Associated Press

Ο διευθύνων σύμβουλος της αεροπορικής εταιρίας «ΔΤΕΛΤΑ» ανακοινώνει 13.000 απολύσεις

Επειτα από το μεγάλο μπουμ, χιλιάδες μετοχές κάνουν μπλουμ. Μπλουμ στα ανταριασμένα νερά της αμερικανικής, αλλά και της παγκόσμιας, οικονομίας. Τα νέα μόνο ευχάριστα δεν είναι. Η ανεργία αυξάνεται, η αεροπορική βιομηχανία δείχνει σημάδια κατάρρευσης, η εμπιστοσύνη του καταναλωτικού κοινού μειώνεται, η βιομηχανική παραγωγή μειώνεται. Ανάλογη εικόνα και στους «συμμάχους», ενώ το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο εμμέσως πλην σαφώς μιλά για παγκόσμια ύφεση.

Κατ' αρχήν, ανησυχητικά αυξητική τάση σημειώνει η ανεργία στις Ηνωμένες Πολιτείες, καθώς οι νέες αιτήσεις για επιδόματα ανεργίας την περασμένη βδομάδα άγγιξαν ρεκόρ ενιαετίας, προσθέτοντας μία ακόμη σημαντική ένδειξη ότι η μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου εξακολουθεί να ασθενεί. Σύμφωνα με τα στοιχεία του αμερικανικού υπουργείου Εργασίας που δόθηκαν χτες στη δημοσιότητα οι αιτήσεις που έγιναν από ανέργους για πρώτη φορά, για το Ταμείο Ανεργίας αυξήθηκαν στις 450.000 τη βδομάδα που έληξε την 22η Σεπτεμβρίου, από τις 392.000 την προηγούμενη βδομάδα, αριθμός που είναι ο υψηλότερος από τις 25 Ιουλίου του 1992, όταν οι αιτήσεις είχαν φτάσει τις 539.000. Επίσης, ο αριθμός των ανέργων που λαμβάνουν επιδόματα για πάνω από μία βδομάδα έχει πλέον φτάσει τα 3,3 εκατομμύρια.

Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των οικονομολόγων, η «άνοδος αυτή αντανακλά την αδυναμία της αμερικανικής αγοράς εργασίας, η οποία επιδεινώθηκε μετά τα γεγονότα της 11ης Σεπτεμβρίου», που προσθέτουν ότι οι επιθέσεις αυτές έσπρωξαν την ήδη ασταθή αμερικανική οικονομία στην πρώτη ύφεση της δεκαετίας. Βέβαια, οι αριθμοί που αποτυπώνουν την ανεργία μιας βδομάδας δεν είναι καθοριστικοί και οι συνολικές επιπτώσεις από τις επιθέσεις στη Νέα Υόρκη και την Ουάσιγκτον μένει ακόμη να εκτιμηθούν, αλλά αυτή η τόσο μεγάλη αύξηση μειώνει ακόμη περισσότερο τις προσδοκίες για ταχεία ανάρρωση της αμερικανικής οικονομίας. Πόσο μάλλον που η ισχύς της αναμενόμενης ανάκαμψης ήταν ήδη υπό αμφισβήτηση.

Εξάλλου, το υπουργείο Εμπορίου των ΗΠΑ ανακοίνωσε τα στοιχεία για τις πωλήσεις διαρκών καταναλωτικών αγαθών (προϊόντων που η «κατανάλωσή» τους διαρκεί πάνω από τρία χρόνια, π.χ. ηλεκτρικές συσκευές). Σύμφωνα με αυτά, τον Αύγουστο οι πωλήσεις σημείωσαν υποχώρηση κατά 0,3% αντί του εκτιμώμενου από την αγορά 0,2%, μία ακόμη ένδειξη για την κακή κατάσταση της οικονομίας ήδη πριν από το χτύπημα.

