Παρασκευή 9 Οχτώβρη 1998
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 2
ΡΕΠΟΡΤΑΖ
Η ΚΡΙΣΗ ΚΑΙ ΤΟ ... ΦΟΥΣΤΑΝΙ

Είναι παρατηρημένο ότι κάθε φορά που συμβαίνει να εκδηλώνεται κρίση στις παγκόσμιες χρηματαγορές, οι αρμόδιοι να μας εξηγήσουν το φαινόμενο καταφεύγουν σε διάφορες και, εν πολλοίς, απίθανες ερμηνείες. Εχει, επίσης, παρατηρηθεί ότι, σύμφωνα με τους ενημερωτές της κοινής γνώμης, τα αίτια γι' αυτήν την παρατεταμένη παγκόσμια οικονομική κρίση σπανίως αναζητούνται στην ίδια τη φύση και τους νόμους κίνησης του καπιταλιστικού συστήματος. Είναι ζήτημα, για παράδειγμα, αν έχει μιλήσει κανείς τους για το φαινόμενο της αδιάθετης υπερπαραγωγής, λόγω του γεγονότος ότι η παγκόσμια λιτότητα δεν επιτρέπει στις λαϊκές μάζες να περνούν ένα συγκεκριμένο και χαμηλό όριο κατανάλωσης προϊόντων.

Σπάνια, δε, γίνεται λόγος για το πρόβλημα των κεφαλαιοκρατών, που δεν είναι άλλο από το νόμο της πτώσης του μέσου ποσοστού κέρδους. Γεγονός, που οδηγεί τους κεφαλαιοκράτες σε απεγνωσμένες προσπάθειες αναζήτησης και διόγκωσης των κερδών τους, μέσα, όμως, από δρόμους, που, τελικά, οδηγούν σε ακόμα μεγαλύτερα προβλήματα, καθώς η ροπή τους προς τον παγκόσμιο χρηματιστικό τζόγο, προκαλεί τον παραλογισμό μιας οικονομίας, που πατά σε γυάλινα και σαθρά πόδια. Ολα αυτά δεν είναι άγνωστα στους αναλυτές μας. Οπως δεν τους είναι άγνωστες οι συνέπειες της ασύδοτης κίνησης του κεφαλαίου.

***

Και στην περίπτωση της κρίσης του καπιταλιστικού κόσμου, εκείνο που έχει σημασία είναι από ποια σκοπιά αναλύει κανείς τα πράγματα. Από τη σκοπιά εκείνου που θέλει να συσκοτίσει ή από τη σκοπιά εκείνου που θέλει να φωτίσει τα γεγονότα; Αν ανήκεις στους πρώτους, τότε αποφεύγεις με κάθε τρόπο οποιαδήποτε αναφορά στις αξεπέραστες αντιφάσεις του καπιταλισμού. Κάνεις ότι δε βλέπεις τον ενδογενή χαρακτήρα των κρισιακών φαινομένων αυτού του συστήματος, που δεν παίρνουν "ρετουσάρισμα". Ψάχνεις να βρεις δικαιολογίες και να εξηγήσεις το γιατί καταρρέουν ολόκληρες οικονομίες, τράπεζες, μετοχές και χρηματιστήρια, μέσα από την υπερδιόγκωση "τυχαίων" γεγονότων, που ασκούν, λέει, τεράστια ψυχολογική επίδραση στις αγορές. Είναι ευαίσθητες, λέει, και... λεπτεπίλεπτες, λέει, οι χρηματαγορές.

Οσοι, πάντως, κάνουν το λάθος να υποστηρίξουν ότι το πρόβλημα δε βρίσκεται στον καπιταλισμό, αλλά στις πολιτικές που εφαρμόζονται στο πλαίσιο του καπιταλισμού (με άλλα λόγια, το πρόβλημα γι' αυτούς είναι ο νεοφιλελευθερισμός, ενώ, αν ακολουθούνταν σοσιαλδημοκρατική κεϋνσιανού τύπου πολιτική διαχείρισης του συστήματος, όλα θα ήταν... "μέλι γάλα", όπως λένε) αποδεικνύονται ιστορικά έκθετοι. Αν είναι έτσι, ας μας εξηγήσουν τότε, γιατί ο καπιταλισμός έπεσε σε βαθιά κρίση τη δεκαετία του '70, σε μια εποχή, δηλαδή, που ακόμα ήταν σε έξαρση οι θεωρίες περί "παχιών αγελάδων";***

Επανερχόμενοι στο σήμερα, πρέπει να σημειωθεί ότι οι κάθε λογής απολογητές του συστήματος, μας είπαν πως, για την προηγούμενη εκδήλωση της κρίσης, έφταιγε ο λεκές στο φουστάνι της Μόνικας. Μετά, εκείνο που έφταιγε ήταν ότι ο Κλίντον ζήτησε συγνώμη από την Μόνικα. Πριν, έφταιγε που ο Κλίντον... δε ζήτησε συγνώμη από την Μόνικα κ. ο. κ.

