει και πάλι σε επίδειξη της αδιάλλακτης στάσης της.

Ο υπουργός Προεδρίας της Τουρκίας, αρμόδιος για το Κυπριακό Σιουκρού Σινά Γκιουρέλ, δήλωσε ότι οι εκ του σύνεγγυς συνομιλίες δεν έχουν πια σημασία. Και αυτά, δυο μόλις 24ωρα από την επίσκεψη Μόουζες στην Αγκυρα, όπου ο Αμερικανός προεδρικός απεσταλμένος δήλωνε ότι οι Τούρκοι συζητούν τις εισηγήσεις του για συνέχιση της διαδικασίας και ενώ βρίσκεται σε εξέλιξη επίσκεψη στην Κύπρο του Βρετανού ειδικού απεσταλμένου.

Πάντως, Ουάσιγκτον και Λονδίνο αφήνουν την ευθύνη για τη διαμόρφωση προϋποθέσεων επιστροφής των Τούρκων στη διαδικασία, στον Αλβάρο ντε Σότο.

Ικανοποιημένη φαίνεται να είναι η Λευκωσία από τις πρόσφατες δηλώσεις του Βρετανού ειδικού αντιπροσώπου για το Κυπριακό, Σερ Ντέιβιντ Χάνεϊ. Κυβερνητική πηγή χαρακτήρισε τις δηλώσεις Χάνεϊ ισοζυγισμένες.

Ιδιαίτερη ικανοποίηση εξέφρασε για τις αναφορές στην ΕΕ σε σχέση με την αντιμετώπιση των προβλημάτων των Τουρκοκυπρίων και των ευθυνών της Τουρκίας, όπως προκύπτουν από το κείμενο της εταιρικής της σχέσης.

Το περασμένο Σάββατο ο Σερ Ντέιβιντ Χάνεϊ βρισκόταν στα κατεχόμενα, όπου συναντήθηκε με το Ραούφ Ντενκτάς. Σύμφωνα με πληροφορίες, ο Χάνεϊ επανέφερε στη συζήτηση το θέμα της απαγωγής του Πανίκου Τσιακούρμα.

Ολα τα θέματα που αφορούν την άμυνα της Κύπρου θα συζητήσει ο υπουργός Αμυνας Σωκράτης Χάσικος, με τον υπουργό Εθνικής Αμυνας Ακη Τσοχατζόπουλο, στην Αθήνα, όπου βρίσκεται ήδη για τριήμερη επίσκεψη.

Μεταξύ των θεμάτων που θα συζητηθούν είναι και η συνεισφορά της Κύπρου στο ευρωπαϊκό αμυντικό δυναμικό, καθώς και οι πληροφορίες ότι τα αμερικανικής κατασκευής άρματα Μ-40, 8-Α5 των τουρκικών δυνάμεων κατοχής, διαθέτουν βλήματα με απεμπλουτισμένο ουράνιο.

Σε δηλώσεις του ο Σ. Χάσικος ανέφερε ότι η κυβέρνηση προσπαθεί να στοιχειοθετήσει τις πληροφορίες στο πλαίσιο των δυνατοτήτων της. Τα άρματα βρίσκονται σε στρατόπεδα του Αττίλα στις περιοχές Ασίας, Κυθρέας, Μύρτου και Σκυλλούρας.

Οι αρμόδιες υπηρεσίες του κράτους διερευνούν επίσης πληροφορίες για μεγάλο αριθμό πυροβόλων αμερικανικής κατασκευής που φαίνεται να μεταφέρθηκαν πρόσφατα στα κατεχόμενα κατά παράβαση του νόμου του αμερικανικού κογκρέσου.