Το περιβάλλον κρίνεται ζοφερό και η λύση που προβάλλει μέχρι στιγμής είναι ένα σχέδιο στήριξης της αμερικανικής οικονομίας που προετοιμάζουν οι οικονομικές και νομισματικές αρχές των ΗΠΑ σε μια αποφασιστική προσπάθεια να αποτραπεί η ύφεση. Το ακανθώδες θέμα συζητήθηκε σε μυστική συνάντηση του προέδρου της Ομοσπονδιακής Τράπεζας Αλαν Γκρίνσπαν, του πρώην υπουργού Οικονομικών Ρόμπερτ Ρούμπιν και των μελών της Επιτροπής Οικονομικών Υποθέσεων της Γερουσίας.

Αν και είναι πολύ νωρίς για να ληφθούν οριστικές αποφάσεις, καθώς οι επιπτώσεις από το τρομοκρατικό χτύπημα της 11ης Σεπτεμβρίου δεν είναι σαφείς και ποσοτικοποιημένες, οι Γκρίνσπαν και Ρούμπιν συμφώνησαν ότι η οποιαδήποτε παρέμβαση στήριξης της οικονομίας θα πρέπει να είναι μεγάλη, ώστε να είναι αποτελεσματική. «Οι δύο ειδικοί μάς ανέφεραν πολύ μεγαλύτερα ποσά απ' όσα περίμενα ότι θα ακούσω», είπε χαρακτηριστικά ο πρόεδρος της Επιτροπής γερουσιαστής Τσαρλς Γκράσλεϊ.

Μεγαλύτερη επιβράδυνση της παγκόσμιας οικονομίας προβλέπει το ΔΝΤ, ενώ η οικονομική ανάκαμψη που προβλεπόταν ότι θα αρχίσει να γίνεται εμφανής από το τελευταίο τρίμηνο του 2001, τοποθετείται τώρα στην επόμενη χρονιά. Ο γενικός Γραμματέας του Οργανισμού για την Παγκόσμια Συνεργασία και Ανάπτυξη, Ντόναλντ Τζόνστον, δήλωσε ότι οι τρομοκρατικές επιθέσεις μπορεί να έχουν σοβαρές επιπτώσεις στην οικονομική ανάπτυξη τα επόμενα τρίμηνα. Από την πλευρά του ΔΝΤ, προβλέπεται ότι η οικονομική επιβράδυνση σε παγκόσμιο επίπεδο είναι ήδη παρούσα, καθώς ο ρυθμός ανάπτυξης από 4,7% το 2000, θα φτάσει το 2,6% το 2001, πριν ανακάμψει με 3,5% το 2002.

Ο επικεφαλής των αναλυτών του ΔΝΤ, Κένεθ Ρόγκοφ δήλωσε ότι «οι κίνδυνοι υποχώρησης έχουν αυξηθεί «και ότι η παγκόσμια ανάπτυξη είναι απίθανο να εκπληρώσει τις προβλέψεις. Είναι φανερό ότι η αμερικανική οικονομία δε θα εξέλθει από την επιβράδυνση τόσο γρήγορα όσο είχαμε ελπίσει», πρόσθεσε.

Στην εξαμηνιαία επιθεώρηση της παγκόσμιας οικονομίας του ΔΝΤ, αναφέρεται ότι έχει παρατηρηθεί αποδυνάμωση των μεγάλων οικονομιών του πλανήτη, που περιλάμβανε και «μια αξιοσημείωτη υποχώρηση στην ανάπτυξη στις ΗΠΑ», καθώς και «σοβαρό περιορισμό των προοπτικών της Ιαπωνίας».

Την ίδια στιγμή, στη Γαλλία, ο δείκτης επιχειρηματικής εμπιστοσύνης βρέθηκε στο ναδίρ, ενώ και ο δείκτης της βιομηχανικής παραγωγής στην Ευρωζώνη βρέθηκε στο χαμηλότερο επίπεδο των έξι μηνών, μειωμένος κατά 1.4% μηνιαίως και κατά 1.2% σε ετήσια βάση. Αυτός είναι και ο μεγαλύτερος πονοκέφαλος, τονίζουν οικονομικοί αναλυτές, που εκτιμούν, ότι η ύφεση στο βιομηχανικό τομέα δεν έχει τέλος.