Αλλοτε, επιχειρείται να υποβαθμιστεί ο χαρακτήρας της γενικευμένης καπιταλιστικής κρίσης, είτε μέσα από την υπερπροβολή περιορισμένου χαρακτήρα κρισιακών καταστάσεων, είτε μέσα από τη στρεβλή διασύνδεση (σ. σ.: στην ουσία, αποτελεί αποσύνδεση) τέτοιων κρισιακών εκδηλώσεων με το γενικότερο πρόβλημα, όπως έγινε πρόσφατα με τη Ρωσία.

Αλλοτε, γίνεται προσπάθεια να αντιμετωπιστεί η εκδήλωση αυτής της γενικευμένης καπιταλιστικής κρίσης με την εμφάνισή της ως ένα περιορισμένο τοπικό γεγονός, που τη μια αφορά την Ιαπωνία, και μόνο, την άλλη αφορά τη Μαλαισία, και μόνο, και ούτω καθ' εξής.

Αλλοτε, πάλι, η εκδήλωση της κρίσης "ερμηνεύεται" μέσω της αναγωγής του αποτελέσματος σε αίτιο. Ετσι ακούμε από τους θεωρητικόλογους μιας πραγματικότητας, που την ατενίζουν με τα πόδια πάνω και το κεφάλι κάτω, ότι όλα είναι αγγελικά, αλλά επεμβαίνουν οι κερδοσκόποι και τότε εισβάλλει ο ...Σατανάς, στον άγιο τούτο κόσμο. Ομως, κανείς δε μας εξηγεί τα αίτια της κερδοσκοπικής δράσης του κ. Σόρος ή του κάθε κ. Σόρος.

***

Τώρα, όμως; Τώρα, κύριοι; Τώρα, που δεν έχουμε ούτε Μόνικα για να κρυφτούν οι απολογητές του συστήματος πίσω από το φουστάνι της, τώρα, που κανένα τυχαίο περιστατικό δεν μπορούν να επικαλεστούν για να "εξηγήσουν" την κατάρρευση ολόκληρων οικονομιών, τώρα, που εξάντλησαν τις εξωοικονομικές εξηγήσεις, που κατά καιρούς δίνουν για την κρίση, τώρα, τι φταίει, άραγε, για την κατάρρευση των χρηματιστηρίων που παρατηρήθηκε τις τελευταίες μέρες;

Φυσικά και δε φταίει ο λεκές του Κλίντον, όπως δεν έφταιγε και πριν. Μα, φυσικά, και ξέρουν οι αναλυτές μας τι φταίει. Αλλωστε, ο Μαρξ και ο Λένιν τα έχουν εξηγήσει αυτά εδώ και δεκαετίες. Η αντίθεση ανάμεσα στον κοινωνικό χαρακτήρα των παραγωγικών δυνάμεων και στον εκμεταλλευτικό χαρακτήρα των παραγωγικών σχέσεων, η αντίθεση ανάμεσα σε εκείνους (τους πολλούς) που παράγουν και σε εκείνους (τους λίγους) που ιδιοποιούνται τον ιδρώτα των εξαθλιωμένων μαζών, είναι αξεπέραστη στον καπιταλισμό. Είναι σύμφυτη με τον καπιταλισμό, όσο και η πορεία διόγκωσης της εξαθλίωσης των λαών ως προϋπόθεση για τη διόγκωση των κερδών των πολυεθνικών. Πάνω σε αυτό το "γενετήσιο υλικό" του καπιταλισμού, παράγονται οι κρίσεις του.

Ολα αυτά οι αστοί αναλυτές μας τα γνωρίζουν. Μόνο που, αν επικαλεστούν επισήμως τον Μαρξ και τον Λένιν, πώς θα μπορέσουν να αποσιωπήσουν το συμπέρασμα των αναλύσεων του μαρξισμού; Και το συμπέρασμα των αναλύσεων των Μαρξ και Λένιν είναι ότι ο καπιταλισμός, αυτό το σύστημα που είναι συνώνυμο με την κρίση και που φορτώνει την κρίση του στις πλάτες των λαών, ένας τρόπος υπάρχει για να πάψει να ταλαιπωρεί τους ανθρώπους: Η ανατροπή του.

Νίκος ΜΠΟΓΙΟΠΟΥΛΟΣ

Οι κάθε λογής απολογητές του συστήματος, μας είπαν πως, για την προηγούμενη εκδήλωση της χρηματιστηριακής κρίσης, έφταιγε ο λεκές στο φουστάνι της Μόνικας. Μετά, κατά την επόμενη εκδήλωση της κρίσης, εκείνο που έφταιγε ήταν ότι ο Κλίντον ζήτησε συγνώμη από την Μόνικα. Πριν, έφταιγε που ο Κλίντον ...δε ζήτησε συγνώμη από τη Μόνικα κ.ο.κ. Τώρα, πίσω από ποιο φουστάνι θα κρυφτούν για να μην ομολογήσουν ότι η κρίση είναι σύμφυτη με τον καπιταλισμό;


Κορυφή σελίδας
Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